Kutikula kesish kerakmi? Tirnoqlar sog‘ligini saqlash bo‘yicha yo‘l-yo‘riqlar
Quruq kutikula ko‘rinishi bezovta qilsa ham, kesish xavfli bo‘lishi mumkin. Ushbu maqolada kutikula nima ekanini, xavflarini va to‘g‘ri parvarish yo‘llarini O‘zbekcha tushuntiramiz.
Kutikula tirnoq ildizi yonidagi yupqa qurigan teri qismi bo‘lib, tirnoqning sog‘lom o‘sishini qo‘llab-quvvatlaydi. U tirnoq plastinasini teri bilan birlashtirib, bakteriya va mikroblarning kirishini oldini oladi. Bu himoya qatlami tufayli tirnoq atrofidagi hududni himoya qiladi.

Aslida kutikula yupqa qatlam bo‘lib, u tirnoq plastinasi bilan teri orasini birlashtiradi. Bu yo‘l bakteriya va gigienik ifloslanishlardan tirnoqqa kirib kelishini qisman to‘sadi.
Kutikula kesish mumkinmi?
Ko‘pgina manikюр salonlarida kutikula qisqartiriladi yoki kesiladi. Biroq buni juda ehtiyotkorlik bilan amalga oshirish kerak, chunki yumshoq qoplamani yarmiga yengil yulib olish ham terini jarohatlab qo‘yishi mumkin.
Shifokorlar odatda kutikula kesishni tavsiya qilmaydi, chunki bu hududga infektsiya yo‘lini ochishi, mikroorganizmlarning kirib qolishiga sabab bo‘lishi mumkin.
Quyidagi alomatlar paydo bo‘lsa, infeksiya xavfi yuqori bo‘ladi: rang o‘zgarishi, tirnoq qismi shaklini yo‘qotishi, tirnoq yonidagi terida qizarish yoki sezgirlik, og‘riq, shishish va yiring paydo bo‘lishi.
Qanday to‘g‘ri parvarish qilish kerak?
Kutikulaning yumshoq va bir joyda qolishini ta’minlash uchun uni qurimaslik muhim. Quyidagi amallar foydali:
Qo‘llarni namlang
Namlovchi kremlar yoki losonlardan foydalaning; tarkibida glyserin, xialuron kislota, mlk kislotasi yoki_DEN kabi.xem metallar bo‘lishi yaxshi. Har bir yuvishda keyin qo‘llarni yoqimli yog‘ bilan yog‘lab boring.
Kutikula uchun maxsus yog‘ tomchi (oil) seanslari odatda har kuni qo‘llanilishi mumkin. Bu yuzaki qattiqlikni kamaytiradi, tirnoqdan ajralishni oldini oladi.
Qo‘lqop bilan ish tuting
Bodilik xushbo‘y yoki kimyoviy trunglar bilan ishlashda qo‘llarni qo‘lqop bilan himoyalang. Bu terini qurimasdan ushlab turadi va kutikulana zarar yetkazmaslikka yordam beradi.
Manikюр bo‘yicha ehtiyot choralar
Ba’zi mamlakatlarda kutikula kesish oqibatida qoidalar jiddiyroq bo‘lishi mumkin. O‘zbekistonda ham usta bilan oldindan kelishib, kutikula kesilishini amalga oshirmaslik bo‘yicha yozma tasdiq oling. Agar kutikula sizga juda ham yoqmayotgan bo‘lsa, suvdan chiqqan yoki yog‘ chiqarayotgan vaqtda yengilroq orqaga sandiraga teshikchalik qilib, yumshoq kutikula bo‘lgan paytda barmoqlarni silliqlash mumkin.
Xavfli infektsiya bo‘lsa nima qilish kerak?
Uy sharoitida quyidagi amallar yordam beradi:
- Zararlangan maydanni toza suv bilan yuvib, yangi infektsiyalarning qo‘shilishini oldini oling.
- Og‘riqni kamaytirish uchun parasetamol yoki ibuprofen iching.
- Kun besh marotaba iliq suvli vannalar qiling — yiring chiqishi uchun yordam beradi.
- Qo‘l ning issiq va quruq bo‘lishiga e’tibor bering.
- Idish yuvish yoki uy-joy kimyoviy moddalarni foydalanishda terini quruqtiradigan vositalardan saqlaning.
Xloridli yoki spirtli vositalarni qo‘llamang, ular yallig‘lanishni sekinlashtirishi mumkin. Bir necha kundan keyin alomatlar o‘zgarmasa yoki yomonlasa, shifokorga murojaat qiling. Shifokor zarur bo‘lsa antibiotiklar buyurishi mumkin; ba’zi hollarda yiringni chiqarish uchun kichik jarrohlik kesish ham talab qilinishi mumkin.
Shakar diabeti bor bemorlar yoki immun tizimi zaif bo‘lganlar uchun infektsiya xavfi yuqori bo‘ladi, shuning uchun alomatlarni diqqat bilan kuzatish va zarurat bo‘lsa shifokorga murojaat qilish muhimdir.
Ekspert fikri: Kutikula kesimi yomon infektsiya xavfini oshirishi mumkin, shuning uchun ko‘proq parvarish va namlovchi vositalardan foydalanish tavsiya etiladi. Zarurat bo‘lsa, mutaxassisga murojaat qiling va og‘riq yoki shishish bo‘lsa tezda yordam oling.
Qisqa xulosa
Kutikula tirnoq ildizi yonidagi muqobil himoya qatlami bo‘lib, tirnoqlarni xavfsiz saqlashga yordam beradi. Uni kesish ko‘p hollarda xavfli bo‘lishi mumkin, chunki infektsiya xavfi ortadi. To‘g‘ri parvarish: qo‘lni namlash, kutikula yog‘ini qo‘llash, qo‘lqop bilan himoya qilish va zarurat bo‘lsa mutaxassishga murojaat qilish. Bunday yondashuv kuyov bo‘lgan bo‘lsa ham, tirnoqlar uzoq muddat sog‘lom bo‘ladi.
Qotili insight: Kutikula — tirnoqlarni himoya qiluvchi muhim teri qismi, uni ehtiyot qilib parvarishlash eng xavfsiz yo‘l bo‘lib, kesishdan ko‘ra namlash va himoyani tanlash yaxshiroq natija beradi.


