Kontakt linzalar bilan uxlab qolish xavfi: nima qilish kerak
Uxlash vaqtida kontakt linzalar kiyish ko'z sog'lig'iga xavf solishi mumkin. Xavf belgilarini aniqlash, belgilanishlar va xavfsiz amaliy choralar haqida qisqa yo'l-yo'riq.
Kontakt linzalar bilan uxlab qolish xavfi ko'z sog'lig'i uchun jiddiy xavf tug'dirishi mumkin. Ushbu maqolada uxlash paytida linzalarni kiyishning risklari, aniqlanishi mumkin bo'lgan belgilari va ertalab nima qilish kerakligi haqida amaliy tavsiyalar berilgan.
Nima uchun uxlab qolish xavfli?
Kornea kislorodsiz qolishi mumkin, bu ko'z sog'lig'i uchun muhimdir. Tashqi muhitdan va ko'z yoshlari qatlami orqali kislorod yetib keladi, lekin kontakt linzalar(inglizcha: contact lenses) qovoqlar ostida havo oqimini to'sab, kislorod yetishmasligiga olib keladi. Bu esa quruqlik, qizartirish va shishishni keltirib chiqarishi mumkin.
Ba'zi linzalar 24 soatgacha foydalanish uchun mo'ljallangan bo'lsa-da, ulardan oy davomida foydalanish ham tunda yotishda tavsiya etilmaydi. Tunda yotganda ko'zlar ko'proq xavf ostida bo'ladi, shuning uchun uxlash vaqtida linzalarni ishlatish recommended emas.
Ilmiy tadqiqotlar infektsiya xavfini 6–8 baravar oshirishini ko'rsatadi. Bu xavf muntazam qoidalarga rioya qilmasangiz ham yuzaga kelishi mumkin, hatto qisqa muddatli buzilishlar ham zararli bo'lishi mumkin.
Bir ilmiy ishda 59 yoshli erkak ikki kun davomida linzalarni yechmagan, ko'rishida og'ir o'zgarishlar yuzaga kelgan va korneada keng yallig'lanish paydo bo'lgan. Natijada jarrohlik aralashuvi talablari paydo bo'lgan.
Agar kecha uxlab qolish ehtimoli bo'lsa, ertalab kichik ko'z belgilari bo'lsa ham holatni yanada yomonlashtirmaslik uchun ehtiyot bo'ling. Quruq ko'zlar, yallig'lanish yoki qizartirish sezilsa darhol shifokorga murojaat qiling.
Agar ertalab linzalarni tushirib qo'ysangiz nima qilish kerak?
Ertalab linzalarni yechishga odat bo'lmagan bo'lsangiz, darhol boshdan-oyoq chaqqon harakat bilan yechishga urinmang. Quruq ko'zlar bilan bu jarayon ko'z yuzasiga zarar etkazishi mumkin.
Bir necha daqiqaga ko'zlarni namlash uchun tomchi qo'llang, so'ng linzalarni ehtiyotkorlik bilan olib tashlang. Krochilar joylashuvi yoki xiralik paydo bo'lsa, ko'zlaringizni kuzatib boring.
Agar ko'rish yomonlashsa, ko'zlar qiziydi yoki ko'cha suv singari ko'rinishi paydo bo'lsa — darhol oftalmologga murojaat qiling. Mutaxassis ko'zingizni tekshiradi va kerakli davolanishni belgilaydi.
Shu holatda linzalarni yana kiyib yubormangiz. Ularni oddiy yuvish bilan mikroblarni butunlay yo'qotib bo'lmaydi, shuning uchun yangi, tozalanmagan linzalarni ishlatish muhim.
Ekspert fikri
Oftalmologlar: tunda linzalarni kiyish ko'z sog'lig'iga xavfli bo'lishi mumkin; uyqudan oldin linzalarni xavfsiz olib tashlash muhim qadamdir.
Qisqa xulosalar
Uyqu paytida linzalarni kiyish kislorod yetishini kamaytirib, infektsiya xavfini 6–8 baravar oshiradi. Eng xavfsiz yo'li — linzalarni yotishdan oldin olib tashlashdir; alomatlar paydo bo'lsa darhol shifokorga murojaat qiling.
Asosiy xulosa: uxlash paytida kontakt linzalar bilan yotish ko'z sog'lig'i uchun katta xavf xususiyatini keltirib chiqaradi; shuning uchun linzalarni har doim uyqudan oldin olib tashlash eng to'g'ri yo'ldir.