Dum qismidagi akne sabablari va davolash yo‘llari
Dum dum qismida paydo bo‘ladigan akne sabablari, tashxis jarayoni va samarali davolash usullari haqida amaliy ma’lumotlar. Parvarish va oldini olish bo‘yicha foydali tavsiyalar.
Dum qismidagi akne ko‘pchilikni bezovta qiladigan holat bo‘lishi mumkin. To‘g‘ri parvarish va mos davolash bilan bu muammo sezilarli darajada kamayadi. Quyida sabablari, davolash yo‘llari va oldini olish bo‘yicha aniq tavsiyalar keltirilgan.
Dum qismidagi akne turlari
Yog‘ochak hududi yallig‘lanishi turli ko‘rinishda bo‘lishi mumkin. Eng ko‘p uchraydiganlar quyidagilar:
- ochiq komedonlar — qora yoki sarg‘ish nuqtalar
- yopiq komedonlar — oq boshli komedonlar
- papulyalar — qizil, kichik tugunlar, ba‘zan og‘riqli
- pustullar — markazida oq boshli pufak, ichida pishiq massa
- nodulyarlar — chuqur joylashgan katta yallig‘langan tugunlar
- furunkullar — og‘riqli qattiq to‘ldiruvchi bo‘lishi mumkin
Nima uchun dum qismida akne paydo bo‘ladi
Akne yuzaga kelishi porlar va yog‘ bezlaridagi tiqilishlar natijasida ro‘y beradi. Quyidagi omillar xavfni oshiradi:
Follikulit
Follikulalarning yallig‘lanishi akne paydo bo‘lishining eng keng tarqalgan sababi hisoblanadi.
Gormonal o‘zgarishlar
O‘smirlik davri, hamda ayollarda oylik tsikllar, homiladorlik yoki polikistik tuxumdonlar sindromi paytida androgens — erkak gormonlari ko‘payishi yog‘ bezlarining ishlashini kuchaytiradi va poralarning tiqilishini keltirib chiqaradi.
Merosiy moyillik
Agar ota yoki ona aknega moyillik bo‘lsa, bolada ham xavf yuqoriga ko‘tariladi.
Ba’zi dorilar
Steroidlar, ayrim kontratsepsiyalar va ba’zi xususiyatli dori vositalari akne chaqirishi mumkin.
Stres
To‘liq stress bevosita akne keltirmasa-da, u mavjud bo‘lgan akne holatini kuchaytirishi mumkin. Ilmiy tadqiqotlar kichik guruhlarda buni ko‘rsatgan.
Noto‘g‘ri kosmetika
Yog‘li va og‘ir tarkibli kosmetika terini tiqishi yoki yallig‘lanishini kuchaytirishi mumkin.
Nazik kiyimlar
Sintezik matlar nafas olishni cheklab, namlikni ushlab qoladi, bu yo‘ldosh bakteriyalarning ko‘payishi uchun qulay sharoit yaratadi.
Juda ko‘p terlash
Namlik yallig‘lanishni kuchaytiradi va bakteriyalar ko‘payishini tezlashtiradi.
Shavish yoki epilyatsiya
Sochlar chiqarish paytida follikullar tirnashadi va yallig‘lanishi mumkin.
Nima qilish kerak akne paydo bo‘lganda
Davolash odatda 2–3 oy davom etadi. Quyidagi tadbirlar yordam beradi:
1. Akne chiqishini siqmaslik
Siqish yallig‘lanishni kuchaytiradi va jarohat hisobiga yuzaki chiqishi mumkin. Bu joy bo‘yicha bo‘lmagan holda ham ko‘rish xunuk irslar qoldirishi mumkin.
2. Quyoshdan himoyalanish
Quyosh nuri akne holatini yomonlashtirishi mumkin. Yumshoq yog‘siz SPF kremidan foydalaning yoki kiyim bilan himoyalaning.
3. Mana aktyor bo‘lgan kiyimlarni yechish
Juda nam yoki terlab kiyimlarni tez-tez almashtiring va dush qabul qiling.
4. Kunlik yuvinish
Har kuni dush qabul qilish teridan bakteriya va yara bo‘lishini kamaytiradi. Ammo haddidan ortiq yuvish terini quritasiz.
5. Yumshoq tozalash vositalarini tanlash
Katta abraziv yuvish moslamalari o‘rniga yumshoq, rangsiz tozalovchilarni ishlating.
6. Kiyim tanlash
Tabiiy matlardan tikilgan bo‘lgan bo‘lmalarni tanlang, tor yoki tiqiluvchi kiyimlardan voz keching.
7. Issiq kompresslar
Toza matoni iliq suvga botirib yuqoridan pastga 10 daqiqa bosim bilan tatbiq eting — og‘riqni kamaytiradi va qon aylanishini yaxshilaydi.
8. Akne uchun dori vositalari
Salyitsilik kislota, benzoyl peroksid, alfa gidroksikislotalar, adapalen retinoidlar yoki chayiq daraxti yog‘i kabi tarkibli mahsulotlar yordam beradi. Ko‘p hollarda bir nechta moddalarni birlashtirgan kombinatsiyalar ham qabul qilinadi.
Qachon shifokor ko‘rishi kerak
Quyidagi holatlar bo‘lsa shifokorga murojaat qiling:
- 3 oy davomida holatda sezilarli o‘zgarish bo‘lmasa
- akne soni ko‘paysa
- nodulyar yoki kislar paydo bo‘lsa
Shifokorlar qanday davolaydi
Teri holatiga qarab mahalliy preparatlar yoki og‘ir hollarda og‘ir dorilar buyurilishi mumkin. Davolash quyidagilarni o‘z ichiga olishi mumkin: salitsilik, glikolik, azelaik kislotalar; retinoidlar; antibiotiklar; shuningdek ularni ichki qabul qilish ham tavsiya etilishi mumkin.
Oldini olish bo‘yicha samarali tavsiyalar
- Har kecha dush qabul qiling va treninglardan so‘ng tez terini tozalang
- Nafas oladigan tabiiy matlardan kiyim kiying
- Kundalik kiyimlarni muntazam o‘zgartirib turing
- Quyoshdan himoyalanish uchun yog‘siz SPF kremidan foydalaning
- Bo‘yicha sochingizni to‘g‘ri yo‘nalishda bo‘ling; bo‘yningizda bo‘lmasin
Ekspert fikri
Ekspert fikri: Teri bo‘yicha mutaxassislar dum qismidagi akne bilan kurashda to‘g‘ri tashxis va mos davolash muhimligini ta’kidlaydi. Ularning fikricha muntazam parvarish natijalarni sezilarli darajada yaxshilaydi.
Qisqa xulosa
Dum qismidagi akne ko‘pincha oddiy sabablar bilan yuzaga keladi, ammo to‘g‘ri parvarish va mos davolash bilan muammo kamayadi. Belgilar kuchaysa yoki 3 oydan kechsa professional yordamga murojaat qiling. O‘z-o‘zini davolashdan ko‘ra mutaxassis ko‘rsatmalariga rioya qilish muhimdir.
Asosiy fikr: dum qismidagi akne ko‘p hollarda oddiy sabablar bilan yuzaga keladi; muntazam parvarish va professional yordam natijani tezda yaxshilaydi.


