Suhbatdosh tiplari: beruvchi va oluvchi bilan muloqotni boshqarish
Beruvchi va oluvchi suhbat tiplari yordamida o'z kommunikatsiya uslubingizni tezda aniqlang, suhbatlarni yanada samarali qilish uchun savol berish va tinglash qobiliyatlarini birlashtiring.
Ko'pincha suhbatlarda kimdir baribir so'zlari bilan o'quvchini o'ziga tortadi, kimdir esa ko'proq tinglashga intiladi. Bunday farqlanishlar yangicha tadqiqotlar yordamida beruvchi va oluvchi deb ataladigan ikki turga ajratiladi. Ushbu nazariya muloqotni yaxshilash va atrofdagilar bilan munosabatlarni mustahkamlashga yordam beradi.
Beruvchi va oluvchi suhbat tiplari
Beruvchi — suhbatni savollar orqali ochiq-oydinroq qiladigan, faol tinglash va suhbatni rivojlantirishga intiladigan qatnashuvchi. Oluvchi — ko'proq bayonotlar bilan muloqot qiladigan, suhbat davomida o'z fikrini tasdiqlovchi gaplar orqali yurishni yoqtiradi.
Agar suhbatdoshlar bir xil tippda bo'lsa, odatda ish poyoniga yetadi. Rivojlangan amalda, turli tippdagi suhbatdoshlar o'zaro mos kelmasa, aloqalar torayishi yoki noto'g'ri tushunishlar yuzaga keladi: beruvchi ko'pincha savollarsiz qolgan kishilarni kuzatishi mumkin, oluvchi esa suhbatni ko'proq subtitrlar bilan qizishini kutishi mumkin.
O'zingiz qaysi tipga mansub ekansiz
- Bo'shliqlar paytidagi hissiyotlar: beruvchi bo'lsa, bo'shliqlar o'zini noto'g'ri his qilishga olib kelishi mumkin; oluvchi esa bo'shliqlarni yo'qotmaslik uchun darhol harakat qiladi.
- Jamiyat madaniyati: shaxsiy erkinlikka qanday qarashlaringiz sizni ko'proq oluvchi yoki beruvchi bo'lishingiz mumkinligiga yo'naltiradi.
- Shaxsiy xarakter: tashqi yo'nalishli odamlar ko'proq oluvchi, ichki yo'nalishli odamlar esa ko'proq beruvchi bo'lishadi.
Amaliy qo'llanish: suhbatni yanada qiziqarli qiling
Suhbatda muvaffaqiyat uchun o'zingizga mos uslubni tanlang. Agar suhbatdosh ko'proq savollar berishni xohlasa, beruvchi rolini ko'proq oling; agar kimdir ko'proq gapirishni yoqtirmasa, oluvchi bo'ling va tinglang.
Agar suhbat rahbar yoki yuqori lavozimli kishi bilan bo'lsa, boshlanishda oluvchi bo'lib uning savollarini yo'naltirish yaxshi; ammo vaqt o'tishi bilan tinglash va savol berishni tenglashtirish muhimdir. Har ikkala rol ham yomon emas — ular kontekstga bog'liq.
Qo'shimcha ravishda, har ikkala tippni o'rganish yordam beradi: agar siz beruvchi bo'lsangiz, suhbatdoshlaringizga ko'proq javoblarni olish uchun savollar berishni unutmang; agar oluvchi bo'lsangiz, suhbatni o'zingiz indirmasdan, tinglash orqali undan ko'proq ma'lumot oling.
Shaxsiy munosabatlarda bu yondashuvni tatbiq etish ishonch hosil qilishga yordam beradi: masalan, yaqin do'st yoki hamkor bilan suhbatda qaysi rolni o'ynashni qisman o'zgartirib ko'ring — natijada o'zaro anglashuv kuchayadi.
Mutaxassis fikri
Mutaxassis fikri: Beruvchi va oluvchi yo'nalishlar har ikki tomonni ham yaxshilaydi, faqat ularni mos kontekstda qo'llash muhim. O'z uslubingizni tahlil qilib, har ikkala rolda ham o'sishga intilishingiz samarali muloqotga olib keladi.
Qisqa xulosa
Beruvchi va oluvchi muloqot tiplari har xil vaziyatlarda samarali bo'lishi mumkin. Muvaffaqiyat uchun o'zingizga mos rolni tanlash, tinglash va savol berish ko'nikmalarini mos ravishda rivojlantirish zarur. Har ikkala yondashuvdan o'rganing va suhbatingizni yanada jonli, ma'lumotga boy qilishingiz mumkin.
Kalit fikr: muloqot — bu o'zgarishga tayyor bo'lish va o'zingizga mos uslubni topib, tinglash hamda savol berishni uyg'unlashtirishdir.


