Ingliz tilidagi taqiqlangan so'zlar: maktabda o‘rgatilmaydigan til sirlarini ochamiz

Ingliz tilidagi taqiqlangan so‘zlar, ular har doim ishlatilmasa-da, tilni yanada chuqurroq tushunish uchun bilish zarur.

Muallif: Katerina Baeva

Skyeng jurnali muharriri, tilshunos va adabiy tanqidchi.

Indiana universitetining ingliz tili kafedrasi professori Maykl Adamsning fikricha, odamlarning haqoratlash tarzlari ularning xarakteri haqida ko‘p narsani ochib beradi. Mashhur “The Wire” serialidagi bir sahnada ikki detektiv faqat bitta, “F” harfi bilan boshlangan haqorat so‘zdan foydalanadi. Ingliz tilidagi bunday so‘zlarni bilish har xil vaziyatlarda juda foydali bo‘lishi mumkin.

Universallar va ularning kelib chiqishi

F*ck yoki F-word — eng mashhur inglizcha haqorat so‘zlaridan biri. U haqida turli afsonalar mavjud. Masalan, Fornication Under Consent of the King degan iboradan kelib chiqqani, ya’ni «shahzoda roziligi bilan jinsiy aloqada bo‘lish» degan ma’noni bildirishi aytiladi. Boshqa bir nazariyaga ko‘ra, bu so‘z Fornication Under Command of the King (shahzoda buyrug‘i bilan jinsiy aloqada bo‘lish) degan iboradan paydo bo‘lgan. Shuningdek, For Unlawful Carnal Knowledge — «noqonuniy jinsiy aloqada bo‘lish» degan ibora sifatida ham tushuntiriladi.

Aslida esa bu so‘zning kelib chiqishi nisbatan oddiyroq va aniq emas. To fuck fe’li pastki nemis yoki golland tilidan olingan bo‘lib, shunga o‘xshash ma’noga ega. Ba’zi nazariyalarga ko‘ra, bu so‘z shotland tilida vikinglar orqali paydo bo‘lgan.

Ushbu so‘z birinchi marta hujjatlarda XV asrda uchraydi, chunki undan oldin bunday so‘zlarni yozma ravishda qo‘llash odatga kirmagan.

Oldinroq bu ma’noda to swive fe’li ishlatilgan, hozir ham go swivel iborasi «ket», «yo‘l ber» degan yumshoqroq haqorat sifatida ishlatiladi.

F*ck you — yana bir keng tarqalgan va juda kuchli haqorat. 2000-yilda Andrea Hargreyning tadqiqotiga ko‘ra, f*ck so‘zi haqoratlarning eng kuchlilari orasida uchinchi o‘rinda, motherf*cker esa ikkinchi o‘rinda turadi.

F*ck off — «yo‘l ber», «ket» degan juda qo‘pol ifoda. Agar siz juda xushmuomala bo‘lsangiz, lekin suhbatdosh sizni tushunmayotgan bo‘lsa, piss off — «ket» degan yumshoqroq variantrni ishlatishingiz mumkin. Bu rus tilidagi «sdrisni»ga o‘xshash.

C*nt yoki C-word — ayniqsa AQShda ayollar uchun eng haqoratli so‘zlardan biri. So‘zning to‘g‘ridan-to‘g‘ri ma’nosi «vagina», ammo ko‘pincha «dahshatli yoki ahmoq odam» ma’nolarida ham ishlatiladi. Buyuk Britaniyada bu so‘zga biroz yumshoqroq qarashadi, ammo AQShda bunday haqorat jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin.

Sh*t — «axlat», «bema’ni gap», «ahmoqlik» kabi ma’nolarda ishlatiladi. Ko‘pincha rus tilidagi «blin!» kabi ohangda ishlatiladi, biroq kuchliroq hisoblanadi. Agar haqorat qilish imkoniyati bo‘lmasa, crap so‘zini ishlatish mumkin — u kamroq qo‘pol.

B*tch — «ayol haqorati» yoki «noto‘g‘ri odam» ma’nosida ishlatiladi. Ingliz tilidagi internetda juda keng tarqalgan. Shuningdek, bu so‘z narsalar, holatlar va vaziyatlarni ham ta’riflash uchun ishlatiladi: The weather is a bitch — «ob-havo yomon». Son of a bitch esa hayrat yoki g‘azabda ishlatiladi.

Bastard — rasmiy haqorat emas, lekin «noqonuniy bola» yoki «yomon odam» ma’nolarida qo‘llanadi. Masalan, mashhur personaj Jon Snow uchun ishlatilgan.

Ass, asshole (Britaniyada arse, arsehole) — «orqa», «ahmoq odam» ma’nosini bildiradi. O‘rtacha darajadagi haqorat bo‘lib, bolalar ham tez o‘rganadi va ishlatadi.

Damn — «la’natlash» ma’nosida. Rus filmlarida ko‘pincha «qarg‘a olsin» tarzida tarjima qilinadi. O‘zbek tilidagi yumshoq haqoratga o‘xshaydi. Ko‘p joylarda ishlatiladi, ammo diniy oilalarda kam qo‘llanadi. Misol uchun, I’ll be damned if I come to that stupid party! — «Agar o‘sha ahmoq tadbirga borsam, xuddi shunday bo‘lay».

Dickhead — dick — erkak jinsiy a’zosi, head — bosh, birgalikda boshqalarni jahldor va bexush odam deb atash uchun ishlatiladi. O‘rtacha darajadagi haqorat. Do‘stlar orasida ham hazil uchun qo‘llanadi.

Amerika va haqoratlar

Amerika ingliz tilidagi haqoratlarga nisbatan biroz ko‘proq ehtiyotkor. Bu yerda ko‘plab yumshoq o‘rinbosar va eufemizmlar mavjud, masalan: gosh darn it, what the dickens, what the flood. Shuningdek, yosh bolalar uchun mo‘ljallangan so‘zlar (poo, poop, butt) ham bor, shuningdek kattalar orasida ishlatiladigan yumshoq haqoratlar (holy moly, jeepers, good heavens, gosh, fiddlesticks, poppycock).

Ommaviy shaxslar jamoat oldida qattiq haqoratlarni ishlatmasliklari tavsiya etiladi. Masalan, Barak Obama «kimning orqasini tepishni bilib olaman» deganida tanqidga uchragan. Kino va kundalik hayotda haqoratlash darajasi farq qiladi. Maslahat: ehtiyot bo‘ling.

Britaniyalik tilshunos Twitterdagi milliardlab yozuvlarni tahlil qilib, AQShning turli shtatlarida eng ko‘p ishlatiladigan haqoratlarni xaritalashtirdi.

Bundan tashqari, ayrim so‘zlarga alohida e’tibor qaratish kerak.

Jerk — fe’li «tez tortmoq, silkitmoq» ma’nosida. Shu asosda haqorat sifatida «ahmoq, yoqimsiz odam» degan ma’noga ega. Ingliz tilida I feel good iborasi «o‘zimni yaxshi his qilaman» degan ma’noni bildiradi, I feel myself good esa to‘g‘ri emas, chunki shaxsiy intim holat haqida gapiradi.

Douchebag — aslida tibbiy vosita, ammo hozirda «jahldor, noo‘rin odam» degan ma’noda ishlatiladi.

Pissed (odatda pissed off) — «jahl chiqargan». Britaniyaliklar uchun pissed ko‘proq «mast» degani, ammo amerikaliklarning ta’sirida pissed off ham keng tarqalmoqda. Piss off esa «ket»ning yana bir varianti.

Buyuk Britaniya va haqoratlar

Britaniyada haqoratlash san’ati ancha rivojlangan. U yerda bir ma’noga ega so‘zlarning turli sinonimlari mavjud bo‘lib, ular turlicha darajada qo‘pollikka ega.

Masalan, idiot so‘zi uchun quyidagi sinonimlar ishlatiladi: berk (yumshoq), duffer (qari ahmoq), pillock (oddiy ahmoq), plonker (noto‘g‘ri ahmoq), prat (yumshoq haqorat), Wally (oddiy dumbaq), wanker (ahmoq yoki bexush). Boshqa biroz kuchliroq haqoratlar: bell (bellend) va knobend — bunda bell va knob erkak jinsiy a’zolaridir. Rotter, swine, blighter, cad — yoqimsiz odamlar uchun yumshoqroq haqoratlar.

Bollocks — «tuxumlar», ammo «ahmoqona gap» yoki «noto‘g‘ri fikr» degan ma’noda ishlatiladi. Bu so‘z ingliz tilini o‘rganayotganlar uchun juda foydali. Shuningdek, the dog’s bollocks iborasi «eng zo‘r», «ajoyib» degani. Bollocking esa «qattiq tanbeh» ma’nosida.

Blimey — juda samimiy va yumshoq hayrat ifodasi. Shuningdek, crikey ham shunga o‘xshash so‘z, u Christ so‘zining yumshatilgan shakli.

Bugger — asosan «buzmoq», «buzilish» ma’nosida ishlatiladi. Shuningdek, bugger off — «ket» degan ifoda. Bu so‘z Britaniyada ko‘p ishlatiladi va har xil holatlarda haqorat sifatida yoki norozilik niyatida qo‘llanadi.

Chav — Britaniyada ishchi sinf vakillarini tasvirlovchi haqoratli atama. Bu so‘zni ishlatishdan imkon qadar saqlanish tavsiya etiladi.

Siz Ilhomlantiruvchi Ustunlar bo'yicha qiziqarli mavzular va tahliliy materiallarni 05-02-2022 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Ingliz tilidagi taqiqlangan so'zlar: maktabda o‘rgatilmaydigan til sirlarini ochamiz " sizga Ilhomlantiruvchi Ustunlar sohasidagi yangi tushunchalar va foydali maslahatlarni beradi. Har bir Mavzu diqqat bilan tahlil qilingan va foydalanuvchiga amaliy ma'lumot yetkazishga qaratilgan.

Ingliz tilidagi taqiqlangan so'zlar: maktabda o‘rgatilmaydigan til sirlarini ochamiz mavzusi sizning Ilhomlantiruvchi Ustunlar bo'yicha qarorlaringizni yanada oqilona qilishga yordam beradi. Saytimizdagi barcha mavzular, unikal va foydalanuvchi uchun qimmatli kontent hisoblanadi.