Vishnevsky mazisi nima uchun ishlatiladi xavfsizligi va zamonaviy qarashlar

Vishnevsky mazisi tarixiy ahamiyatga ega bo‘lgan antiseptik vosita bo‘lib keladi. Bugungi kundagi fikrlar turlicha bo‘lishiga qaramay, uning tarixi, tarkibi va zamonaviy tibbiyotdagi o‘rni haqida aniq ma’lumot olish foydali. Ushbu maqolada mazning tarixi, tarkibi va qo‘llanish bo‘yicha asosiy nuqtalarni ko‘rib chiqamiz.

Vishnevsky mazisi nima

Maz 1927 yili sovet shifokori Aleksandr Vishnevsky tomonidan yaratilgan. Asosiy tarkibi ikki modda: birch daraxtining degoti (ruscha: берёзовый деготь) va kserofорм (ruscha: ксероформ) — vismut tri bromofenolat. Tar o‘ziga xos hidga ega bo‘ladi va ba’zi hollarda yaralarning tiklanishini tezlashtiradi deb aytiladi. Ular mikroblarga qarshi ta’sir qilishi va yara tiklanishini kuchaytirishi aytilsa-da, ilmiy tasdiqlar cheklangan bo‘lib qolmoqda.

Qo‘llanish ko‘rsatmalari

Tarixiy foydalanishda ikkinchi jahon urushi davrida ko‘p hollarda yaralarni davolash uchun qo‘llangan. Hozirgi kunda ko‘rsatmalar turlicha bo‘lishi mumkin. Quyidagi holatlar uchun ko‘rsatmalar aytiladi:

• abstsesslar
• furunkullar
• limfadenit
• limfangiit
• jarohatlar yoki kuyishlar
• yaralar va og‘ir infeksiyaga moyil hududlar

Har bir holatda qanday davolash to‘g‘ri ekanligini faqat shifokor belgilaydi.

Xavfsizligi va ilmiy isbot

Vishnevsky mazisi xalqaro klinik sinovlar orqali tasdiqlangan deb hisoblanmaydi. PubMed yoki Cochrane kabi xalqaro ma’lumotlar bazasida mazga oid keng tadqiqotlar yo‘q deb qabul qilinadi. Shundan so‘nggi yillarda Rossiyada o‘tkazilgan anonim so‘rovlar ko‘rsatdiki, ko‘plab shifokorlar hali ham eski usullardan foydalanishni davom ettiradi, ba’zilar esa yaralarni tezroq tiklash uchun fizioterapiya kabi qo‘shimcha choralarni ham tavsiya qilishadi; bu holatlar kamdan-kam uchraydi.

Bularning o‘zi maz tarkibidagi asosiy moddalarning barqaror isbotga ega emasligini ko‘rsatadi. Ba’zi olimlar mazning tarkibidagi moddalarning laboratoriya sharoitida bakteriyalarga qarshi foydali bo‘lishi mumkinligini aytsa-da, inson organizmida alohida samaradorlik dalillari yetishmasligini ta’kidlashadi. Ilmiy xavfsizligini ta’minlash uchun zamonaviy antimikrob vositalar ko‘proq tavsiya etiladi.