Tuxum va urug‘ injectsiyalari: afsonalar xavfli amaliyotlar

O'zbekistonda sog‘liq haqida ko‘plab noto‘g‘ri tushunchalar mavjud. Tuxum yoki urug‘ orqali ostki tomonga in'ektsiya qilish eng xavfli va ilmiy asosga ega emas bo‘lgan amaliyotlardir. Quyida bu afsonalar qanchalik xavfli ekanligi va nima uchun noto‘g‘ri ekanligi tushuntiriladi.

nnnn

Tuxum bo‘lgan ostki qatlamga in’ektsiya (ovoterapiya)

n

Ovoterapiya — tuxum orqali teriga, odatda teri ostiga yuborish amaliyoti (inglizcha 'ovotherapy'). Tarixiy rivoyatlar Gavriil Andreyevich Kapustin nomiga bog‘lanadi, lekin ilmiy tasdiqlar yo‘q. Kapustinning nomidan kelib chiqadigan rivoyatlar ko‘plab saytlarda uchraydi: ekzema, epilepsiya, og‘ir kasalliklar tuxum yordamida davolanadi deb yoziladi, ammo bunday ma’lumotlar tadqiqotlar bilan tasdiqlangan emas.

n

Kapustin haqidagi ko‘plab xatlar aslida manbalarda mavjud emas. Ayrim manbalarda akademik Filatovga aloqador gaplar ham bo‘ladi; uning aralashmalaridan odatda plazma yoki boshqa to‘qimalar yordamida davolash haqida yoziladi. Biroq ilmiy tadqiqotlar insonlar uchun xavfsiz va samarali ekanligini ko‘rsatmagan.

n

E'tiborli narsa: hozirgi kunda plazma ekstrakti kabi mahsulotlar immunomodulyator yoki gepatoprotektor sifatida mavjud bo‘lishi mumkin, lekin ularning samaradorligi aniq isbotlangan emas. Ovoterapiya esa asosan tuxumni foydalanadi, lekin klinik tadqiqotlar bilan tasdiqlanmagan.

n

Ko‘plab hollarda bu amaliyot uy sharoitida tavsiya qilinadi, chunki malakali tibbiyot xodimini topish qiyin bo‘lishi mumkin, lekin xavf va zararlar o‘z-o‘zidan kamaymaydi.

nn

Urug‘ bilan in’ektsiya (spermal davolash)

n

Shu kabi misollar juda kam uchraydi. 2019-yilda Irlandiya jurnali bitta yosh xususiy holatni yozgan: 33 yoshli erkak bir necha yildan beri o‘z urug‘ini tomirga yuborib kelgan va natijada subkutan emfizema paydo bo‘lgan. Bunday amaliyot keng ommaga yo‘q, xavfsiz deb topilmaydi, ilmiy tasdiq yo‘q.

n

Shaxsiy urug‘ injectsiyalari keng tarqalmagan bo‘lib, ko‘p hollarda xavfli asoratlar ko‘rinadi. Bu usul ko‘p hollarda o‘rganilmagan davolash yo‘lidir.

nn

Xavflar: infektsiya, allergiya, tiqilish

n

To‘g‘ri bo‘lmagan moddalarni teri ostiga yuborish ko‘plab xavflarni keltirib chiqaradi. Yuqoridagi xavflar eng keng tarqalgan:

n

n
• Infeksiya: tuxumdagi Salmonella bakteriyalari yuborilgan joyda yallig‘lanishni, ich qotishni yoki yirik infektsiyani keltirib chiqarishi mumkin.
n
• Allergiya: tuxum oqi yoki urug‘ tarkibidagi oqsillar allergiya bilan natijalanishi mumkin; nafas olishda qiyinlashish va teri reaksiyalari paydo bo‘lishi mumkin.
n
• Yallig‘lanish va abstsess: yuborilgan joyda qizil yallig‘lanish, pishishi yoki sarg‘ish tejam bo‘lishi mumkin; ba’zi hollarda jarrohlik zarur bo‘ladi.
n
• Qon tomirlari tiqilishi (tromboz) yoki emboliya xavfi — hayot uchun xavfli holatga olib kelishi mumkin.
n

nn

n

Salmonella bakteriyalari yallig‘lanish, ichak-yo‘tal, qon bilan tarqalish kabi asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin.

n

n

Shuningdek, tuxum oqidagi allergenlar va urug‘ tarkibidagi oqsillar alohida allergiya reaksiyasini qo‘zg‘atishi mumkin; yuborilgan joyda qichishish, shishish yoki nafas olishda qiyinlashish bo‘adi.

nn

Qon tomirlari xavfi

n

Teriga yuborilgan moddalarning qon tomiriga kirishi jiddiy holatlar keltirib chiqarishi mumkin. Eng xavfli oqibat — tromboz yoki emboliya bo‘lib, tez yordam talab etadi.

nn

n

Urug‘ yoki tuxum asosidagi in’ektsiyalar immunitetni oshirish uchun ishlamaydi; ular xavfli asoratlar keltirib chiqaradi. Agar immunitetni oshirish kerak bo‘lsa, faol jismoniy mashqlar yoki sog‘lom turmush tarzini afzal ko‘ring.

n

nn

Mutaxassislar fikri

n

n

Rasmiy tibbiyot mutaxassislari bunday amaliyotlarni qat’iy rad etadi. Bunday usullar foydali bo‘lmay, xavfli asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin. Sog‘lig‘ingiz uchun ishonchli tibbiy maslahat oling.

n

Shuning uchun, nomaqbul yo‘l bilan davolanishga urinmang; shifokor bilan maslahat qiling.

n

nn

Xulosa

n

Afsonalar sog‘liq uchun xavfli bo‘lib, tuxum yoki urug‘ orqali in’ektsiya qiluvchi amaliyotlar ilmiy tasdiqlangan usullardan emas. Agar sog‘lig‘ingiz bo‘lsa, malakali shifokorga murojaat qiling va xavfli usullardan voz keching.

nn

Qisqa xulosa

n

Bu maqola tuxum yoki urug‘ asosidagi in’ektsiyalarning xavfini ta’riflaydi. Ilmiy tadqiqotlar tomonidan tasdiqlanmagan bo‘lgan usullar jiddiy asoratlar keltirib chiqarishi mumkin. Sog‘liq uchun faqat malakali shifokor maslahatlari va tasdiqlangan davolash usullari tavsiya etiladi.

nn

n

Kalit nuqta: ilmiy tasdiqlangan davolash yo‘llari sog‘liq uchun eng xavfsiz yo‘ldir.

n