Pro’rubada cho’milish foydasi bormi? Sog’liq xavflari va xavfsiz yo’llar

Ko‘pchilik sovuq suvda cho‘mishni sog‘liqni mustahkamlashning samarali yo‘li deb hisoblaydi. Biroq bunday amaliyot ham xavfli bo‘lishi mumkin. Quyida sovuq suvda cho‘mishning ilmiy asosini tushuntiramiz va xavfsiz boshlash bo‘yicha aniq tavsiyalar beramiz.

Pro’rubda cho‘mishdan kutilayotgan foydalar

• Yurak-qon tomir tizimini qo‘llab-quvvatlash ehtimoli - ba'zi tadqiqotlar sovuq suvga odatlangan odamlar ayrim qon ko‘rsatkichlarida barqarorlikni sezishi mumkin. Bu nafaqat juda sovuq suvga sho‘ng‘ishga bog‘liq bo‘lmasdan, umumiy sog‘liq uchun ehtimoliy foydalarning bir qismi hisoblanadi.
• Immunitet bo‘yicha qisman o‘zgarishlar - 6–12 haftalik muntazam ta'sir immun tizimida o‘zgarishlar ko‘rsatishi mumkin, ammo bu kasallik xavfini sezilarli darajada kamaytiradi degani emas.
• Ruhiy kayfiyat va energiya’ning oshishi - sovuq suvga duch kelish stress bilan bog‘liq bo‘lib, ba'zi odamlarning kayfiyatini ko‘tari mumkin, lekin bu har doim ham shaxsga bog‘liq.
• Qarishni kechiktirishga nazariy yo‘nalishlar - ayrim nazariy tadqiqotlar adipoqning tashqi kismlari bilan aloqador o‘zgarishlarni ko‘rsatishi mumkin, lekin hozirda qat'iy klinik dalil yo‘q.

Xavflar va ehtiyot choralar

Sovuq suvda cho‘mish qattiq stress uyg‘otadi. Faqat sog‘lom, tayyor odamlarda ehtiyotkorlik bilan amalga oshirilsa xavfsiz bo‘lishi mumkin; aks holda bu yurak, nafas olish yoki immun tizimiga ziyon yetkazishi mumkin.

1. yurak urishi tezlashishi, bosim ortishi va giperventilyatsiya kabi oqibatlar yuzaga kelishi mumkin;
2. hipotermiya – tananing asosiy harorati past bo‘lib qolishi xavfi; ayniqsa uzoq vaqt davomida suvda qolish xavfli;
3. ilyoriy kasalliklar yoki yallig‘lanishlar mavjud bo‘lsa holat og‘riqli yoki yomonlashishi mumkin;
4. yurak-qon tomir kasalliklari bo‘lganlar uchun ayniqsa xavfli bo‘lish ehtimoli yuqori.

Xavfsiz bosqichlar: qanday boshlash kerak

1. shifokor bilan maslahatlashish: umumiy sog‘liq holatini baholab, pro’ruba bilan cho‘mishga mos kelishingizni tekshiring.
2. tibbiy ko‘riklardan o‘tish: gipotireoz, diabet, teri kasalliklari, nerv tizimi muammolari, infektsiya kabi holatlar mavjud bo‘lsa, tavsiyalarni oling.
3. uy sharoitida moslashuv: oldin dush bosimida 10–15 °C atrofidagi suvda 30–60 soniyadan boshlang; asta-sekin vaqtni va sovutishni kamaytiring.
4. ko‘makchi bo‘ling: do‘stlar yoki tajribali sovuq suvda cho‘muvchilar bilan birga chiqing.
5. issiq kiyim-bop va ichimliklar tayyor bo‘lsin: shapka, qo‘lqop, issiq choy yoki shorva tayyor holda bo‘lsin.
6. alkogol va dori-darmonlardan voz keching: u xavfli holatlar xavfini oshiradi.
7. ko‘z kotirovkasi: suvga tushishdan oldin uch-to‘rt nafas oling va chiqishning oxirida suvga kiriting; boshni oldin sug‘urmaning yuqori qismiga qadar suvga botirmang.
8. qisqa vaqtlar bilan boshlang: avval 15–30 soniya, so‘ngra asta-sekin 2–3 daqiqagacha olib boring; 30 daqiqadan oshmasin.
9. tashqariga chiqqandan so‘ng yaxshilab quriting, issiq ichimlik iching, kiyimingizni to‘qiza oling; keyin ko‘p soatlar davomida issiqlikda qoling.

Bir-uch haftadan so‘ng mos ravishda 1–3 marta haftasiga mashg‘ulotlarni o‘tkazilishi mumkin, tana holati yaxshi bo‘lsa.

Qisqacha xulosa

Sovuq suvda cho‘mish har doim mos keladigan yo‘l emas. Uni boshlash uchun to‘liq tayyorgarlik, tibbiy ko‘riklar va shifokor ruxsati zarur. Ehtiyot choralarini izchil kuzatish sog‘liq uchun xavf-xatarlarni kamaytiradi.

Asosiy fikr: sovuq suvda cho‘mish har doim ehtiyotkorlik bilan va mos kelayotgan bemorlarda qo‘llanilishi kerak; sog‘lom odamlarda ham xavfli bo‘lishi mumkin. Mutaxassis maslahatini olish har doim muhim.