Ta'til davomida uyqu tartibini saqlash foydaliymi? Tajribadan natijalar
Yangi yil ta'tillarida men 8:00 da uyg'onish, ertalab nonushta va tog‘lar bo‘ylab faoliyatni saqlab ko‘rdim. Bu tajriba uyqu tartibi nafaqat tunda yaxshi uxlamoq, balki kunduzgi energiya va kayfiyatga ham ijobiy ta'sir qiladimi, o‘rganish imkonini berdi.
Ta'til davomida uyqu tartibini saqlash ko‘plab foydali maslahatlar ichida alohida o‘rin oladi. Yangi yil bayramlarida xuddi shunday rejimni amalda sinab ko‘rishga qaror qildim va natijalarni baholadim.
Nima uchun men bu sinovni o'tkazishga qaror qildim
Normal hayotda ertalab 08:00 atrofida uyg‘onaman va 7–8 soat uxlayman. Ta'til davomida esa kun o‘rtasida yotish, kechga qadar do‘stlar bilan uchrashuvlar ko‘payib ketdi — bu esa uyqu sifati va kayfiyatga ta'sir qilardi. Odatda xotirjam bo‘lish uchun uyqu rejimini buzmaslik kerakligini angladim, shunda ishga qaytish ham martaba bo‘ladi.
Men o‘z-o‘zimga tonggi tartibni yo‘lga qo‘yish orqali ta'tilning xurujini kamaytirish va yashirin energiyani so‘ndirmaslik yo‘lini izladim.
Uyqu tartibini saqlash uchun qanday reja tuzdim
- Har kuni ertalab soat 08:00 da uyg‘onib, nonushta qilib, kunni boshlashga tayyorlanish.
- Kunduz faoliyatlar orqali tana sham-sharaq bo‘lmasligi uchun kun bo‘yi faoliyatlar rejasini tuzish; kechqurun tinchlashish vaqti tashkil etish.
Bu rejim meni uxlash vaqtini kechga qoldirmaslikka undadi. Hatto dam olish kunlarida ham “turnishlik” dan voz kechmaslik uchun ertiqdan boshlandim. Biz tog‘larga borib, qorli qizil yo‘llarda o‘zimni sinab ko‘rganmiz; bu vaziyatda rejimni saqlab qolish osonlashdi.
Bizning sheriklarimiz ham bu tartibga moslashdi: ertalab birgalikda tayyorlanish, nonushta paytida eng yaxshi joyni egallash, so‘ngra dashtda yo‘lga chiqish. Bu jamoaviy qo‘llab-quvvatlash meni oldinga bosishga yordam berdi.
Shuni ham ta’kidlash kerakki, faqat Yangi yil kechasi davomida men kechroq uxlab ham qoldira olishni ruxsat qildim: 4:00 atrofida chiqib, 10:30 da nonushta qiladigan bo‘ldim. Shundan so‘ng kechasi issiq vannaga borib, dam olishimga yordam berdi.
Uyqu tartibini saqlash natijalari
Natijalar hech bo‘lmaganda ijobiy bo‘ldi. Eng o‘qilishi kerak bo‘lganlar quyidagilar:
- Uyqu sifati yaxshilandi: qulab tushmasdan tinch yotib, ertalab aniq uyg‘onishim o‘zgarmadi. Qolaversa, kechgi o‘ylar va tushlar ko‘paydi — bu miyaning o‘rganishni yakunlashiga yordam berdi.
- Kunduzgi energiya darajasi oshdi: ko‘p ishlarni bajara olishim uchun zarur quvvat paydo bo‘ldi.
- Oziqlanish tartibisaqlandi: nonushta, tushlik va kechki ovqatlar belgilangan vaqtda bo‘ldi, ochiqcha ochilmagan safarsiz energiya yetkazildi.
- Ruhiy holat barqarorlandi: charchoqga qarshi kurashish osonlashdi, stress darajasi pasaydi.
- Ta'tildan ishga qaytishda yoqimli moslashuv bo‘ldi: ertaga reja bilan ishlash odatiy holga aylandi.
Ayni paytda men kishi bo‘lib o‘tgan 9 kundagi faoliyatimdan so‘ng uyg‘onish tartibining qanday ishlashini yaqqol ko‘rdim. Rojda erta turish uchun ustuvorlik, mehnatlarni rejaga mos taqsimlash — bularning barchasi yashirin energiyani oshirdi.
Eng qulay bo‘lgan joylar va qiyin tomonlar
Qiyinchiliklar asosan ta'til oxiriga yaqin holatda paydo bo‘ldi: xonada qolish, uyg‘onishdan oldin yanada ko‘proq dam olish istagi, va tadbirlar yakunida kechqurun aktiv bo‘lish zaruriyati. Biroq jamoaviy qo‘llab-quvvatlash va oldindan moslashuv rejimi yordam berdi.
Ekspert fikri
Ko‘p yillik uyqu tadqiqotchisi professor R. Akhmadov ta’kidlashicha: “Uyqu tartibi doimiy bo‘lishi ko‘proq tiklanish va kayfiyatni ko‘rsatishi mumkin. Faollik yuqori bo‘lganda ham, kundalik tartib saqlanishi muhim.” Umumiy holda, tana tiklanishi uchun intensiv mashqlar vaqti ham uyqu tsikllarini normallashtiradi.
Qisqa xulosa
Ta'til davomida ham uyqu tartibini saqlash mumkin. Umuman olganda, ertalab uyg‘onish, muntazamroq nonushta va kundalik faoliyat rejimini saqlash energiyani oshiradi, kayfiyatni barqarorlashtiradi va ishga moslashuvni yengillashtiradi. Biroq ta'tildan keyin dam olish zo‘riqishini kamaytirish uchun me’yoriy tanaffuslar ham muhimdir.
Ta'tilda ham uyqu tartibini saqlash — energiyani ushlab turish va ishga moslashuvning kaliti.


