Ispaniyada yashil energiya yo‘li sinovda: Figueruelasda akkumulyator zavodi

Aragonga qarab kengaygan shamol yo‘llari orasidagi Figueruelas shaharchasida yangi sanoat bosqichi boshlanmoqda. Bu kichik shahar nafaqat yashil energiya haqida gap ochib turadi, balki yirik xalqaro sarmoyalar uchun ham manzilga aylanyapti.

Shahardan chiqqan signalga ko‘ra, Xitoyning CATL kompaniyasi va Niderlandiyalik Stellantis birgalikda elektr avtomobillari uchun batarealar ishlab chiqaradigan zavod quradi. Investitsiya summasi taxminan 4 milliard yevro bo‘lib, mamlakat uchun eng yirik xorijiy sarmoyalar qatoriga kiradi. Yao Jing, Xitoyning Ispaniyadagi elchisi, bu loyihani “Yevropada ko‘rinadigan eng katta xitoy sarmoyalaridan biri” deb ta’rifladi.

Shahar meri Luis Bertol Moreno bu joyni loyiha uchun tabiiy tanlov deb ko‘radí: “Aragonda shamollar yili davom etadi, kun nuri ko‘p, atrofimizda shamol turbinalari va quyosh panellari ko‘p. Ushbu manbaa zavod uchun quvvat manbai bo‘ladi,” deydi u. “Ishlab chiqarish uchun zarur energiya bu manbalardan keladi.”

Zavod Ispaniyaning energiya modelini “barqaror” yo‘nalishda tasdiqlovchi misol sifatida ko‘rilmoqda. 2017-yilda yashil energiya yig‘indining uchdan bir qismini tashkil qilgan bo‘lsa, o‘tgan yilda bu ulush 57% ga yetdi. 2030-yilgacha esa yashil energiya elektr energiyasining 81% ni tashkil etishi ko‘zda tutilgan.

Janubiy Yevropa siyosiy sahnasida bunday rejalar «yashil energiya» tarafidan targ‘ib qilinsa-da, so‘nggi oylar siyosiy bahslarni kuchaytirdi. 28-aprel kuni ro‘y bergan keng ko‘lamli uzilish Ispaniya va Portugaliyani bir necha soat davomida qorong‘ulikka solib, energiya modeliga nisbatan qattiq savollarni keltirib chiqardi. Hukumat bu vaziyatni to‘liq izoh bilan tushuntira olmadi, bu esa siyosiy raqobatchilar tomonidan qattiq tanqidga sabab bo‘ldi.

Konsvervatивlar partiyasi yetakchisi Alberto Núñez Feijóo hukumatni yashil rejalarga ehtiyotkor bo‘lmasdan qarab, “kuzatilgan energiya modelining xavfsizligini xavf ostiga qo‘yishi” mumkin ekanligini aytadi. Ular keyinroq energiya modellari bo‘yicha o‘z yo‘lini taklif qilishadi.

Shu bilan birga, bir hafta oldin Ispaniya bo‘yicha quyosh energiyasi umumiy elektr quvvatining 61,5% ni tashkil etgani bo‘yicha rekord qayd etildi. Hukumat ham, tarmoq operatori Red Eléctrica ham bu uzilishlar yashil energiya miqdori bilan bog‘liq emas, degan fikrlarni takrorlaydi. Operatsiyalar bo‘limi boshlig‘i Concha Sánchez shunday dedi: “Yangi holatda barqaror energiya ko‘rsatkichlari o‘rtacha o‘sish bilan ham xavfsiz ishlashni ta’minlaydi.””

Nuqta shundaki, o‘sha vaqtdan boshlab Ispaniya energetika aralashmasi tabiiy gazga moslashuvchanlik ko‘rsatmoqda, bu esa mamlakatni energiya yo‘nalishidagi “yo‘l bo‘yicha tanlov” holatiga olib kelmoqda.

Ispaniya yadroviy energiya sanoati soha vakillari yaqin oylarda mamlakat bo‘yicha mavjud besh yadro elektr stantsiyasini 2027–2035 yillar oralig‘ida yopishni rejalashtirishga qarshi chiqmoqda. Almaraz quvvat elektr stantsiyasining 2030 yilgacha uch yillik uzaytirilishi taklifi hozir ko‘rib chiqilmoqda. Foro Nuclear rahbari Ignacio Araluce energiya barqarorligi uchun yashil energiya bilan yadroviy energiyaning aralashmasi zarurligini aytadi. U “yadro energiyasi CO2 chiqarmasdan barcha vaqt davomida energiya beradi” deydi. Politika tarafdorlari esa yadroviy yondashuvni qo‘llab-quvvatlaydi va hatto Vox kabi o‘ng kuchlar siyosiy mavqeini bu yo‘lga yo‘naltirishga harakat qilishmoqda.

Sanoat xodimlari Sanchez aytganidek, Iberiya yarimorolining Yevropa majorisidan mustaqilligi uning energiya xavfsizligini baham ko‘rishdagi masalalarga bog‘liq bo‘lib qolmoqda. Sánchez ta’kidlaydi: “Qisqa yo‘llar bilan energiya tashuvchi inshootlar bo‘lmagan joylarda saqlash imkoniyatlari, ya’ni zaxira manbalari, muhim muammo bo‘lib qolmoqda.”

Politika tomoni bo‘yicha prezidentlar dona-dona bo‘lishi energiya kelajagini noaniqlashtirmoqda. Garchi ijtimoiy-siyosiy barqarorlik xavfi yuqori bo‘lsa-da, mavjud holda yashil energiya yo‘li davom etmoqda. Figueruelasdagi loyiha esa shaharchada iqtisodiy barqarorlikni, qurilish sektori faolligini va mehmonxona-ovqat bozorini rag‘batlantirishi kutilmoqda.

Figueruelasning aholisi hozirda taxminan 1 000 kishidan iborat bo‘lib, yangi zavod qurilishida 2 000 xitoy ishchisi kelishi rejalashtirilgan. Loyihaning ishga tushishi bilan 35 000 ta bevosita bo‘lmagan ish o‘rinlari yaratilishi taxmin qilib ko‘rsatilmoqda. Mahalliy yoshlar va tadbirkorlar bu sarmoyani hududni jonlantiruvchi omil sifatida qarab, “quyosh va shamolga tayanadigan energiya arziydi” deydi.

Manuel Martín, mahalliy observations, “Bunday sarmoyalar hududni jonlantiradi, qurilish sektori va mehmonxona sohasiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Energiya faqat quyosh va shamoldan keladi” deb o‘z nuqtai nazarini bildirdi.

Ekspert izohi: Foro Nuclear a’zosi Ignacio Araluce yashil energiya bilan yadroviy energiyaning aralashmasini a’lo darajada rejalashtirish zarurligini aytadi. U xavfsiz va barqaror quvvat ta’minoti uchun zaxira manbalarini ko‘paytirishni muhim deb hisoblaydi.

Qisqacha xulosalar: Ispaniya yashil energiya yo‘lini davom ettiradi, biroq siyosiy noaniqliklar bu yo‘lni noaniq qiladi. Figueruelasdagi yangi zavod hududga iqtisodiy faoliyat va ish o‘rinlarini keltirishi kutilmoqda, lekin enerji xavfsizligini ta’minlash uchun zaxira inshootlari kerak bo‘ladi. Energiya manbalarining aralashmasi kelajakdagi siyosiy qarorlar bilan chambarchas bog‘liq bo‘ladi.

Kalit g'oya: Ispaniya yashil energiya yo‘lini davom ettirsa-da, siyosiy barqarorlik uning yo‘lini shakllantiradi. Manba: BBC

Siz Iqtisodiyot bo'yicha eng so'nggi yangiliklar va aktual voqealarni 19-12-2025 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Ispaniyada yashil energiya yo‘li sinovda: Figueruelasda akkumulyator zavodi " sizga Iqtisodiyot sohasidagi eng dolzarb va ishonchli ma'lumotlarni taqdim etadi. Har bir yangilik chuqur tahlil qilingan va sizga foydali bilimlar berish uchun tayyorlangan.

Ispaniyada yashil energiya yo‘li sinovda: Figueruelasda akkumulyator zavodi haqidagi ma'lumotlar sizga Iqtisodiyot bo'yicha qarorlaringizni yanada to'g'ri qilishga yordam beradi. Saytimizda yangiliklar doimiy yangilanadi va Jurnalstika standartlariga to'liq javob beradi.