Teri sog‘lig‘ida yuzaga keladigan Topikal Steroiddan voz kechish holati va Ekzema haqida bilish kerak bo‘lganlar
Topikal steroiddan voz kechish terida og‘riqli toshmalarni keltirib chiqarishi mumkin. Ushbu maqolada TSW ning ekzema bilan bog‘liqligi, tashxislash, davolash usullari va boshqa muhim jihatlar haqida batafsil ma’lumot beramiz.
Topikal steroiddan voz kechish (TSW) haqida hali to‘liq ma’lumotga ega emasmiz. Tadqiqotchilar uning qaysi foiz odamda yuzaga kelishini yoki nima uchun ba’zi kishilar bu preparatlarga shunday javob berishini aniqlay olmayapti.

Topikal steroidli krem va malhamlar ekzema va boshqa teri kasalliklarini boshqarishda eng ko‘p ishlatiladigan usullardan biridir. Odatda ular zarar yetkazmaydi, ammo kamdan-kam hollarda, uzoq muddat qo‘llanganda, topikal steroiddan voz kechish deb ataladigan og‘riqli holat yuzaga kelishi mumkin.
Bu holat steroidli mahsulotlarni to‘xtatgan haftalarda paydo bo‘lib, qattiq toshmalar, shishish va boshqa simptomlarga olib keladi.
TSW to‘liq o‘rganilmagan va tushunilmagan, ammo ko‘pincha uzoq muddat steroid kremi qo‘llaganlarda uchraydi va terida turli ko‘rinishlarda namoyon bo‘ladi. Aksariyat yallig‘lanishli teri kasalliklari bo‘lgan odamlar uchun dermatolog ko‘rsatmasiga muvofiq topikal steroidlardan foydalanish foydasi xavfidan ancha ustundir.
TSW nima?
Topikal steroidli kremlar ekzema va boshqa teri kasalliklarini davolashda keng qo‘llaniladi, chunki ular yallig‘lanishni kamaytiradi — bu qichishish va terining quruqlashishi kabi belgilarning asosiy sababi hisoblanadi.
TSW — topikal steroidlarni to‘xtatgandan keyingi kam uchraydigan noxush reaksiya bo‘lib, u dastlab davolash uchun qo‘llangan ekzema holatidan ham og‘ir va og‘riqli toshmalarga olib kelishi mumkin. Ushbu toshmalar terining turli joylarida dog‘lar yoki yiringli pufakchalar ko‘rinishida paydo bo‘ladi.
TSW holatlarining ko‘pchiligi ekzemali bemorlarda ko‘riladi, biroq boshqa teri kasalliklari uchun uzoq muddat topikal steroid kremi qo‘llash ham TSW rivojlanishiga sabab bo‘lishi mumkin.
Ma’lumotlarga ko‘ra, ilgari ekzema uchun topikal steroid ishlatgan odamlar, qizarish, shishish va yonish hissi bilan kechadigan TSW toshmalariga ko‘proq moyil bo‘lishi mumkin.
TSW ning ikkita asosiy turi mavjud: eritematoedematoz va papulopustulyar. Eritematoedematoz TSW qizarish va shishish bilan kechadi, papulopustulyar turi esa terida akne kabi yiringli pufakchalar shaklida ko‘zga tashlanadi.
TSW sindromi nima?
TSW sindromi topikal steroiddan voz kechish natijasida yuzaga keladigan simptomlar to‘plamidir.
Asosiy belgi — og‘riqli toshma. Shuningdek, TSW sindromi bo‘lgan odamlarda quyidagi simptomlar ham kuzatiladi:
- uyqusizlik
- charchoq
- soch to‘kilishi
- sovuqdan titrash
- depressiya
TSW simptomlari qanday?
TSW turli simptomlarga olib kelishi mumkin. Har bir bemorda simptomlar farq qiladi. Bu holat kam uchrashi sababli aniq tashxis mezonlari yo‘q.
Odatda, topikal steroidlarni to‘xtatgandan keyin terida qizarish, yallig‘lanish va og‘riq yoki yonish hissi paydo bo‘lib, bu holat ko‘pincha qo‘l yoki oyoqlarda “qizil qopqoq” deb ataladi, ammo tananing boshqa qismlarida ham yuzaga kelishi mumkin.
TSW ning boshqa belgilariga quyidagilar kiradi:
- teri qobig‘ining oqarishi yoki to‘kilishi
- teri qirrasi va yallig‘lanishi
- oldin ekzema bo‘lmagan joylarda toshmalar paydo bo‘lishi
- teri ostida yiringli pufakchalar
- qattiq teri osti tugunlari
- shishish
- teri chuqur burishlari
- terining haroratga sezgirligi
- soch to‘kilishi
- infeksiya
- uyqusizlik
- asab og‘rig‘i
- sovuqdan titrash
- charchoq
- depressiya
TSW qanday tashxislanadi?
TSW og‘riqli va bezovta qiluvchi holat bo‘lib, uni aniqlash qiyin. Ekzemali bemorlar uchun TSW ni ekzema yangilanishidan ajratib olish mushkul bo‘lishi mumkin.
Bugungi kunda TSW ni aniqlash uchun maxsus testlar mavjud emas. Dermatologlar simptomlar va bemorning tibbiy tarixiga asoslanib tashxis qo‘yadi.
TSW tashxisi quyidagi holatlarda qo‘yilishi mumkin:
- topikal kortikosteroid kremlarni bir yildan ortiq qo‘llagan bo‘lish
- yaxinda steroidli kremlarni ishlatishni to‘xtatgan bo‘lish
- og‘riqli, yonuvchi toshmalarga ega bo‘lish
- avval ekzema bo‘lmagan joylarda toshmalar paydo bo‘lishi
- qo‘l yoki oyoqlarda keng qamrovli qizarish va shishish
Topikal steroidlar nima?
Topikal steroidlar ekzema va boshqa teri bezovtaliklarini davolashda ishlatiladi, ular yallig‘lanishni kamaytirib, bezovtalikni kamaytiradi. Ularni faqat shifokor yoki dermatolog tavsiyalariga binoan qo‘llash kerak. Ekzema davolashda keng tarqalgan topikal steroidlar:
- do‘konlarda sotiladigan gidrokortizon kremi
- retsept bo‘yicha 2.5% gidrokortizon
- 0.05% desonid
- 0.025% flutsinolon
- 0.1% triamsinolon
- 0.05% betametazon dipropionat
TSW ni davolash usullari qanday?
TSW kam uchraydi va uning aniq, standart davolash yo‘li hali belgilanmagan. Agar sizga TSW tashxisi qo‘yilsa, dermatolog sizga individual davolash rejasi tuzishda yordam beradi. Mumkin bo‘lgan usullar:
- Steroid kremlarni sekin-asta kamaytirib, to‘xtatish.
- Ba’zi dermatologlar steroid kremdan birdan to‘xtashni tavsiya qiladi.
- Sovuq siqish vositalaridan foydalanish, terini tinchlantiruvchi muolajalar.
- 2018 yildagi tadqiqotlarga ko‘ra, dupilumab dori inyeksiyasi simptomlarni yengillashtirishda yordam beradi.
- Nemlendiruvchi va yog‘lovchi vositalardan foydalanish.
- Antigistamin preparatlari qabul qilish.
- Fototerapiya (yorug‘lik terapiyasi).
- Papulopustulyar TSW holatida infeksiyani oldini olish uchun antibiotiklar.
- Perioral dermatitni davolashda kaltsineurin inhibitorlari.
Agar toshmalar keng yoyilgan bo‘lsa, shifokor qisqa muddat og‘zaki steroidlar berishi mumkin, ammo uzoq muddat foydalanish tavsiya etilmaydi, chunki ularni to‘xtatganda yangilanish xavfi yuqori.
TSW rivojlanish xavfi qanday?
Hozircha nima uchun ayrim odamlar TSW ga moyil ekanligi aniq emas. Ushbu holat kam uchraydi va dermatologlar uni chuqurroq o‘rganish uchun ko‘proq tadqiqotlar o'tkazilishi zarur. Asosiy xavf omili — o‘rta va yuqori kuchli topikal steroidlarni bir yildan ortiq qo‘llash.
Ba’zi Osiyo va Afrika mamlakatlarida topikal steroidlar kosmetik mahsulotlarga qo‘shilganligi sababli odamlar bilmasdan uzoq vaqt yuziga suradilar. Bunday bemorlarda steroidga bog‘liq akne va TSW xavfi oshadi.
TSW ko‘proq yuz va jinsiy a’zolarga steroid surgan kattalar ayollarda uchraydi.
TSW bo‘lgan bemorlarning holati qanday?
TSW simptomlari haftalar, oylab yoki hatto yillar davom etishi mumkin. Har bir bemorning tiklanish tezligi va davolashga javobi farq qiladi. Kam uchrashi sababli o‘rtacha tiklanish vaqti yoki aniq prognoz yo‘q.
Xulosa
Ko‘pchilik topikal steroidlardan hech qanday nojo‘ya ta’sirsiz voz kechadi. Steroidlarni dermatolog ko‘rsatmasiga muvofiq oqilona qo‘llash TSW xavfini kamaytiradi. Ko‘pgina mutaxassislar steroidlarni ikki haftadan ko‘p ishlatmaslikni tavsiya qiladi.
Kamdan-kam hollarda, uzoq muddat o‘z-o‘zidan steroid surish natijasida topikal steroiddan voz kechish holati yuzaga keladi.
Mahsulot yorliqlarini diqqat bilan o‘qing, tasodifan steroidli kremni qo‘llayotganingiz yo‘qligiga ishonch hosil qiling.
Ekzema ko‘pincha steroid bilan davolanishi sababli, bemorlar bu kam uchraydigan holat haqida xabardor bo‘lishlari muhim. TSW yonish va og‘riqli toshmalar bilan kechadi, ba’zida soch to‘kilishi yoki ruhiy tushkunlik kabi qo‘shimcha simptomlar ham kuzatiladi.
TSW dan xavotirlanayotgan bo‘lsangiz, dermatolog bilan maslahat qiling. Ular sizga alternativ davolash usullarini taklif etadi.
Siz Jinsiy Salomatlik bo'yicha qiziqarli mavzular va tahliliy materiallarni 13-08-2024 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Teri sog‘lig‘ida yuzaga keladigan Topikal Steroiddan voz kechish holati va Ekzema haqida bilish kerak bo‘lganlar " sizga Jinsiy Salomatlik sohasidagi yangi tushunchalar va foydali maslahatlarni beradi. Har bir Mavzu diqqat bilan tahlil qilingan va foydalanuvchiga amaliy ma'lumot yetkazishga qaratilgan.
Teri sog‘lig‘ida yuzaga keladigan Topikal Steroiddan voz kechish holati va Ekzema haqida bilish kerak bo‘lganlar mavzusi sizning Jinsiy Salomatlik bo'yicha qarorlaringizni yanada oqilona qilishga yordam beradi. Saytimizdagi barcha mavzular, unikal va foydalanuvchi uchun qimmatli kontent hisoblanadi.


