AQSh bozoridagi TikTok kelajagi: algoritm kim nazorat qiladi?
ByteDance tomonidan boshqariladigan TikTok AQShdagi yangi sheriklar orqali nima o‘zgaradi? Algoritm o‘qitilishi va foydalanuvchi tajribasiga ta'siri haqida batafsil tushuncha.
TikTokning Xitoyda joylashgan egasi ByteDance AQShdagi investorlar guruhiga asosiy faoliyatni yo‘lga qo‘yish bo‘yicha kelishuv imzoladi. Taxmin qilinayotgan foydalanuvchi soni esa AQShda 170 milliondan oshiq deb ko‘rsatiladi. Asosiy savol esa — rekomendatsiya algoritmi (foydalanuvchi uchun mos kontentni tanlab, sahifa ko‘rsatadigan kuchli tizim) kim tomonidan o‘qitiladi va kim boshqaradi?
Mutaxassislar aytishicha, bu keng tarqalgan savol bo‘lib, TikTokning omon qolishi emas, balki qaysi versiya TikTok ommaga ko‘rinadi degan savol muhimroq bo‘ladi.
“Yuzaki silliqlash” xavfi va xavfsizlik munosabati
Hozirgi tizim dunyodagi katta ma’lumotlar to‘plamlari va feedback sikllariga tayanadi, natijada tavsiyalar tezda o‘zgaraveradi. Kelishuv bo‘yicha TikTokning algoritmi Oracle (kelishuv bo‘yicha litsenziyalangan) tomonidan AQSh foydalanuvchilarining ma’lumotlari asosida qayta o‘qitiladi. Mutaxassislar bu o‘zgarishlar foydalanuvchilarga “mumkin bo‘lgan xavfsiz va mustahkam” ko‘rinish berishi mumkin, lekin platformaning madaniy ahamiyatini kamaytirishi ehtimoli borligini ta’kidlaydi.
«TikTokning kuchi har doim bir oz boshqacha bo‘lib ko‘rinadigan kontentdan kelgan. Agar ular bu qirralarni silliqlashsa, nafaqat moderatsiya, balki uning relevansi ham o‘zgarishi mumkin», — deydi ekspert.
AQSh versiyasi bilan real-taqqoslash
Yolxonga ko‘ra AQShdagi yangi versiya TikTokda mavjud bo‘lgan ko‘plab funksiyalar va xavfsizlik yangilanishlarini darhol qamrab oladimi-yo‘qmi — bu savol. Texnologiya yozuvchisi Will Guyatt INLIBERga bergan bahosida, yangi funksiyalar va platforma yangilanishlari AQSh versiyasiga jonli ravishda keltirilishi ehtimoli borligini aytadi. Nyuanslar esa algoritm o‘zgarmasdan qolsa, hayotiy bo‘lgan qismlari — qisqa videolar, xarid qilish kabi funksiyalar asosan o‘z o‘rnida qolishi mumkin.
Singapur Milliy Universiteti (NUS) mutaximi Kokil Jaidka aytganidek, platformaning asosiy funksiyalari — qisqa videolar va xarid qilish — algoritmdan mustaqil bo‘lishi mumkin. O‘zgarishlar ko‘proq ma’lumotlarning “noziklar”iga bog‘liq bo‘ladi: US versiyasi torroq ma’lumot kiruvchi bo‘lsa, global tarmoqqa nisbatan ba’zi yo‘llar o‘zgarishi mumkin.
«Agar TikTok litsenziyalanadigan yoki qisman tarqatilgan tavsiya algoritmi bilan ishlayotgan bo‘lsa, tizimning ko‘zga ko‘rinmas nuqtalari yaxshiroq muhokama qilinishi mumkin», deb qo‘shimcha qiladi u. Natijada foydalanuvchilar US versiyasida moslashtirishda “kechikish” sezishi mumkin, ya’ni trendlardan tezroq bahramand bo‘lish uchun odatda ko‘proq vaqt talab qilinadi.
O‘zgarishlar yo‘l-yo‘riqlarini belgilaydigan ta’sirlar
Oracle AQShdagi uzoq muddatli bulutli xizmatlar hamkori hisoblanadi va kompaniya raisi sifatida Larry Ellison boshchiligida ishlaydi. Shuningdek, Abu-Dabi davlat investitsiya fondi MGX ham investorlar qatoriga qo‘shildi. Xususiy sarmoyador Silver Lake ham asosiy ishtirokchilardan biri bo‘lib, bu tashabbuslar AQShdagi ilovaning “shtatiga” nozik ta’sir ko‘rsatadi, deydi ekspertlar.
Mutaxassislar fikricha, investorlarning bosimi AQSh versiyasini “bir oz bo‘sh va o‘rta” his qilinishiga olib kelishi mumkin, bu esa platformaning tajriba uchun qulay joy bo‘lib qolishiga zarar yetkazishi mumkin.
Mutaxassislarning qisqa izohi
Matt Navarra, INLIBERning sanoat bo‘yicha ekspertiga ko‘ra, oddiy savol “tomonlashgan bo‘lish” yoki “samarador bo‘lmaslik” emas, balki TikTokning qaysi varianti muvaffaqiyat qozonadi degan savoldir.
“Ularning muvaffaqiyati doimo o‘z nazoratidan chiqib ketadigan kontentda mujassam bo‘lgan edi. Hozirgi o‘zgarishlar esa ularni qanchalik madaniy jihatdan markazlashtirishi mumkin,” deb ta’kidlaydi u.
Mana shu o‘zgarishlar tobora ko‘proq real-lablar orqali sinovdan o‘tadi.
Qo‘shimcha tahlil: Peter Hoskins
Yangiliklar tarmoqlari xabarlari reporting e’lon qilgan:
Siz Texnologiya yangiliklari bo'yicha eng so'nggi yangiliklar va aktual voqealarni 19-12-2025 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " AQSh bozoridagi TikTok kelajagi: algoritm kim nazorat qiladi? " sizga Texnologiya yangiliklari sohasidagi eng dolzarb va ishonchli ma'lumotlarni taqdim etadi. Har bir yangilik chuqur tahlil qilingan va sizga foydali bilimlar berish uchun tayyorlangan.
AQSh bozoridagi TikTok kelajagi: algoritm kim nazorat qiladi? haqidagi ma'lumotlar sizga Texnologiya yangiliklari bo'yicha qarorlaringizni yanada to'g'ri qilishga yordam beradi. Saytimizda yangiliklar doimiy yangilanadi va Jurnalstika standartlariga to'liq javob beradi.