355 yilik Hudson's Bay xujjati Kanadada taxminan 178 milliard so'mga sotildi

Kanadada 1670 yilda berilgan Hudson's Bay kompaniyasining kral xujjati 355 yildan buyon tarixning markaziy belgilaridan biri bo‘lib kelmoqda. Xujjat endi Kanadada qolishi uchun tarixiy arxivlar va muzeylar bilan hamkorlikda saqlanadi va umumjamiyatga ko‘rinishi uchun yanada keng yondashuvga ega bo‘lmoqda. Xarid bo‘yicha jami qiymat taxminan 18 million Kanada dollari (taxminiy kurs bo‘yicha taxminan 178 milliard so‘m) ekanligi e'lon qilindi.

Ko‘rkul xarid Westdon oilasiga tegishli Wittington Investments Ltd hamda David Thomson boshchiligidagi DKRT Family Corp tomonidan amalga oshirildi. Ushbu xarid xujjatning Kanadada qolishini kafolatlab, uning qo‘riqlanishini jamiyat foydasiga yo‘naltirishga yo‘l ochadi. Qo‘shimcha ravishda xarid bilan 5 million CAD miqdoridagi homiylik to‘lovlari kanadaliklar uchun ochiq tarqatish va ta’lim dasturlarini qo‘llab-quvvatlashga yo‘naltiriladi.

Endi xujjat bo‘yicha yakuniy sotuv bo‘yicha sud tomonidan tasdiqlanishi shart. Hudson's Bay kompaniyasi bashorat qilganidek, xujjatni osongina arxivlar va muzeylar tomonidan saqlash uchun rasmiy yo‘l berilishi jamoatchilik uchun muhim hisoblanadi.

Tarixiy ma’noda xujjat qirollik Charles II tomonidan 1670-yilda berilgan bo‘lib, kompaniyaga keng hududlar bo‘yicha qonun chiqarish vakolatini bergan. Bu hujjat kompaniyani ko‘p hollarda bir necha hududlarda hukumat vakolatiga yaqin bo‘lgan faoliyat yuritishga imkon berib, keyinchalik Amerika qismidagi hududlarni Kanadaga sotish bo‘yicha asosiy hujjat sifatida ishlagan deb talqin etiladi. Tarixchi Cody Groatning so‘zlariga ko‘ra, xujjat kompaniyani nafaqat korxona, balki ba'zi hududlarda hukumat rolini o‘ynashga imkon bergan.

Xujjatning saqlanish tarixi ham qiziqarli. U dastlab Vindzor qasrida saqlangan bo‘lib, keyin Londonda kompaniyaning bosh ofisiga ko‘chirilgan. Ikkinchi jahon urushi paytida xavfsiz saqlash uchun Hertfordshiredagi mulkka o‘tkazilgan va 1970-yillarda Toronto shahridagi bosh ofisga ko‘chirilgan. 1990-yillarda Hudson's Bay kompaniyasining arxivlaridan ko‘plari Manitoba provinsiyasiga o'tkazilgan bo‘lsa-da, xujjat o‘sha paytgacha xuddi shunday qolib kelgan edi.

Bugungi kunda xujjat Manitobadagi Arxivlar, Manitobadagi Muzey, Kanada Tarixi Muzeyi va Qirollik Ontario Muzeyi hamkorligida umumiy saqlashga topshirildi. Ular xujjatni kelajak avlodlarga tarqatish, qabilalar bilan muloqot yo‘llarini ko‘rsatish va ilmiy tadqiqotlar uchun o‘zaro bog‘lanishni ta'minlaydi.

Ekspertlar bu sotuvni Kanadaning madaniy merosini himoya qilishni kuchaytiradigan qadamlardan biri deb baholaydi. Ular xujjat qanchalik keng jamiyat foydasiga ishlatilishi uchun shaffof saqlash va ta'lim dasturlarini taqozo etuvchi bo‘lishi kerakligini ta'kidlashmoqda.

Ekspert izohi

Kody Groat, Western University tarix va qadimgi xalqlar bo‘yicha assistent professori: “Bu xujjat kompaniya va ayrim hududlar uchun hukumat vakolatlarini ko‘rsatadi, ya’ni u tarixiy qonunlarda o‘z o‘rnini ochiq ko‘rsatadi.”

Qisqa xulosa

355 yillik xujjat Kanada tarixida muhim belgilar qatori hisoblanadi. Endi u arxivlar va muzeylar boshqaruvidagi markazlarda saqlanadi, jamoatchilik uchun yanada ochiq bo‘lishi uchun qo‘shimcha homiylik yo‘lga qo‘yildi. Sud ruxsati tasdiqlansa, xujjat milliy meros sifatida keng ommaga yetib boradi.

Asosiy fikr: Tarixiy hujjatlar milliy meros sifatida ommaga ochiq bo‘lib qolishi uchun katta mas'uliyat talab qiladi. BBC xabar manbasi