Qonli balg'am paydo bo‘lishining sabablari va qanday yordam kerak

Balg‘amda qon ko‘rinishi nafaqat bronxit, balki xavfli kasalliklar belgilari bo‘lishi mumkin.

Ba’zan qonning paydo bo‘lishi og‘izdagi shikastlanish yoki burundagi qon tomirining yorilishi sababli yuzaga kelishi mumkin.

Agar nafas yo‘llari kasalligi mavjud bo‘lsa, yo‘tal paytida qonli balg‘am chiqishi kuzatiladi. Bunday holat quyidagicha namoyon bo‘ladi:

• suyuq, ko‘pikli balg‘am, ba’zan qon quyqalari bilan;
• yorqin qizil yoki pushti qon.

Agar ko‘ngil aynishi yoki qusish bo‘lmasa, bu qonli balg‘am deb hisoblanadi.

Qachon tez yordam chaqirish kerak

Quyidagi holatlarda darhol 103, 112 raqamlariga qo‘ng‘iroq qiling yoki yaqin atrofdagi tez tibbiy yordam bo‘limiga murojaat qiling:

• yo‘tal paytida ikki choy qoshiq yoki undan ko‘p qon chiqsa;
• ko‘krak sohasiga jarohat yetganidan keyin yo‘tal boshlansa;
• qon siydik yoki najasda ham ko‘rinadigan bo‘lsa;
• ko‘krak yoki orqa yuqori qismida og‘riq paydo bo‘lsa;
• nafas qisishi kuchaygan bo‘lsa;
• nafas olish qiyinlashsa;
• bosh aylansa;
• yurak urishi tezlashsa;
• harorat ko‘tarilsa.

Bu belgilar jiddiy muammoning, masalan o‘pka qon quyilishi xavfining belgisi bo‘lishi mumkin. Shuning uchun kechiktirmasdan yordam chaqirish muhim.

Agar qon miqdori oz bo‘lsa va boshqa xavotirli belgilar bo‘lmasa, terapevtga murojaat qilish tavsiya etiladi.

Balg‘amdagi qon qayerdan keladi

Sabablar ko‘p va aniq tashxis faqat shifokor tomonidan qo‘yilishi mumkin.

Nafas yo‘llari kasalliklari

Qonli balg‘amni keltirib chiqaradigan asosiy kasalliklar quyidagilar:

• Bronxit — eng keng tarqalgan sabab, odatda davolash bilan qon ketish to‘xtaydi.
• Bronxoektaziya — nafas yo‘llarining doimiy kengayishi.
• Xronik obstruktiv o‘pka kasalligi — havo kirishi va chiqishini cheklovchi holatlar majmui.
• Mukovistsidoz — irsiy kasallik.
• O‘pka shishishi — o‘pkada suyuqlik to‘planishi.
• Pnevmoniya — yallig‘lanish kasalligi.
• Sil — bakterial infektsiya.

Jarrohlik va jarohatlar

Ko‘krak sohasiga qattiq zarba yoki avtohalokat natijasida qonli balg‘am paydo bo‘lishi mumkin. Shuningdek, nafas yo‘llariga kirgan begona jismlar, ayniqsa bolalarda, qon ketishga sabab bo‘ladi.

Qattiq yo‘tal tufayli tomirlar yorilishi ham qonli balg‘amga olib kelishi mumkin, bu holat xavfsiz, ammo noqulay.

Bronxoskopiya — nafas yo‘llarini kamerali naycha bilan tekshirish jarayonida ham shikastlanish yuzaga kelishi mumkin.

Yurak va qon tomirlari muammolari

Quyidagi yurak-qon tomir kasalliklari qon ketishiga sabab bo‘lishi mumkin:

• Aorta aneurizmasining yorilishi — yurak arteriyasining shishishi yorilishi;
• Yurak yetishmovchiligi — qon aylanishining buzilishi;
• Mitral klapan prolapsi yoki stenoz — yurak klapanining noto‘g‘ri ishlashi;
• O‘pka vaskulitlari — o‘pka qon tomirlarining yallig‘lanishi;
• O‘pka emboliyasi — o‘pkada qon tomirining tromb bilan to‘silishi.

Boshqa omillar

Shuningdek, quyidagi holatlar ham qonli balg‘amga olib keladi:

• Qon ivishining buzilishi, masalan gemofiliya;
• Avtoimmun kasalliklar, masalan volchanka;
• Onkologik kasalliklar — tomoq, me’da yo‘li yoki o‘pka saratoni, metastazlar bilan;
• Qonni suyultiruvchi dorilar qabul qilish.

Qonli balg‘am sababini aniqlash usullari

Shifokorga barcha simptomlar haqida to‘liq ma’lumot bering: yo‘tal qachon boshlandi, qancha qon chiqmoqda, qachondan beri davom etmoqda, kechasi yoki ma’lum vaqtlarda yomonlashadimi, qaysi dorilarni qabul qilayotganingizni ayting.

Tekshiruv va tahlillar quyidagilarni o‘z ichiga olishi mumkin:

• Ko‘krak rentgeni — o‘pka holatini baholash uchun;
• Kompyuter tomografiyasi — nafas yo‘llari va yurakning 3D tasvirini olish;
• Bronxoskopiya — nafas yo‘llarini to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘rish va qon ketayotgan joyni aniqlash;
• O‘pka angiografiyasi — qon oqimini baholash;
• Qon umumiy tahlili — yallig‘lanish yoki boshqa muammolarni aniqlash;
• Balg‘am madaniyatini tekshirish — infektsiyani aniqlash;
• Qon ivish testlari — qon ivishi buzilganini aniqlash;
• Pulsoksimetriya — qon kislorod darajasini o‘lchash;
• Siydik tahlili — avtoimmun kasalliklarni istisno qilish.

Qonli balg‘am bilan kasallanganlarni davolash

Davolash asosiy kasallikka bog‘liq va shifokor tomonidan belgilanadi.

Dori-darmonlar

Pnevmoniya yoki sil holatlarida antibiotiklar buyuriladi. Yallig‘lanish bo‘lsa, steroidlar kerak bo‘ladi.

Qon bosimini barqarorlashtiruvchi dori vositalari ham qo‘llanadi.

Qon ketish og‘ir bo‘lsa, traneksamik kislota asosidagi preparatlar qon ketishni to‘xtatishga yordam beradi.

Qon quyish

Agar qon ivishi buzilgan bo‘lsa va qon ketish to‘xtamasa, plazma yoki trombotsit massasini quyish talab qilinishi mumkin.

Bronxoskopiya jarayoni

Bu usulda bemorning og‘ziga kamerali ingichka naycha kiritiladi, shifokor nafas yo‘llarini ko‘rib, qon ketayotgan joylarni aniqlaydi va quyidagilarni amalga oshirishi mumkin:

• Qon ketishni to‘xtatish uchun muzlatilgan fiziologik eritma, selluloza yoki fibrinogen yuborish;
• Argon-plazma koagulyatsiyasi — yuqori chastotali tok yordamida qon tomirlarini qizdirish;
• Stent o‘rnatish — qon oqimini yo‘naltirish uchun maxsus naychalar joylashtirish;
• Elektrokauterizatsiya — elektr toki bilan to‘qimalarni kuyish.

Ushbu protsedura mahalliy behushlikda yoki umumiy narkoz ostida o‘tkaziladi.

Bronxial arteriyalarni embolizatsiyasi

Agar qon ketish ko‘p bo‘lsa, yuqori son arteriyasiga kateter kiritilib, qon ketayotgan joyga maxsus moddalar yuboriladi. Bu arteriyani yopadi va qon ketishni to‘xtatadi. Ko‘pincha jelatinli gubka, PVX zarrachalari yoki metall spiral ishlatiladi.

Jarayon

Agar qon ketish jarohat natijasida yuzaga kelgan bo‘lsa, klinik holatga qarab jarrohlik aralashuvi talab qilinishi mumkin. Masalan, klinovoy rezektsiya — zarar ko‘rgan o‘pka to‘qimasini olib tashlash va kesmani tikish. Bu amaliyot an’anaviy yoki kam invaziv usulda bajarilishi mumkin.

Ushbu maqola dastlab 2020 yil aprel oyida chop etilgan va 2024 yil mart oyida yangilangan.

Siz Sog‘lom Turmush va Wellness bo'yicha eng so'nggi yangiliklar va aktual voqealarni 30-07-2024 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Qonli balg'am paydo bo‘lishining sabablari va qanday yordam kerak " sizga Sog‘lom Turmush va Wellness sohasidagi eng dolzarb va ishonchli ma'lumotlarni taqdim etadi. Har bir yangilik chuqur tahlil qilingan va sizga foydali bilimlar berish uchun tayyorlangan.

Qonli balg'am paydo bo‘lishining sabablari va qanday yordam kerak haqidagi ma'lumotlar sizga Sog‘lom Turmush va Wellness bo'yicha qarorlaringizni yanada to'g'ri qilishga yordam beradi. Saytimizda yangiliklar doimiy yangilanadi va Jurnalstika standartlariga to'liq javob beradi.