Qalqonsimon Bez Faoliyati Ortishi va Ko‘krak Og‘rig‘i: Bilishingiz Zarur Bo‘lgan Muhim Ma’lumotlar
Qalqonsimon bezning ortiqcha faoliyati ko‘krak og‘rig‘iga sabab bo‘lmasligi mumkin, ammo u yurak bilan bog‘liq jiddiy muammolarni keltirib chiqarishi mumkin. Ushbu maqolada qalqonsimon bez kasalliklari va yurak sog‘lig‘i o‘rtasidagi bog‘liqlik haqida batafsil ma’lumot olasiz.
Qalqonsimon bezning giperaktivligi, ya’ni giperterioz, yurak bilan bog‘liq muammolarni, xususan, atrial fibrilatsiya va koronar arteriya kasalliklarini yuzaga keltirishi mumkin. Agar sizda giperterioz bo‘lsa, ko‘krak og‘rig‘i bu muammolarning belgisi bo‘lishi mumkin.
Giperterioz qalqonsimon bezning ortiqcha gormon ishlab chiqarishi hisoblanadi. Qo‘shma Shtatlarda taxminan 1,2 foiz odamlar ushbu holatga duch keladi.
Qalqonsimon gormonining ortiqchaligi organizmning ko‘plab tizimlariga ta’sir qiladi, shuning uchun giperterioz bilan kasallanganlarda turli xil simptomlar paydo bo‘lishi mumkin.
Aslida, qalqonsimon bez faoliyatining oshishi o‘zidan ko‘krak og‘rig‘i alomati sifatida namoyon bo‘lmaydi. Lekin bu ko‘krak og‘rig‘i yurak bilan bog‘liq asoratlarning belgisi bo‘lishi mumkin.
Ushbu maqolada giperteriozning qanday qilib ko‘krak og‘rig‘iga olib kelishi mumkinligi haqida batafsil tushuntiriladi.
Giperteriozning yurak bilan bog‘liq qanday asoratlari ko‘krak og‘rig‘iga sabab bo‘lishi mumkin?
Giperterioz yurak-qon tomir tizimiga turli darajada ta’sir ko‘rsatadi va bu holatlar ko‘krak og‘rig‘ini yuzaga keltirishi mumkin.
Atrial fibrilatsiya
Giperterioz natijasida yurak urishining nomutanosibligi, ya’ni aritmiya yuzaga kelishi mumkin. Ayniqsa, atrial fibrilatsiya (AFib) deb ataluvchi yurak ritmining buzilishi keng tarqalgan.
AFibda yurakning yuqori bo‘limlari (atriyalar) tartibsiz uradi va pastki bo‘limlar bilan sinxronlashmaydi. Bu esa quyidagi noqulayliklarni keltirib chiqaradi:
- yurak urishining tezlashishi;
- tezkash yurak urishi;
- ko‘krakda og‘riq yoki noqulaylik.
AFib qon ivishining oshishi, insult va yurak yetishmovchiligi kabi boshqa jiddiy asoratlar xavfini oshiradi.
Koronar arteriya kasalligi
Qalqonsimon gormonining ko‘pligi koronar arteriya kasalligining rivojlanishiga ham ta’sir qilishi mumkin. Koronar arteriya kasalligi yurakni qon bilan ta’minlovchi arteriyalarda yog‘li qatlamlar (plaklar) to‘planishi bilan tavsiflanadi.
Bu holat arteriyalarni toraytirib, yurak mushagiga yetarli qon yetib borishini qiyinlashtiradi va natijada angina nomli ko‘krak og‘rig‘i paydo bo‘lishi mumkin.
Shuningdek, qon ivishi toraygan arteriyalarni to‘sib, yurak xurujiga olib kelishi mumkin. Yurak xurujining asosiy alomatlaridan biri ko‘krak og‘rig‘idir.
Ba’zi tadqiqotlar giperteriozga chalingan odamlarning koronar arteriyalari torayganligi va ularda ko‘proq plak to‘planishi kuzatilganligini ko‘rsatgan.
Ko‘krak og‘rig‘i paydo bo‘lsa, tez tibbiy yordamga murojaat qilish kerakmi?
Ko‘krak og‘rig‘ining yuzaga kelish sabablari ko‘p, lekin yurak xurujini istisno etib bo‘lmaydi. Yurak xurujining alomatlari paydo bo‘lsa, darhol tez tibbiy yordam chaqirish zarur.
Quyidagi holatlarda 911 raqamiga qo‘ng‘iroq qiling yoki yaqin atrofdagi shoshilinch tibbiy yordam bo‘limiga yetib borgin:
- og‘riq bir necha daqiqadan ko‘proq davom etsa;
- og‘riq ketib, keyin qayta paydo bo‘lsa;
- og‘riq siqilish, bosim yoki to‘lg‘oq hisi bilan birga bo‘lsa;
- nafas qisishi, sovuq ter, bosh aylanishi yoki ko‘ngil aynishi kabi boshqa alomatlar bilan birga bo‘lsa.
Qalqonsimon bez faoliyati yurakka qanday ta’sir qiladi?
Qalqonsimon gormoni tananing energiya almashinuvi va boshqa ko‘plab jarayonlarini boshqaradi. Uning ortiqcha miqdori yurak urishining tezlashishiga, metabolizmning tezlashishiga va tana haroratining ko‘tarilishiga olib keladi.
Natijada yurak mehnat yukini oshiradi va uzoq muddat davom etsa, yurakka ortiqcha stress tushadi.
Giperterioz qon bosimini oshirishi va arteriyalar qattiqlashishiga sabab bo‘lishi mumkin. Bu holatlar yurak-qon tomir kasalliklari rivojlanish xavfini kuchaytiradi.
Umuman olganda, davolanmagan giperterioz yurak va qon tomirlarida o‘zgarishlarga olib keladi, bu esa AFib, koronar arteriya kasalligi va yurak yetishmovchiligi kabi kasalliklar xavfini oshiradi.
Giperterioz nafas qisishiga sabab bo‘ladimi?
Ha, qalqonsimon bezning ortiqcha faoliyati nafas qisishiga olib kelishi mumkin. Gormonlarning ko‘payishi yurak va o‘pka ishini tezlashtirib, tana tizimlariga yuqori talab qo‘yadi, bu ayniqsa jismoniy faollik paytida seziladi.
AFib va koronar arteriya kasalligi ham nafas qisishiga sabab bo‘lishi mumkin.
Yurak yetishmovchiligi ham giperterioz bilan bog‘liq bo‘lib, uning alomatlari orasida charchoq, pastki tana shishishi va doimiy yo‘tal mavjud.
Giperteriozning boshqa belgilariga nimalar kiradi?
Giperteriozda quyidagi simptomlar aniqlanishi mumkin:
- kutilmagan vazn yo‘qotish;
- oshgan ishtaha;
- qo‘l titrashi;
- yurak urishining tezlashishi;
- bezovtalik, asabiylashish;
- ichak harakatlarining ko‘payishi;
- issiqlikka chidamsizlik;
- uyqusizlik;
- charchoq;
- mushaklarning zaiflashishi;
- soch to‘kilishi yoki yupqalashishi;
- bo‘yinning shishishi, ya’ni qo‘zg‘almas bo‘lgan qalqonsimon bez kengayishi (goiter).
Agar ushbu belgilarni sezsangiz, shifokor bilan maslahatlashish juda muhim. Giperteriozni qon tahlillari va tasviriy tekshiruvlar yordamida aniqlash mumkin.
Giperteriozni qanday davolash mumkin?
Giperterioz davolash uchun bir nechta usullar mavjud:
- antitireoid dorilar, qalqonsimon bezning gormon ishlab chiqarishini kamaytiradi;
- radioyod terapiyasi, qalqonsimon bez hujayralarini yo‘q qilishga yordam beradi;
- jarrohlik amaliyoti, qalqonsimon bezning bir qismini yoki butunlay olib tashlash;
- beta-blokatorlar, titroq va yurak urishining tezlashishini kamaytirishda qo‘llaniladi.
Davolash usuli bemorning yoshi, giperteriozning og‘irligi va umumiy sog‘lik holatiga qarab shifokor tomonidan belgilanadi.
Xulosa
Giperteriozning o‘zi to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘krak og‘rig‘iga sabab bo‘lmaydi. Ammo ko‘krak og‘rig‘i giperterioz natijasida yuzaga keladigan yurak muammolarining belgisi bo‘lishi mumkin.
Giperterioz yurak bilan bog‘liq jiddiy asoratlar, xususan atrial fibrilatsiya va koronar arteriya kasalligi xavfini oshiradi. Ushbu kasalliklarning alomatlari orasida ko‘krakda noqulaylik yoki og‘riq bo‘lishi mumkin.
Giperteriozni o‘z vaqtida aniqlash va davolash yurak muammolarining oldini olishda muhim ahamiyatga ega. Agar vazn yo‘qotish, titroq yoki yurak urishining tezlashishi kabi belgilarni sezsangiz, shifokorga murojaat qiling.
Siz Jinsiy Salomatlik bo'yicha eng so'nggi yangiliklar va aktual voqealarni 12-10-2024 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Qalqonsimon Bez Faoliyati Ortishi va Ko‘krak Og‘rig‘i: Bilishingiz Zarur Bo‘lgan Muhim Ma’lumotlar " sizga Jinsiy Salomatlik sohasidagi eng dolzarb va ishonchli ma'lumotlarni taqdim etadi. Har bir yangilik chuqur tahlil qilingan va sizga foydali bilimlar berish uchun tayyorlangan.
Qalqonsimon Bez Faoliyati Ortishi va Ko‘krak Og‘rig‘i: Bilishingiz Zarur Bo‘lgan Muhim Ma’lumotlar haqidagi ma'lumotlar sizga Jinsiy Salomatlik bo'yicha qarorlaringizni yanada to'g'ri qilishga yordam beradi. Saytimizda yangiliklar doimiy yangilanadi va Jurnalstika standartlariga to'liq javob beradi.


