Nega «Xranitellar» serialini mutlaqo ko‘rish kerak, hatto komiksni o‘qimaganlar uchun ham
«Xranitellar» seriali Alan Mur va Deiv Gibbonsning afsonaviy grafik romanining ruhini davom ettirib, zamonaviy va dolzarb ijtimoiy mavzularni jonli tasvirlaydi. Bu loyiha nafaqat komiks muxlislari, balki yangi tomoshabinlar uchun ham katta qiziqish uyg‘otadi.
Dolzarb ijtimoiy mavzular, o‘ziga xos uslub va ko‘plab original asarga ishoratlar – bularning barchasi yangi «Xranitellar» serialida mujassam.
HBO platformasida (O‘zbekistonda esa «Amidiateka» xizmatida) premyerasi bo‘lib o‘tgan ushbu serial Alan Mur va Deiv Gibbons yozgan mashhur grafik romaning hikoyasini davom ettiradi.
Original asar o‘z vaqtida tomoshabinlarni hayratda qoldirgandi: superqahramonlar dunyosida ijtimoiy muammolar haqida chuqur va murakkab hikoya qilingan. Realistik yondashuv, murakkab axloqiy savollar va detektiv janriga xos murakkab syujet bu komiksni boshqalardan ajratib turadi.
Yangi «Xranitellar» serialining rejissyori Daymon Lindelof («Qolganlar» serialining yaratuvchisi) shularning barchasini o‘ziga xos zamonaviy formatda aks ettirdi. U klassikani takrorlamasdan, balki o‘ziga xos yangi dunyo yaratishga intilgan.
Klassikaga hurmat bilan yangi hikoya
Lindelof boshidan e'lon qilganki, bu serial klassikaning to‘liq remeyki yoki bevosita davomi emas. Loyihada asar ruhini hamda ba'zi qahramonlarni saqlab qolgan holda, yangi hikoya so‘zlanadi.
Syujet AQShning alternativ versiyasida, Tulsa shahrida kechadi. Prezident Nikson ketganidan so‘ng davlat boshqaruviga aktyor Robert Redford kelgan va u uzoq yillar muddatda qolgan. Shu sababli mamlakatda qat'iy konservativ qonunlar amal qiladi: mobil aloqa yo‘q, chekish qat'iyan taqiqlangan, hatto politsiyaga qurol ishlatish uchun ruxsat kerak.
Maskali qahramonlar taqiqlangan, ammo jinoyatchilikning o‘sishi natijasida politsiyachilar o‘z yuzlarini yashirishga majbur. Ular ish joyini hatto tanishlaridan ham yashiradi. Oddiy politsiyachilar forma va sariq tasma kiyadi, detektivlar esa noodatiy kostyumlarda ko‘rinadi va deyarli komiks qahramonlariga o‘xshab qoladi.
Markazda politsiya detektivi Anjela Abar va uning hamkasblari turadi. Yo‘lda yuz bergan otishmada politsiyachi jabr ko‘rganidan so‘ng, ular shaharga xavf solayotgan voqealarni o‘rganishga kirishadi.
Ular qarshisida irqchilik kulti – "Yettinchi Kavaleriya" turibdi. Ular Rorshach kostyumiga o‘xshash niqoblar taqib, uning so‘zlarini iqtibos qiladilar, ammo qahramon tamoyillarini buzib talqin qilganlar.
Bu klassik komiksga birinchi, ammo uzoq emas bo‘lgan ishoralardan biri. Syujet shunday tuzilganiki, original komiksni o‘qimaganlar bunday o‘xshashlikni sezmaydi, dunyo va qahramonlar asta-sekin ochiladi.
Komiks ishqibozlari esa har bir ishorani topib zavqlanadi. Masalan, politsiyachi Zerkalo yuzini ko‘tarib ovqatlanishi Rorshachning uslubiga o‘xshaydi. Shuningdek, Doktor Manhetten faqat fon sifatida ko‘rinadi, ammo Ozimandiyaga alohida syujet qatori ajratilgan.
Serial original tuzilmani muvaffaqiyatli davom ettiradi. Bu alternativ dunyo ekanligini takrorlaydi, politsiyachilar noodatiy va ba'zan kulgili kiyimlarda yuradi, hatto osmondan kutilmagan tarzda kalmarlar yog‘ilib tushadi.
Ammo serial juda realistik: u zamonaviy jamiyatda tobora dolzarb bo‘lib borayotgan ijtimoiy muammolarni ko‘taradi.
Qorong‘i ijtimoiy mavzular
Birinchi epizodning kirish sahnasi serialning atmosferasini darhol anglatadi. U eski maskali qahramon haqidagi film sahnasi bilan boshlanadi, bu ham yana komiksga ishora.
Keyin 1921 yilda Tulsa shahrida yuz bergan dahshatli voqealar ko‘rsatiladi: mahalliy Ku-Klux-Klan yetakchiligidagi guruh qora tanli aholi ustidan ommaviy hujumlar uyushtirgan.
Bugungi kunda irqiy masalalar hali ham mamlakat uchun dolzarb. Lindelof bu mavzuni chuqur tahlil qilmaydi, lekin asosiy e'tibor politsiyaning qonun himoyachisi bo‘lish o‘rniga o‘zi xavf ostida qolishiga qaratilgan.
Jamiyatning ikki tabaqasi o‘rtasidagi qarama-qarshilik asosiy mavzu bo‘lib, bosh qahramon bu murakkablikni anglab yetishi kerak. Politsiyachilar yuzini yashirib, o‘zlarini qonundan yuqoriroq qo‘yishmoqda.
Shubhalangan shaxslar majburan olib ketiladi, ulardan majburan tan olishlar olinadi. Politsiyachilarga qurol ishlatishga ruxsat berilgach, ular totalitar hukumatning jazolovchi kuchiga aylanadi. Ushbu qattiq qarama-qarshilik qayerga olib borishini faqat vaqt ko‘rsatadi.
Uslubiy va ta'sirli tasvirlar
Ko‘pchilik «Xranitellar»ni 2009 yildagi Zak Snayder suratga olgan filmdan taniydi, u nafaqat komiks syujetini yaqin tarzda qayta yaratgan, balki ajoyib vizual effektlar bilan ajralib turgan.
Film muxlislari uchun komiks bilan qisqacha tanishish foydali, chunki ular oxirlarida farq qiladi va serial ba'zan aynan manbaga murojaat qiladi.
Albatta, serialdan Snayderning estetikasi kutilmasin, lekin u ham o‘ziga xos original yechimlarga boy. Masalan, birinchi sahna eski filmlar uslubida sepia ranglarda tasvirlangan. Zerkalo maskasi yuzni yashirib, qarovchini aks ettiradi – bu ham ishora, ham Rorshach maskasining qarama-qarshisi.
Zerkalo ishtirokidagi so‘roq sahnasi epizoddagi eng uslubiy kadr bo‘lib, orqa fonda mamlakat hayotidagi muhim voqealar aks etadi. Bu serial dunyosini tanishtirish bilan birga, juda chiroyli lahza yaratadi.
Yangi «Xranitellar» original hikoya singari nafislik va qattiqlikni uyg‘unlashtiradi. Kechki hujum sahnasi go‘zal ko‘rinadi, ammo katta kalibrli pulemyotdan otish ko‘rganlar uchun qattiq ta'sir qilishi mumkin.
Hozircha serialning keyingi rivojini baholash qiyin. Ozimandiya roli hali ochilmagan, klassik qahramon Louri Bleyk va qudratli Doktor Manhettenning paydo bo‘lishi kutilmoqda.
Eng muhimi, birinchi epizod jiddiy va o‘tkir hikoyaga ishora qiladi. Bu yerda dunyo faqat yaxshilik va yomonlikka bo‘lingan emas, va butun syujet faqat politsiya va jinoyatchilik o‘rtasidagi kurashdan iborat emas. Qattiq konservativ prezident nazorati ostidagi davlat organlarining qattiqligi ham ochib beriladi.
«Xranitellar» hozircha ko‘proq savollar tug‘diradi, javoblardan ko‘ra. Lekin boshlanishi juda qiziqarli.
*Meta Platforms Inc. va unga tegishli Facebook hamda Instagram ijtimoiy tarmoqlari O‘zbekistonda rasmiy foydalanishga taqiqlangan.
Siz Ilhomlantiruvchi kinolar va seriallar bo'yicha foydali maqolalarni 10-04-2022 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Nega «Xranitellar» serialini mutlaqo ko‘rish kerak, hatto komiksni o‘qimaganlar uchun ham " sizga Ilhomlantiruvchi kinolar va seriallar sohasidagi chuqur tahlil va amaliy maslahatlarni beradi. Har bir maqola ekspertlar tomonidan tayyorlangan va foydalanuvchiga maksimal foyda berishga yo'naltirilgan.
Nega «Xranitellar» serialini mutlaqo ko‘rish kerak, hatto komiksni o‘qimaganlar uchun ham maqolasi sizga Ilhomlantiruvchi kinolar va seriallar bo'yicha bilimlaringizni kengaytirish, yangiliklardan xabardor bo'lish va to'g'ri qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Har bir maqola unikal kontent asosida yozilgan.