Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoqining Asosiy Jihatlari va Kelajagi

Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoqi (EAEU) nima?

Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoq — bu Markaziy va Shimoliy Osiyo hamda Sharqiy Yevropadagi davlatlarni o‘z ichiga olgan xalqaro iqtisodiy ittifoq va erkin savdo zonasi hisoblanadi. Uning asosiy a'zolari Belarus, Qozog‘iston va Rossiya bo‘lib, ular 2014-yilda tashkilot tuzilmasini yaratuvchi shartnomani imzolashgan va 2015-yil 1-yanvardan to‘liq ishga tushirilgan.

Hozirgi kunda EAEU mamlakatlarida taxminan 200 million aholi istiqomat qiladi va bu davlatlarning umumiy yalpi ichki mahsuloti 5 trillion AQSh dollariga teng.

Asosiy ma’lumotlar

• EAEU — 2015-yilda tashkil etilgan erkin savdo shartnomasi bo‘lib, a’zo davlatlarning iqtisodiy hamkorligini oshirish va hayot sifatini yaxshilashni maqsad qilgan.
• Unda Rossiya, Armaniston, Belarus, Qozog‘iston va Qirg‘iziston a’zo.
• Yevropa Ittifoqidan farqli o‘laroq, EAEUda yagona valuta joriy etilmagan.

EAEUning asosiy vazifalari va tuzilishi

EAEU tashkil etilishi evropalik hamkorlar va G‘arbiy savdo ittifoqi ta’siriga javoban yuzaga kelgan. Tashkilotning asosiy maqsadi — a’zo davlatlar o‘rtasida hamkorlikni mustahkamlash, raqobatbardoshlikni oshirish va barqaror rivojlanishni ta’minlab, aholining turmush darajasini yaxshilashdir.

Ittifoq doirasida tovarlar, xizmatlar, ishchi kuchi va kapital erkin harakatlanadi. Shuningdek, makroiqtisodiy siyosat, transport, sanoat va qishloq xo‘jaligi, energiya, tashqi savdo va investitsiyalar, bojxona, texnik me’yorlar, raqobat va antimonopol siyosat sohalarida umumiy qoidalar ishlab chiqilgan.

EAEU rahbarlari Yuqori Yevroosiyo Iqtisodiy Kengash orqali boshqariladi, kundalik faoliyat esa Yevroosiyo Iqtisodiy Komissiya tomonidan nazorat qilinadi. Sud organi esa EAEU Sudidir.

Tarixi

Sovet Ittifoqi 1991-yilda tarqalganidan so‘ng, sobiq respublikalar iqtisodiy tangliklarga uchradi. Biroq, tarixiy va iqtisodiy aloqalar butunlay uzilmadi, yangi iqtisodiy hamkorlik shakllarini yaratish zarurati tug‘ildi.

1994-yilda Qozog‘iston Prezidenti Nursulton Nazarboyev Moskva Davlat Universitetida savdo ittifoqini tashkil etish g‘oyasini ilgari surdi. Shu yilning iyun oyida Yevroosiyo Ittifoqiga oid batafsil reja taqdim etildi.

1995-yilda Belarus, Qozog‘iston va Rossiya o‘rtasida Bojxona Ittifoqi to‘g‘risidagi shartnoma imzolandi. Keyinchalik bir necha qo‘shimcha shartnomalar orqali iqtisodiy munosabatlar mustahkamlandi.

2010-yilda Belarus, Qozog‘iston va Rossiya o‘rtasida Yagona Iqtisodiy Makon tashkil etilishi to‘g‘risida deklaratsiya qabul qilindi. Bu 2012-yilda kuchga kirib, savdo, xizmatlar, ishchi kuchi va kapital harakatining erkinligini ta’minladi.

2014-yilda esa EAEU rasmiy ravishda tashkil etilib, Armaniston va Qirg‘iziston ham unga qo‘shildi.

EAEUning kelajagi

Rossiya Prezidenti Vladimir Putin Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoqini barcha sobiq sovet davlatlarini qamrab oladigan keng ko‘lamli tuzilma sifatida ko‘rishni maqsad qilmoqda. Ammo Boltiqbo‘yi davlatlari (Litva, Latviya, Estoniya) allaqachon Yevropa Ittifoqiga a’zo bo‘lib ulgurgan.

Tajikiston, O‘zbekiston, Gruziya, Moldova, Ukraina va Turkiya kabi davlatlarga a’zolik taklif etilgan. Biroq Gruziya, Moldova, Ukraina va Turkiya ham Yevropa Ittifoqiga a’zo bo‘lish imkoniyatiga ega. Shu bilan birga, Rossiyaga qarashli ayrim hududlar EAEUga integratsiyalashishga harakat qilmoqda. Natijada, Yevropa Ittifoqi va EAEU Sharqiy Yevropa iqtisodiy integratsiyasi uchun raqobatda davom etmoqda.

Siz Pul-kredit siyosati bo'yicha qiziqarli mavzular va tahliliy materiallarni 23-09-2020 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoqining Asosiy Jihatlari va Kelajagi " sizga Pul-kredit siyosati sohasidagi yangi tushunchalar va foydali maslahatlarni beradi. Har bir Mavzu diqqat bilan tahlil qilingan va foydalanuvchiga amaliy ma'lumot yetkazishga qaratilgan.

Yevroosiyo Iqtisodiy Ittifoqining Asosiy Jihatlari va Kelajagi mavzusi sizning Pul-kredit siyosati bo'yicha qarorlaringizni yanada oqilona qilishga yordam beradi. Saytimizdagi barcha mavzular, unikal va foydalanuvchi uchun qimmatli kontent hisoblanadi.