MRSA Infektsiyasi: Belgilar, Davolash Usullari va Oldini Olish Yo'llari
Carissa Stephens
Carissa Stephens 6 йил аввал
Pediatriya bo‘yicha tibbiy ekspert #Jinsiy Salomatlik
0
4.6K

MRSA Infektsiyasi: Belgilar, Davolash Usullari va Oldini Olish Yo'llari

MRSA — bu ko'plab antibiotiklarga chidamli bo'lgan Staphylococcus aureus bakteriyasining infektsiyasi. Ushbu maqolada MRSA turlari, simptomlari, infektsiyaning qanday yuzaga kelishi, xavf ostidagi guruhlar, davolash va oldini olish usullari haqida batafsil ma'lumot berilgan.

Staphylococcus aureusning metitsilliniga chidamli turi (MRSA) — bu Staphylococcus (stafilo) bakteriyasining infektsiyasi bo‘lib, u terida shishlar, yaralar va pufakchalar paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Og‘ir holatlarda esa qon zaharlanishi va shok yuzaga kelishi mumkin.

Ushbu bakteriyalar odatda burun va terida yashaydi va ko‘pincha zarar yetkazmaydi. Ammo ular tez ko‘payib ketganda, MRSA infektsiyasi yuzaga keladi.

MRSA infektsiyasi ko‘pincha terida kesik yoki jarohat paydo bo‘lganda yuzaga keladi. MRSA juda yuqumli bo‘lib, infektsiyalangan odam bilan bevosita aloqa orqali tarqaladi.

Shuningdek, MRSA bilan ifloslangan buyum yoki yuzalar orqali ham yuqtirish mumkin.

Garchi MRSA infektsiyasi jiddiy bo‘lishi mumkin bo‘lsa-da, u ayrim antibiotiklar yordamida samarali davolanadi.

MRSA qanday ko‘rinishda bo‘ladi?

MRSA turlari qanday?

MRSA infektsiyalari ikki turga bo‘linadi: kasalxonada olingan (HA-MRSA) va jamoat muhitida olingan (CA-MRSA).

HA-MRSA

HA-MRSA kasalxonalar yoki parvarish uylarida yuzaga keladigan infektsiyalarga bog‘liq. Bu turdagi infektsiyani infektsiyalangan yara yoki ifloslangan qo‘llar bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri aloqa orqali olish mumkin.

Shuningdek, ifloslangan choyshablar yoki noto‘g‘ri sterilizatsiya qilingan jarrohlik asboblari orqali ham yuqtirish mumkin. HA-MRSA qon infektsiyasi va pnevmoniya kabi jiddiy muammolarni keltirib chiqarishi mumkin.

CA-MRSA

CA-MRSA esa infektsiyalangan odam bilan yaqin shaxsiy aloqa yoki infektsiyalangan yara bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri kontakt orqali tarqaladi.

Bu turdagi MRSA infektsiyasi kam qo‘l yuvish yoki noto‘g‘ri gigiyena sabab yuzaga kelishi mumkin.

MRSA simptomlari qanday?

MRSA simptomlari infektsiya turiga qarab farq qiladi.

HA-MRSA simptomlari

HA-MRSA ko‘pincha pnevmoniya, siydik yo‘li infektsiyalari va sepsis kabi jiddiy asoratlarga olib keladi. Quyidagi belgilar paydo bo‘lsa, shoshilinch shifokorga murojaat qiling:

  • to‘qimalarda qichishish yoki toshma
  • bosh og‘rig‘i
  • mushaklarda og‘riq
  • titroq
  • isitma
  • charchoq
  • yo‘tal
  • nafas qisishi
  • ko‘krak og‘rig‘i

CA-MRSA simptomlari

CA-MRSA ko‘pincha teri infektsiyasini keltirib chiqaradi. Soch ko‘paygan joylar, masalan, qo‘ltiq osti yoki bo‘yin orqa qismi ko‘proq ta’sirlanadi.

Kesilgan, tirnalgan yoki ishqalanib shikastlangan joylar ham infektsiyaga moyil bo‘ladi, chunki teri himoya to‘sig‘i buzilgan.

Infektsiya odatda terida og‘riqli shish paydo bo‘lishiga olib keladi. Shish pashsha chaqishi yoki sivilka kabi ko‘rinadi, ko‘pincha markazida sariq yoki oq rangdagi boshchasi bo‘ladi.

Ba’zan infektsiyalangan joy atrofida qizil va issiq to‘qima — sellulit paydo bo‘lishi mumkin. Zararlangan joydan pufak va boshqa suyuqliklar oqishi mumkin. Ba’zi odamlar isitma ham boshdan kechiradi.

Kimlar MRSA xavfi ostida?

Xavf omillari MRSA turiga bog‘liq.

HA-MRSA xavf omillari

Quyidagi holatlarda HA-MRSA xavfi oshadi:

  • so‘nggi 3 oy ichida kasalxonaga yotqizilgan bo‘lish
  • davomiy gemodializda bo‘lish
  • immun tizimi zaiflashgan bo‘lish
  • parvarish uyida yashash

CA-MRSA xavf omillari

CA-MRSA xavfi quyidagi holatlarda yuqori bo‘ladi:

  • sport anjomlari, sochiqlar yoki pichoqlarni boshqalar bilan ulashish
  • kontakt sport turlarida qatnashish
  • bolalar bog‘chasida ishlash
  • siqilgan yoki gigiyenasi past muhitda yashash

MRSA qanday tashxis qilinadi?

Tashxis qo‘yish uchun avvalo tibbiy tarix va jismoniy ko‘rik o‘tkaziladi. Infektsiya joyidan namunalar olinadi. Quyidagi namunalar yordamida MRSA aniqlanadi:

Yara madaniyati

Yara joyidan steril paxta tampon yordamida namuna olinadi va laboratoriyaga yuboriladi.

Shamollatish madaniyati

Yo‘talish paytida o‘pkadan keladigan shilimshiq namunasi bakteriyalar uchun tekshiriladi. Agar bemor yo‘talmasa yoki sun’iy nafas olish qurilmasida bo‘lsa, bronxoskopya yoki nafas olish yuvilishi yordamida namuna olinadi.

Siydik madaniyati

Ko‘pincha toza o‘rta oqim siydik namunasi olinadi. Ba’zan siydik bezi ichidan kateter orqali siydik yig‘iladi.

Qon madaniyati

Qon namunasi laboratoriyada bakteriyalar uchun tekshiriladi. Natijalar odatda 48 soat ichida olinadi. Musbat natija qon infektsiyasi — sepsishni ko‘rsatishi mumkin.

MRSA qanday davolanadi?

HA-MRSA va CA-MRSA turlicha davolanadi.

HA-MRSA davolash

HA-MRSA infektsiyalari og‘ir va hayot uchun xavfli bo‘lishi mumkin. Ko‘pincha antibiotiklar tomir ichiga yuboriladi va davolash uzoq davom etishi mumkin.

CA-MRSA davolash

CA-MRSA ko‘pincha og‘iz orqali qabul qilinadigan antibiotiklar bilan davolanadi. Agar teridagi infektsiya katta bo‘lsa, shifokor jarrohlik usuli — kesish va drenajni amalga oshirishi mumkin.

Kesish va drenaj mahalliy behushlik ostida poliklinikada bajariladi. Shifokor infeksiyalangan joyni kesib ochadi va to‘liq tozalaydi. Bunday holatda antibiotiklar talab qilinmasligi ham mumkin.

MRSA oldini olish uchun nima qilish kerak?

CA-MRSA tarqalishini kamaytirish uchun quyidagilarni bajaring:

  • Qo‘llarni muntazam yuvish — bu MRSA tarqalishining eng samarali usuli. Qo‘llarni kamida 15 soniya sovun bilan yuvib, sochiq bilan quriting. Kranni o‘chirishda boshqa sochiqdan foydalaning. 60% spirtli qo‘l antiseptikidan foydalaning, ayniqsa sovun va suv mavjud bo‘lmaganda.
  • Yaralarni doimo yopiq holda saqlang — bu stafilo bakteriyalarining boshqa yuzalarga tarqalishini oldini oladi.
  • Shaxsiy buyumlarni ulashmang — sochiq, choyshab, pichoqlar va sport anjomlarini boshqalar bilan ishlatmang.
  • Choyshab va sochiqlarni issiq suvda va qo‘shimcha oqartiruvchi vosita bilan yuvib, yuqori haroratda quriting. Sport kiyimlarini har foydalanishdan keyin yuvish muhim.

HA-MRSA bilan kasallangan bemorlar odatda vaqtinchalik izolyatsiyaga olinadi, bu infektsiyaning tarqalishini to‘xtatadi. Kasalxona xodimlari qat’iy qo‘l gigiyenasi qoidalariga rioya qilishi kerak.

Kasalxona xodimlari va tashrif buyuruvchilar himoya kiyimlari va qo‘lqop kiyib, ifloslangan yuzalarga tegmasliklari lozim. Choyshablar va yuzalar doimo to‘g‘ri dezinfeksiya qilinishi shart.

MRSA bilan yashashda uzoq muddatli natijalar qanday?

Ko‘pchilik odamlarning terisida MRSA bakteriyalari mavjud bo‘lsa-da, ortiqcha ta’sir jiddiy va hayot uchun xavfli infektsiyalarga olib kelishi mumkin.

Simptomlar va davolash MRSA turiga qarab farq qiladi. Yaxshi gigiyena qoidalariga rioya qilish — qo‘llarni tez-tez yuvish, shaxsiy buyumlarni ulashmaslik va yaralarni toza, quruq va yopiq saqlash — infektsiyaning oldini olishda muhim ahamiyatga ega.

Siz Jinsiy Salomatlik bo'yicha qiziqarli mavzular va tahliliy materiallarni 11-03-2019 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " MRSA Infektsiyasi: Belgilar, Davolash Usullari va Oldini Olish Yo'llari " sizga Jinsiy Salomatlik sohasidagi yangi tushunchalar va foydali maslahatlarni beradi. Har bir Mavzu diqqat bilan tahlil qilingan va foydalanuvchiga amaliy ma'lumot yetkazishga qaratilgan.

MRSA Infektsiyasi: Belgilar, Davolash Usullari va Oldini Olish Yo'llari mavzusi sizning Jinsiy Salomatlik bo'yicha qarorlaringizni yanada oqilona qilishga yordam beradi. Saytimizdagi barcha mavzular, unikal va foydalanuvchi uchun qimmatli kontent hisoblanadi.

0
4.6K

InLiber — dunyo yangiliklarini tezkor, aniq va ishonchli tarzda yetkazuvchi global axborot portali.

Texnologiya, siyosat, sog‘liqni saqlash, sport, madaniyat, moliya va boshqa muhim yo‘nalishlardagi dolzarb voqealarni yoritamiz. Har bir internet foydalanuvchisi uchun qulay interfeys, keng qamrovli kontent va ishonchli manbalarni taqdim etamiz. InLiber — zamonaviy axborotga ishonchli yo‘l.