Angela Merkel: Germaniyaning Ilhom Beruvchi Yetakchisi
Angela Merkel Germaniyaning birinchi ayol kansleri sifatida mamlakatni 16 yil davomida boshqardi va ko‘plab global inqirozlarni mardlik bilan yengib o‘tdi. Uning pragmatik va dono yetakchilik uslubi butun dunyoda tan olinadi.
Germaniyaning birinchi ayol kansleri sifatida Angela Merkel 2005 yildan 2021 yilgacha faoliyat yuritdi va bu davrda mamlakatni muhim davrlardan olib chiqishda muhim rol o‘ynadi.
Angela Dorotea Kasner nomi bilan tug‘ilgan Merkel 1954-yil 17-iyulda Germaniyada dunyoga kelgan. U Germaniyaning birinchi ayol kansleri bo‘lib, mamlakat tarixida ikkinchi uzun muddat xizmat qilgan siyosatchilardan biridir.
Merkel G‘arbiy Germaniyada tug‘ilib, Sharqiy Germaniyada o‘sgan va kimyo bo‘yicha ta'lim olgan. U siyosiy faoliyatini 1990-yilda, Berlin devorining qulashidan keyin boshlagan. 2005-yilda Germaniya kansleri etib saylangan va 2008-yilgi moliyaviy inqiroz hamda 2015-yilgi Yevropa qochqinlar inqirozini muvaffaqiyatli boshqargan.
Asosiy Ma'lumotlar
- Merkel 2005-yilda Germaniya kansleri etib saylandi va 2021-yilgacha ushbu lavozimda xizmat qildi. U birinchi ayol kansler va Ikkinchi jahon urushidan keyingi eng uzoq muddat xizmat qilgan kanslerdir.
- Sharqiy Germaniyada tarbiyalangan, kvant kimyosi bo‘yicha doktorlik darajasiga ega bo‘lib, 1990-yilda siyosatga kirishgan.
- 2008-yil moliyaviy inqirozi, 2015-yil qochqinlar inqirozi va COVID-19 pandemiyasi kabi muhim davrlarni boshqargan.
- Merkel zamonaviy siyosatning eng muvaffaqiyatli arbobi sifatida tanilgan va uning pragmatik, ideologiyadan uzoq yetakchilik uslubi yuqori baholangan.
Bolalik va Ta'lim
Angela Merkel, asl ismi bilan Angela Dorotea Kasner, 1954-yil 17-iyulda G‘arbiy Germaniyada, Gamburg shahrida tug‘ilgan. Otasi Horst Kasner luteran pastor bo‘lib, onasi ingliz va lotin tillarini o‘rgatgan o‘qituvchi edi. Uning bobosi polshalik bo‘lib, Merkel o‘zini chorak polshalik deb ta'riflagan.
Tug‘ilgach, ota-onasi Sharqiy Germaniyaga ko‘chib o‘tgan va Angela Templin shahrida o‘sgan. U yerda Sharqiy Germaniyaning rasmiy yoshlar tashkiloti – Erkin Germaniya Yoshlar Ittifoqiga a'zo bo‘lgan.
Merkel 1973-1978 yillarda Leyptsigdagi Karl Marks universitetida fizika o‘qidi va keyinchalik Berlin-Adlershofdagi Markaziy Fizika-kimyo instituti ilmiy xodimi bo‘ldi. 1986-yilda kvant kimyosi bo‘yicha doktorlik darajasini oldi. Sharqiy Germaniyaning maxfiy xizmati Stasi tomonidan xabar beruvchi bo‘lish taklifini rad etdi.
Siyosiy Faoliyati
Merkel siyosatga Berlin devorining qulashidan so‘ng, 1989-yilda kirishdi. U Demokratischer Aufbruch (Demokratik Uyqu) partiyasiga qo‘shildi va tez orada matbuot kotibi bo‘ldi. 1990-yilda Xristian Demokratlar Ittifoqi (CDU) nomzodi sifatida Bundestagga saylandi.
Helmut Kohl tomonidan 1991-yilda ayollar va yoshlar vaziri etib tayinlandi. 1994-1998 yillarda atrof-muhit vaziri, 1998-2000 yillarda CDU kotibiyati lavozimida ishladi. 2000-yilda CDU rahbari bo‘ldi va bu lavozimga saylangan birinchi ayol hamda birinchi protestant bo‘ldi.
2005-yilda kanslerlik saylovida CDU/Sozial Demokratlar partiyasi bilan yaqin kurash olib bordi va natijada koalitsiya hukumatini tashkil qilib, Germaniya kansleri bo‘ldi.
Kanslerlik Davri
Merkelning kanslerligi davrida Germaniya va Yevropa jiddiy inqirozlardan o‘tdi. U 2008-yilgi Yevropa qarz inqirozini pragmatik yondashuv bilan hal qildi, qiyin holatda qolgan davlatlarga moliyaviy yordam berib, ular uchun qattiq iqtisodiy islohotlarni talab qildi. Shuningdek, Yevropa Markaziy Bankiga Mario Dragiyni qo‘llab-quvvatladi, u iqtisodiy rag‘batlantirish siyosatini amalga oshirdi.
2015-yilda boshlangan qochqinlar inqirozida Germaniya 1,3 milliondan ortiq qochqinni qabul qilib, insonparvarlik pozitsiyasini saqlab qoldi, garchi siyosiy qarshiliklarga duch kelgan bo‘lsa ham.
Merkelning boshqa yirik yutug‘i sifatida iqlim o‘zgarishiga qarshi 54 milliard yevro qiymatidagi siyosatlarni ilgari surgani va COVID-19 pandemiyasi davrida samarali boshqaruv ko‘rsatgani qayd etiladi. 2018-yilda u siyosatdan ketishini e'lon qildi va 2021-yilda Olaf Sholtsga o‘z o‘rnini topshirdi.
Qiziqarli Fakt
Merkelning tarafdorlari uni mehr bilan “Mutti” (Ona) deb atashgan.
Asosiy Yutuqlari
Merkel CDU rahbarligiga nomzodi ko‘pchilik uchun kutilmagan edi, chunki u shimoliy Germaniyadan kelgan markazchi protestant bo‘lib, CDU ko‘proq janub va g‘arbda, ijtimoiy konservativ va erkaklar boshchiligidagi partiya sifatida qaralardi. Ammo u o‘zining noma’lumligidan kuch sifatida foydalandi.
U siyosatda pragmatizm, kelishuv va hamkorlikni ustun qo‘ydi, ichki siyosatda keng koalitsiyalar yaratishga intildi va ko‘plab masalalarda muvozanatli pozitsiyani saqladi. Xalqaro maydonda esa Barak Obama kabi yetakchilar bilan mustahkam aloqalar o‘rnatdi.
Merkelning eng katta yutug‘i sifatida Germaniya va Yevropa Ittifoqining barqaror rivojlanishini ta'minlashi ko‘riladi. 2015-yilda Time jurnali uni "Erkin Dunyoning Kansleri" deb atab, yil odamiga aylantirdi. The Atlantic esa 2019-yilda uni "eng muvaffaqiyatli va uzoq davom etgan siyosatchi" deb tan oldi.
Merkel Nima Bilan Mashhur?
Angela Merkel Germaniyaning birinchi ayol kansleri bo‘lib, 2005-2021 yillar oralig‘ida mamlakatni boshqargan. U Germaniya tarixidagi eng uzoq xizmat qilgan ikkinchi kanslerdir.
Uning Moliyaviy Holati
Merkelning boyligi taxminan 11,5 million AQSh dollariga teng. Kansler sifatidagi yillik maoshi 2015-yilda taxminan 234,000 AQSh dollariga teng bo‘lib, 2018-yilda 370,000 dollarga yetdi, bu AQSh prezidenti maoshidan biroz pastroqdir.
Merkelni Samarali Yetakchi Qilgan Narsa
Merkel pragmatik yondashuvi va kelishuvga tayyorligi bilan yuqori baholangan. U qat'iy ideologik pozitsiyalardan ko‘ra, dalillarga asoslangan qarorlar qabul qilishni afzal ko‘radi.
Hozirgi Germaniya Kansleri Kim?
Olaf Sholts 2021-yilda Merkelning o‘rnini egallagan va 2024-yilda ham Germaniya kansleri lavozimida faoliyat yuritmoqda.
Merkel Nega Siyosatdan Ketdi?
Merkel siyosatdan ketish sabablari haqida ko‘p gapirmagan, biroq sog‘lig‘i bilan bog‘liq muammolar bo‘lishi mumkinligi taxmin qilinadi. U siyosatdan ketganda 67 yoshda edi.
Xulosa
Angela Merkel Germaniya kansleri sifatida tarixga kirib, mamlakatni 2005 yildan 2021 yilgacha boshqardi. U birinchi ayol kansler, eng yosh kanslerlardan biri va ikkinchi eng uzoq muddat xizmat qilgan yetakchidir. Uning rahbarligi ostida Germaniya moliyaviy inqirozlardan, qochqinlar muammosidan va pandemiyadan muvaffaqiyatli chiqa oldi.
Siz Biznes Liderlari bo'yicha qiziqarli mavzular va tahliliy materiallarni 29-04-2024 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Angela Merkel: Germaniyaning Ilhom Beruvchi Yetakchisi " sizga Biznes Liderlari sohasidagi yangi tushunchalar va foydali maslahatlarni beradi. Har bir Mavzu diqqat bilan tahlil qilingan va foydalanuvchiga amaliy ma'lumot yetkazishga qaratilgan.
Angela Merkel: Germaniyaning Ilhom Beruvchi Yetakchisi mavzusi sizning Biznes Liderlari bo'yicha qarorlaringizni yanada oqilona qilishga yordam beradi. Saytimizdagi barcha mavzular, unikal va foydalanuvchi uchun qimmatli kontent hisoblanadi.


