Qventin Tarantino: «Ochlik o‘yinlari» Battle Royalega plagiyat deb aytdi
Rejissor Tarantino «Ochlik o‘yinlari» ni Battle Royalega plagiyat deb aytadi; Yaponiya asari 1999 yilda yozilib, 2000-yilda ekranlashtirilgan.
Kino olamida yangi bahs boshlandi: mashhur rejissor Qventin Tarantino «Ochlik o‘yinlari» (The Hunger Games) seriyasini Battle Royalega plagiyat deb aytdi. U bu da’voni misollar bilan ko‘rsatib, yozuvchi Syuzan Kollinsga nisbatan fikrlar bildirdi.
Asosiy farqlar va o‘xshashliklar
Tarantino 2000-yilda Yaponiya chiqarilgan «Battle Royale» romaniga asoslangan asardan o‘xshashliklar borligini ta’kidlaydi. 1999-yilda yozilgan Koushun Takami asari yoshlar ommaviy ko‘rsatuv yoki o‘yinda hayot uchun kurashishni markazga oladi. Tarantino bu parallelni ochiq-oydin ko‘rsatadi: yoshlar ishtirok etadigan xavfli sinovlar, hamda ularni tomoshabinga namoyish etish usullari o‘xshash bo‘ladi.
«Ochlik o‘yinlari» (The Hunger Games) 2012-yilda kino sifatida chiqarildi va tezda katta muvaffaqiyatga erishdi. Unda 12 tumandan kelgan ikki o‘spirin – Katniss Everdeen va uning hamrohi – hayot uchun kurashadi, bu jarayonda teleko‘rsatuv tomoshabinga ko‘rsatiladi. Tarantino deb o‘ylashicha, bu konsept ko‘plab jihatdan Yaponiya asariga yaqin keladi.
Syuzan Kollins 2011-yilda Yaponiya asari bilan tanish emasligini aytgan; uning editori esa asarni solishtirishdan saqlanishni maslahat bergan edi.
«Battle Royale» olamining o‘zi 2003-yilda davom etgan deb qabul qilinadi; bu janr va franshisa kengaytirildi. «Ochlik o‘yinlari» franшisa esa hozirgacha besh filmga yetdi. Oltinchi bo‘lim, «Rassvet Zhatchvy» (The Ballad of Songbirds and Snakes) 2026-yilda chiqarilishi kutilmoqda.
Ekspert fikri: Tarantino ko‘rsatgan o‘xshashliklar ochiq-oydin dalillarga asoslangan; biroq adabiyot va kino olamidagi taqqoslashlar ehtiyotkorlik bilan yondashishni talab qiladi. Ikkala asar ham yoshlar bosimi, ommaviy ko‘rsatishlar va ijtimoiy kontekstni o‘z uslubida tadqiq qiladi.
Mutaxassislar fikricha, o‘xshashliklar bo‘lsa-da, har bir loyiha o‘ziga xos olamga ega va ularni kontekstdan ajratib ko‘rish muhim.
Qisqa xulosa: Tarantino «Ochlik o‘yinlari» ni Battle Royalega plagiyat deb baholaydi. Ikkala asar ham yoshlar hayoti, bosim va o‘zaro raqobatni markazga oladi, lekin har biri o‘z tarjimai holi va ijodiy yo‘nalishi bilan ajralib turadi. Franшiza muvaffaqiyatli davom etmoqda va kelajakda yangi loyihalar haqida xabarlar mavjud.
Asl g‘oya – yoshlar hayoti sinovlaridan o‘tishni ko‘rsatish, lekin buni yondashuvlar va kontekstlar orqali har xil talqin qilish mumkin.