Ashes 2025: Perthdagi ikki kunlik testdan so‘ng Avstraliya–Angliya seriyasi tezlashmoqda?

Ashes 2025 mavsumi Perthda boshlanib, ilk test ikki kunda yakunlandi. Bu tarixiy natija seriyaning qolgan qismini qanday yo‘lga soladi, degan savollarni uyg‘otdi. O‘yin tezlashmoqda, va tomoshabinlar rivoyatga aylangan qisman titulni ko‘zlab qolmoqda.

Aynan Perthdagi voqea Ashes tarixi uchun yangi yo‘l ochdi: o‘yinning tempini o‘zgartiradigan omillar nimalardan iborat? Biz bu yerda kutilayotgan o‘zgarishlar, pitchlar va polga solinayotgan ballari haqida o‘rganamiz.

Nima ro‘y berdi?

Dunyo bo‘ylab Test o‘yinlari odatda uzoqroq davom etadi, lekin Avstraliya hamda Angliya qisqa formatlar ta’siri ostida o‘yin tempini tezlashtirishga intilgan ko‘rinadi. Perthdagi test — tarixdagi birinchi ikki kunlik Ashes namoyishi bo‘lib, oldingi yillarda ko‘p hollarda uch yoki to‘rt kun davom etgan o‘yinlar qatori yangi yo‘lni ko‘rsatdi. 2000–2020 yillarda Avstraliyadagi Testlar o‘rtacha 335.4 overga teng bo‘lsa, 2020 yildan buyon bu ko‘rsatkich 278.1 overs atrofida bo‘lib, uchdan ko‘proq kun emasdi.

Yangi qo‘shimcha ballar sistemi, yirik temir kuraklar va tezkor bowling kombinasiyasi o‘yinni qisqa vaqt ichida yakunlashga yordam berdi. So‘nggi besh yilda batmanlar o‘rtacha samaradorligi kamayib, to‘xtovsiz yo‘llar bo‘yicha ham tezlashdi.

Kookaburra to‘pi va o‘yinni qanday o‘zgartirdi?

O‘tgan besh yilda Avstraliyada foydalanilgan Kookaburra to‘pi o‘zgarishi, batmanlar uchun qiynaladigan vaziyatlarni yaratdi. Yirik taqobo qoplamagi yirik siljishlar kuchli zarbalar va pitch harakatini yanada ko‘proq sezgir qildi. Yaqinda kiritilgan yangi modellari baland seam bilan sakrashni oshirdi va uchqunli uchishlar o‘yinga uzoqroq davom etadi. Bu o‘yinlarning tezkor bo‘lishiga sabab bo‘ldi: to‘pning ushlab turilishi, 50–70 over oralig‘ida ham seam harakati davom etishi mumkin.

Natijada sakrashlar ko‘proq bo‘ldi, hundredlar kamroq yozildi va testlar tezroq yakuniga yetmoqda. Ruhiyatlar esa to‘rt kunlik reja o‘rniga o‘n besh kunlik dasturlar o‘rniga qisqa poytaxt o‘yini bilan mutlaq ravishda yakun bo‘lishni ko‘rsatmoqda.

Maydonlar va pitchlar o‘zgaradimi?

Avstraliyadagi pitchlar ko‘pincha tezlik, sakrash va notekislik bilan tanilgan. Oldingi yillarda yuzaga kelgan ko‘p surface’lar tez buzilib, bolalarning yuqori tempda bosh tortishi mumkin. 2017–2018 yil aşkitlarida Melbourne o‘zgarishi esa kuponlar uchun og‘ir bo‘lgan. Qolgan yillarda poytaxtlar tez, sakrashli va o‘rtacha notekis bo‘lib qolgan.

Hamma pitchlar ham bir xil bo‘lmagan bo‘lib, testning o‘zgaruvchan bosqichlarida nafaqat boshlanishda, balki to‘rtinchi kristallik davrida ham yangi qiyinchiliklar paydo bo‘ladi. Bu esa yovuzliklar va sakrashlar orqali o‘yinlarning o‘zgaruvchan bo‘lishini ta’minlaydi.

O‘tgan testlarda hosil bo‘lgan tez bo‘lish jarayoni hozirgi yozuvlarda ham ko‘rinmoqda. “Agar batmanlar yangi to‘p bilan 40–50 over davomida bosimli bo‘lishsa, ballar tez aytilgan halol yo‘l bilan keladi,” deb fikr bildirdi mutaxassislar.

Bolaqlar va bolalar: o‘yin qanday o‘zgaradi?

Batters- bowling munozaralari davom etmoqda. Avstraliyalik o‘qituvchilar va jamoalar uchrashuvlar sonini ko‘paytirish uchun o‘z usullari bilan kurashmoqda. Jag‘li bo‘lgan avstraliyalik yulduzlar, masalan Mitchell Starc, o‘zlarining to‘plamlaridagi chorrahalar, aksincha, har bir o‘yinda yaxshiroq natija ko‘rsatmoqda. Hamma narsa, oxirgi paytda, tez-tez kuchli to‘p urishda o‘ynay olish qobiliyatiga bog‘liq bo‘lmoqda. Shuningdek, hatto batmanlarning uslubi ham qisqa formatlar ta’siri ostida o‘zgarishi ehtimoli bor: ko‘p hollarda kuchli zarbalar va qurol-yarog‘lar ko‘proq ishlatilmoqda.

Keyingi o‘yinlar nima kutmoqda?

Qisqa muddatda yanada tezkor testlar davom etadi. Keyingi o‘yinda Brisbane shahrida kechadigan kunduzgiga o‘q yo‘naltirilgan test bor. Oldinroq Melbourne’dagi voqea kabi, pink ball testlari ba’zi o‘yinlarni ertesida tugatishi mumkin. Bazball usuli bilan o‘ynagan England jamoasi ko‘plab g‘alabalarga erishishmoqda, ammo to‘plarning pasayishi ham ko‘rinadi. Avstraliya ham quruq pachkalarda zaif bo‘lishi mumkin, lekin Head kabi ochiq yulduzlar o‘z o‘yinini jonlantirishi mumkin.

Agar seriya davom etsa, o‘yinlar yana 'normal' ritmga qaytishi mumkin, ammo boshqacha tezlik bilan kechishi ehtimoli yuqori. Barqaror progress uchun yondashuvlar yangi bo‘lmoqda.

Asosiy xulosalar

• Shart-sharoitlar tezlashtiradi: Avstraliyadagi pitchlar va to‘p dizayni o‘yinni qisqa muddatga o‘tkazmoqda.
• Kakooburra to‘pi o‘yin typini o‘zgartirdi: Yirik seam va uzoq sakrashlar batmanlar ustunligini chalg‘itmoqda.
• Batting vs bowling tenglamasi o‘zgaradi: Bale o‘zgaruvchan tempga moslashmoqda, tezkor zarba ko‘proq qimmatga tushmoqda.
• Keyingi testlar ko‘proq kunduzga o‘q yo‘naltirilgan bo‘ladi: Brisbane pink-ball o‘yinlari o‘yinni tezlashtirishi mumkin.

Expert fikri

“Hozirgi formatlar o‘yinni qayerga olib bormoqda, bu tempni qanday boshqarish muhim bo‘lmoqda. To‘g‘ri ballar va pitchlar o‘rtasidagi muvozanat seriyaga rang berishi mumkin,” dedi mutaxassislar, o‘yinlarning kelajakdagi yo‘nalishini ko‘zlab.

Qisqa xulosa

Perthdagi ikki kunlik test Ashes 2025 seriyasining tezlashayotgan yo‘lini ko‘rsatdi. Kookaburra to‘pi va Avstraliyadagi pitchlar o‘yin tezligini oshirdi, ballar esa qisqa bosqichlarda ko‘proq urilmoqda. Kelgusi o‘yinlar esa ayni paytda Bazball uslubi ostidagi England va yangi Jinoyatlarni o‘zaro muvozanatlashtirishga harakat qilmoqda.

"Raqamlar o‘yin bayonotini o‘zgartirdi: tez, aniq va kurashga tayyor bo‘lgan jamoalar hozirgi Ashesda oldinga chiqmoqda." BBC Sport