Kuponni Ajratish: Asoslari, Ishlash Tizimi va Amaliy Misollar
Kuponni ajratish - obligatsiyaning foiz to‘lovlarini va asosiy qarzni alohida qimmatli qog‘ozlarga ajratish usuli bo‘lib, investorlarga yangi investitsiya imkoniyatlarini taqdim etadi. Ushbu maqolada kuponni ajratishning mohiyati, qanday ishlashi va amaliy misollar bilan tanishing.
Thomas J Catalano - Janubiy Karolina shtatida ro‘yxatdan o‘tgan moliyaviy maslahatchi va CFP sertifikatiga ega mutaxassis. 2018 yildan beri o‘zining moliyaviy maslahat kompaniyasini boshqarib kelmoqda. Uning keng tajribasi investitsiyalar, nafaqaga chiqish, sug‘urta va moliyaviy rejalashtirish sohalarini qamrab oladi.
Kuponni Ajratish Nimaligini Tushunish
Kuponni ajratish - bu oddiy obligatsiyaning davriy foiz to‘lovlarini asosiy qarz miqdoridan ajratib, alohida qimmatli qog‘ozlar yaratish jarayonidir. Natijada, asosiy obligatsiya nol kuponli obligatsiyaga (strip-obligatsiya) aylantiriladi, har bir kupon to‘lovi esa o‘zining mustaqil nol kuponli obligatsiyasiga aylanadi.
Asosiy Nuqtalar
- Kuponni ajratish obligatsiyaning foiz va asosiy qarz qismlarini alohida qimmatli qog‘ozlarga bo‘lib, ikkita nol kuponli obligatsiya yaratadi.
- Strip-obligatsiya bo‘yicha muddati yetgunga qadar foiz to‘lovlari qilinmaydi, shuning uchun qayta investitsiya qilish xavfi mavjud emas.
- AQSh davlat obligatsiyalaridan kuponlarni ajratishda STRIPS (Separate Trading of Registered Interest and Principal of Securities) nomli maxsus qimmatli qog‘ozlar hosil bo‘ladi.
- Soliq maqsadlarida, STRIPSdagi daromad IRS tomonidan foiz daromadi sifatida ko‘riladi.
Kuponni Ajratish Qanday Ishlaydi?
Kuponni ajratish texnik jihatdan obligatsiyani sotib olib, uning foiz va asosiy qarz qismlarini mustaqil qimmatli qog‘ozlarga ajratish jarayonidir. Natijada, obligatsiya turli muddatlarga ega bir nechta nol kuponli qimmatli qog‘ozlarga bo‘linadi.
Agar kuponlarni ajratish natijasida hosil bo‘lgan qimmatli qog‘ozlarning umumiy qiymati, obligatsiyani sotib olish narxidan yuqori bo‘lsa, bu jarayon foydali hisoblanadi. Aks holda, kuponni ajratish iqtisodiy jihatdan samarasiz bo‘ladi.
Har bir kupon to‘lovi egasiga ma’lum bir sanada pul mablag‘ini olish huquqini beradi. Obligatsiyaning asosiy qismi esa muddati yetganda to‘lanishi shart.
Strip-obligatsiyaning bozor narxi emitentning kredit reytingi, muddati va iqtisodiy sharoitdagi foiz stavkalari asosida aniqlanadi. Muddati uzoqroq bo‘lsa, hozirgi qiymati pastroq bo‘ladi va aksincha. Foiz stavkalari past bo‘lsa, nol kuponli obligatsiyaning hozirgi qiymati yuqori bo‘ladi.
Foiz stavkalari o‘zgarishiga bog‘liq ravishda strip-obligatsiyaning qiymati sezilarli darajada o‘zgarishi mumkin, chunki u muntazam foiz to‘lovlari bilan barqarorlanmagan. Shu sababli, strip-obligatsiyalar foiz stavkalari o‘zgarishlariga nisbatan an’anaviy kuponli obligatsiyalarga qaraganda ko‘proq ta’sirlanadi.
Amaliy Misol
Kuponni ajratish AQSh davlat obligatsiyalarida keng qo‘llaniladi va STRIPS nomi bilan tanilgan. Masalan, agar investitsiya banki 5% yillik foiz to‘loviga ega bo‘lgan 50 million dollarlik besh yillik davlat obligatsiyasini ushlab tursa, kuponni ajratish natijasida bitta 50 million dollarlik besh yillik nol kuponli obligatsiya va beshta 2,5 million dollarlik (5% x 50 million) yillik nol kuponli obligatsiyalar hosil bo‘ladi. Har bir obligatsiya muddati va diskont stavkasi bo‘yicha turlicha narxlarda sotiladi.
Maxsus E’tibor Berilishi Kerak Bo‘lgan Jihatlar
Kuponni ajratish, shuningdek, yirik obligatsiyani turli foiz stavkalariga ega kichik obligatsiyalarga bo‘lib, investorlarga mos variantlarni taqdim etish imkonini beradi. Bu usul ipoteka kreditlariga asoslangan qimmatli qog‘ozlar bozorida ham qo‘llaniladi.
Zerokuponli obligatsiyalar investorlarga davriy foiz to‘lovlarini bermaydi, balki faqat muddati yetganda to‘lov amalga oshiriladi. Investitsiyaning daromadi obligatsiyaning sotib olish narxi va nominal qiymati orasidagi farqdan iborat. Agar obligatsiya muddati yetguncha ushlab turilsa, bu daromad foiz daromadi sifatida soliqqa tortiladi.
Obligatsiya egasi foiz daromadi olmasa ham, IRS oldida har yili hisoblangan foiz daromadini deklaratsiya qilishi kerak. Bu foiz summasi obligatsiyaning xarid qiymatiga qo‘shiladi. Agar obligatsiya muddati yetmasdan oldin sotilsa, kapital foyda yoki zarar yuzaga kelishi mumkin.
Siz Obligatsiya Savdolari bo'yicha foydali maqolalarni 15-12-2020 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Kuponni Ajratish: Asoslari, Ishlash Tizimi va Amaliy Misollar " sizga Obligatsiya Savdolari sohasidagi chuqur tahlil va amaliy maslahatlarni beradi. Har bir maqola ekspertlar tomonidan tayyorlangan va foydalanuvchiga maksimal foyda berishga yo'naltirilgan.
Kuponni Ajratish: Asoslari, Ishlash Tizimi va Amaliy Misollar maqolasi sizga Obligatsiya Savdolari bo'yicha bilimlaringizni kengaytirish, yangiliklardan xabardor bo'lish va to'g'ri qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Har bir maqola unikal kontent asosida yozilgan.


