Google+ платформасида шахсий махфийликни назорат қилиш бўйича қўлланма
Google+ ижтимоий тармоғида шахсий маълумотларингизни қандай ҳимоя қилиш, постларингизни кимларга кўрсатиш ва профилингизни қандай назорат қилиш ҳақида тўлиқ ва амалий тавсиялар.
“Маълумотга эга бўлган – дунёга эга бўлади.” Бу сўзларни кўпчилик эшитган ва атрофдагилар ҳақида кўпроқ билишни хоҳлайди, бироқ шахсий ҳаётимизга оид маълумотларни максимал даражада ҳимоя қилишни истаймиз. Интернетдаги шахсий маълумотларнинг хавфсизлиги энг муҳим масалалардан бири бўлиб қолмоқда. Google+ эса бу вазифани муваффақиятли бажаришга интилади, лекин ундан тўғри фойдаланишни билмоқ зарур.

Ушбу қўлланмада сиз Google+ даги доиралар орқали махфийликни қандай бошқариш, бошқалар сиз ҳақингизда нима кўра олишини назорат қилиш, постларни кимлар билан бўлишишни танлаш ва бошқа асосий имкониятлар ҳақида батафсил маълумот оласиз.
Google+ доиралари ва махфийликни таъминлаш
Google+ доиралари – контактларни бошқаришнинг жуда қулай усули. Шахсий маълумотларингизни кимлар кўра олиши кўп жиҳатдан сиз тузган доиралар ва уларга берган ҳуқуқларингизга боғлиқ. Масалан, “Оила”, “Дўстлар”, “Ҳамкасблар”, “Блогерлар” каби доиралар яратиб, уларга мос одамларни қўшасиз ва маълумотни шу доира билан бўлишасиз ёки уларнинг янгиликларини кузатасиз.
Нимага эътибор беринг:
Доираларингиз дастлаб ёпиқ ҳисобланади. Яъни уларда кимлар борлигини фақат сиз кўрасиз. Масалан, “WTF” деган доира яратиб, у ерга иш бошлиғингизни ёки сизга безовта қилувчи танишингизни қўйсангиз ҳам, у кишилар ёки бошқалар бу ҳақда хабардор бўлмайди.
Постларни кимлар кўра олишини бошқариш бироз мураккаб бўлиши мумкин. Асосийси, кимни қайси доирага қўйганингизни аниқ билишингиз керак. Чунки баъзи маълумотлар “Ҳамкасблар” ёки “Танишлар” доирасига кўрсатилиши маъқул эмас. Постларни бўлишишда эътиборли бўлинг – бу мессенжерда нотўғри одамга хабар юбориш ёки электрон мактубда мижозларнинг адресларини тасодифан қолдириш каби ноқулайликларга олиб келиши мумкин.
Google+ доиралари, Twitter кузатувчилари ва Facebook дўстлари ўртасидаги фарқлар
Кўпчилик Google+ доираларини жуда осон ва интуитив тарзда фойдаланишини ёқтиради. Бу Facebook дўстлар рўйхатидан кўра очиқроқ ва тушунарлироқ. Лекин доираларни бошқаришда Twitter ва Facebookдаги одатларга қараганда баъзи жиҳатларга эътибор бериш керак.
1. Twitter каби сиз кимни хоҳласангиз, уларнинг постларини кузатишингиз мумкин, бу икки томонлама дўстлик эмас. Google+ ҳам мана шу жиҳатдан Twitterга ўхшаш.
2. Бироқ, ҳар ким сизни уларнинг доирасига розиликсиз қўшиши мумкин, Twitterда эса “Твитларимни ҳимояла” режими бор. Шу сабабли, маълумотларни кимларга кўрсатишни тўғри танлаш жуда муҳим. Агар кимдир сизга розиликсиз доирасига қўшган бўлса ҳам, сиз постингизни оммага очиқ қилмаса, у киши уни кўра олмайди.
Google+ доиралари бошқа ижтимоий тармоқлар билан солиштирганда осонроқ ва асосий тармоқ функцияси сифатида жуда қулай, аммо бошида бироз тушунарсиз бўлиши мумкин.
Шунга қарамай, кимдир сизга розилигисиз доирасига қўшиши мумкинлигини унутманг ва ҳар бир постингизда махфийликни текшириб чиқинг.
Профилингизда кўриниши мумкин бўлган маълумотларни назорат қилиш
Google+ профилингизда сиз ҳақидаги маълумотлар (таълим, касб, яшаш жойи), фотосуратлар, видеолар ва ҳаволалар сақланади. Доираларингизни тузгач, профилни таҳрирлаш махфийликни бошқаришнинг асосий йўлларидан биридир.
Профил махфийлик созламаларини ўзгартириш учун профил иконикасига босинг ва “Профилни таҳрирлаш” тугмасини танланг.

Профил маълумотларининг одатий кўриниши:
- Тўлиқ исм: мажбурий ва барча учун очиқ. Бу исм Google хизматларининг барчасида қўлланилади.
- Ҳар бир киши кўра оладиган маълумотлар: кириш матни, профил суратингиз, жинсингиз, доираларингиз ва сиз кимларнинг доирасига қўшилганингиз, электрон почта юбориш тугмаси (амалий почта манзили эмас).
- Доираларингиз фақат уларга тегишли маълумотларни кўра олади: кириш матни, иш жойи, таълим, яшаш жойи, оилавий ҳолат, қизиқишлар, ҳаволалар.
- Фақат сиз кўра оладиган маълумотлар: касбий фаолият, уй ва иш жойи контактлари.
Ҳар бир бўлим учун кўриш ҳуқуқини жаҳонга, кенгайтирилган доираларга, доираларингизга, фақат ўзингизга ёки махсус гуруҳларга танлашингиз мумкин. Ҳар бир махфийлик созлами ўз иконикасига эга, шу орқали профилда нималар қайси гуруҳларга очиқлигини кўриш мумкин.

Яъни таълимингизни барчага очиқ қилишингиз, касбингизни фақат доираларингиз учун кўрсатишингиз, яшаш жойингизни эса айрим доиралар учун очиқ қилишингиз мумкин. Статусингизни эса фақат ўзингиз учун сақлаш имконияти бор.
Профилингиз бошқа одамларда қандай кўринишини кўриш учун “Профилни бошқа кўринишда кўриш” тугмасини босинг ва “Ҳар қандай интернет фойдаланувчиси” вариантини танланг.

Қидирув тизимларида профилингизни кўрсатмасликни хоҳласангиз, “Профилни қидирув натижаларида топилишдан тўхтатиш” параметрини “Боғлаш” бўлимида олиб ташланг.

Доираларингизда кимлар борлигини ва кимларнинг доирасига қўшилганингизни ҳам назорат қилиш мумкин. Бу учун профилни таҳрирлашда “Кимларни кўрсатишни ўзгартириш” тугмасини босинг ва кўриш ҳуқуқларини танланг.

Профил суратингиз, электрон почтангиз ва ҳаволалар одатда барчага очиқ, аммо уларни ҳам махфий қилишингиз мумкин.
Фото ва видеолар
Профилдаги суратлар, Picasa альбомлари ва бошқа Google+ фотолари барчага кўриниши мумкин. Суратлар бўлими ёпиқ қилиниш мумкин, лекин очиқ бўлса ҳам фақат сиз томонингиздан рухсат берилган фотолар кўрилади.

Сиз доираларингиздаги одамлар томонидан суратларда белгиланганингизда, профилингизга ҳавола автоматик қўшилиши мумкин. Гео-таглар эса одатда суратларни телефондан юклашда кўрсатилмайди.
Видео бўлимида ҳам шунга ўхшаш созламалар мавжуд, видеоларни кўрсатиш ёпиш мумкин.
+1 белгиси
Сизнинг ёқтирган постларингиз (+1) профилда кўриниши мумкин. Агар буни хоҳламасангиз, +1 бўлимини профилда ёпишингиз мумкин.
Контентни фақат танланганлар билан бўлишиш
Доираларни тузиб, профил кўриш ҳуқуқларини белгилангандан сўнг, энг муҳим қадам – кимлар билан контентингизни (фото, ҳаволалар, видеолар) бўлишишни танлаш.
Постингизни кимлар кўра олишини танлаш мумкин:
- Жамоатчилик – постингиз сизнинг доираларингизга қўшган барча одамларга кўринади ва профилингизда акс этади.
- Кенгайтирилган доиралар – жамоатчиликка қўшимча, уларнинг доираларидаги одамлар ҳам кўриши мумкин.
- Муайян доира ёки доиралар.
- Аниқ бир одамлар (шахсий хабардек).
Эслатма: Бир марта постни маълум бир гуруҳга очиқ қилсангиз, кейин уни ўзгартириш мумкин эмас. Агар постингизни доирага очиқ қилган бўлсангиз, кейин бу доирага қўшилган ҳамма одамлар уни кўради.
Янги пост яратишда аввалги бўлишган доиралар ёки одамлар “Share with” бўлимида сақланади, лекин ҳар доим эътибор билан текшириш зарур.
Постингизни барчага очиқ қилиш мумкин, лекин кимни истамаса, шуларни истисно қилиш мумкин эмас. Агар айрим одамлардан маълумотларни яшириш керак бўлса, “Барча, фақат ходимлардан ташқари” каби доира яратиш лозим.
Постлар ва янгиликлар оқимини бошқариш
Постларингизнинг кўринишини назорат қилишдан ташқари, троллардан ҳимоя қилиш, уларнинг шарҳларини ўчириш ёки Google га шикоят қилиш имконияти бор. Комментарияларни ёпиш ва постларни қайта тарқатилишини тўхтатиш ҳам мумкин, лекин бу ҳар бир постда алоҳида қилиниш керак.

Янгиликлар оқимида сиз доираларга қўшган одамларнинг постлари чиқади. Агар кимдир сизнинг доираларингизга қўшмаса, уларнинг постлари “Кирувчи ҳаволалар” сифатида кўринади. Бу постларни ёпиш ёки шу одамларни доирага қўшиш мумкин.
Агар кимдир жуда кўп пост қўйса ёки сизга маъқул эмас деб ҳисобласангиз, уни доирадан блоклашингиз мумкин. Блоклаш унинг постлари ва шарҳларини сизга кўринмас қилади ҳамда сизнинг очиқ постларингизни яширади. Лекин унинг постларига ёки профилингизга киришга тўсқинлик қилмайди, шунингдек сизнинг унинг постларига қилган шарҳларингизни кўриш мумкин.
Эслатма: Сиз бошқа одамларнинг очиқ постларига қолдирган шарҳларингиз ҳам оммага кўриниши мумкин ва қидирув тизимлари томонидан индексланади. Шунинг учун ёзган фикрларингизга эҳтиёткорлик билан ёндашинг.
Қўшимча махфийлик созламалари
Google+ соҳа иконасидаги «шестеренка» тугмасини босиб, барча созламаларга киришингиз мумкин. Бу ерда эътирозлар, доираларга қўшилиш, белгилар ва бошқа хабарлар ҳақидаги огоҳлантиришларни танлаш мумкин. Оддий ҳолда барча ҳаракатлар ҳақида электрон почтага хабарлар келади.
Шунингдек, кимдир сизга тўғридан-тўғри хабар юбориш имкониятини ёпишингиз мумкин, бу созлама одатда очиқ бўлади.
Google+ маълумотларни шифрланган SSL уланмаси орқали сақлайди ва ўчирилган маълумотлар серверлардан ҳам тўлиқ ўчирилади, бу сизга қўшимча хавфсизлик кафолати беради.
Эслатма: Meta Platforms Inc. га тегишли Facebook ва Instagram тармоқлари Россия ҳудудида тақиқланган.
Siz Zamonaviy Texnologiyalar bo'yicha foydali maqolalarni 10-04-2022 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Google+ платформасида шахсий махфийликни назорат қилиш бўйича қўлланма " sizga Zamonaviy Texnologiyalar sohasidagi chuqur tahlil va amaliy maslahatlarni beradi. Har bir maqola ekspertlar tomonidan tayyorlangan va foydalanuvchiga maksimal foyda berishga yo'naltirilgan.
Google+ платформасида шахсий махфийликни назорат қилиш бўйича қўлланма maqolasi sizga Zamonaviy Texnologiyalar bo'yicha bilimlaringizni kengaytirish, yangiliklardan xabardor bo'lish va to'g'ri qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Har bir maqola unikal kontent asosida yozilgan.


