Creative Scotland ambitsiyani oshirishga chaqirildi: mustaqil tahlil byurokratiya va moliyaviy qiyinchiliklarni ko‘rib chiqadi
Mustaqil ko‘rish Creative Scotland tashkilotining xavf olmachi yondashuvini yo‘lga qo‘yish, byurokratiyani kamaytirish hamda madaniyat sohasining ambitsiyasini moliyaviy qo‘llab-quvvatlash bilan uyg‘unlashtirish bo‘yicha tavsiyalar beradi.
Mustaqil tahlil Creative Scotland tashkiloti uchun yanada xavf olish va ambitsiyani oshirish zarurligini ko‘rsatdi. Xulosa, 450 dan ortiq jamiyat a’zolari va mutaxassislardan olingan fikrlar asosida, tashkilotning byurokratik yondashuvi va imkoniyatlarni tor tushunishi muhokama qilindi.
Olingan ma’lumotlar shuni ko‘rsatdiki, madaniyat sohasining hozirgi moliyaviy imkoniyatlari katta vaqtincha rejaga mos kelmaydi. 2010 yilda Yaxshi san’at kengashi va Scotland Screenni birlashtirganiidan beri Creative Scotland ko‘p yutuqlarni ta’minlab kelgan bo‘lsa-da, uning rolini faqat moliyaviy qo‘llab-quvvatlovchi sifatida qabul qilish kengaytirilgan manfaatlarni ko‘rsatmay qolmoqda.
Ular aytganidek, tashkilot tarkibidagi turfa xodimlar va kengashi a’zolari ko‘proq xilma-xillik, yangi tashabbuslar va kengroq qamrovga intilishlari kerak. Shuningdek, audio, komediya, arxitektura va o‘yin industriyalari kabi yo‘nalishlarda yetishmovchiliklar mavjudligi qayd etildi.

Tahlilchilarga ko‘ra, kengash a’zolari — hozirda oylik 1 kun, yiliga oltita majlis ishtirok etadi — qisqa muddatda Creative Scotland’da yanada ko‘proq ishtirok etib, hatto Shotlandiya markazidan tashqariga chiqishi zarur. Ular moliyaviy qarorlar bo‘yicha “bizga yo‘riq berilmoqda” degan fikrni bildirganlar.
Yaqinda kengaytirilgan davlat mablag‘ini — 29 million funt sterling ko‘payishini va 2028-29 yilga qadar qo‘shimcha 100 million funt yo‘naltirilishini tilga olgan bo‘lsalar-da, ko‘plab ishtirokchilar budjetning amalga oshirilishini umidsiz kutmoqda.
Shuningdek, byurokratiya arizachilar orasida ruhiy salomatlikka ta’sir ko‘rsatgani va arizalar ko‘pchilik hollarda media orqali xabar qilinmagani kabi muammolarni ham qo‘ydi. Tashkilot 2010 yildan beri sezilarli darajada yordam ko‘rsatgan bo‘lsa-da, uning fikriga ko‘ra, tashabbuslar raqobatbardosh bo‘lishi kerak.
Shu bois, ikki xoldagi tekshiruvlar davom etmoqda: birinchi hisobot Creative Scotland atrofidagi holatlarni o‘rganadi; ikkinchi bosqich esa madaniyat sohasi kengroq manzarasini va boshqa moliyaviy manbalarni ko‘rib chiqadi.
Shotlandiya Madaniyat Vaziri Angus Robertson bu tahlil to‘g‘riligini ta’kidlab, “bu nazariy yig‘in madaniyat va kino-sanoat uchun foydali bo‘ladi” dedi. U “moliyaviy qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha eng katta o‘sishni oqlash” uchun barcha tavsiyalarni bajarilishi mumkinligini aytdi, lekin “qanday bajarilishi mumkin”ligini belgilash kerakligini ham qo‘shimcha qildi.
’Xavfli xavf olish’ masalasi
Shotlandiyalik konservativlar vakili Murdo Fraser tahlilni “jiddiy sinov” deb atab, Angus Robertsonni idoraga nisbatan javobgarlikni o‘z zimmasiga olmaganlikda aybladi. U “shaffoflik, boshqaruvdagi sifat, byurokratiya va natijalar monitoringi bo‘yicha xavotirlar tobora ortib borayotgani”ni ta’kidladi. Shvetsiyalik konservatorlar partiyasi uchun bu dolzarb sinov bo‘lib qolmoqda.
Shu bilan birga, Shotlandiya Liberal Demokratlari madaniyat bo‘yicha vakili Niel Aleksander Creative Scotland bilan bog‘liq xabarlarni keskin tanqid qilib, “SNP hukumati madaniyat byudjetini ko‘p o‘zgartirib yuborgan, bu esa ish joylarini xavf ostiga qo‘ygan” deya qo‘shimcha qildi.
Culture Counts harakati siyosatchilarni kelajakdagi yo‘nalishlarni belgilashda kreatsion faoliyatini himoya qilish uchun qonun-qoidalarning joriy etilishini talab qilmoqda; ular 90,000 ish joyini qo‘llab-quvvatlaydi va iqtisodiy ta’sirini milliardlab funtga teng deb hisoblaydi.
Kalit xulosalar
- Creative Scotland yanada xavf olishga va keng ambitsiyaga intilishi kerak, byurokratiyani kamaytirish zarur.
- Moliyaviy qo‘llab-quvvatlash hozirgi ambitsiyalar bilan mos kelishi uchun kengaytirilishi lozim.
- Board a’zolari ko‘proq vaqt va hudud bo‘yicha tadbirlar bilan ishtirok etishi kerak.
- Arizalar jarayonidagi oshkoralik va qarorlar monitoringi kuchaytirilishi lozim.
- Ikki bosqichli o‘rganish kelajakda madaniyat infratuzilmasini yanada mustahkamlashi mumkin.
Mutaxassis fikri
Madaniyat sohasidagi mutaxassis Dr. Nasiba Karimova: “Tashkilot amalda kengayayotgan ehtiyojlarni qondirish uchun xavfsiz o‘zgarishlar qilishga tayyor bo‘lishi kerak. Yangi yo‘naltirishlar ijodiy imkoniyatlarni kengaytirishi mumkin, lekin ular uchun aniq monitoring va oshkoralik zarur.”
Qisqa xulosalar
Mustaqil tahlil Creative Scotland ni kengroq rol o‘ynashga chaqiradi: faqat moliya beruvchi bo‘lib qolmasdan, madaniyat sohasini rivojlantirish, targ‘ibot qilish va kelajak avlodlar uchun barqaror manbaalarni yaratish. Siyosiy qarorlar, byurokratiya kamaytirilishi va kengashi ishtirokining oshishi natijada madaniyat sektorining iqtisodiy va madaniy salohiyatini mustahkamlashi mumkin. Hamma tomondan ta’minot va nazoratni kuchaytirish ham muhim.”
Creative Scotland o‘z ambitsiyasini kengaytirishi va byurokratiyani kamaytirishi kerak; bu madaniyat sektorining kelajagini belgilaydi. BBC News manbasi


