Qisqa Sotuvda Qaysi Tomon Foyda Ko‘radi?
Qisqa sotuvda aksiyalarni qarzga berish kimga foyda keltiradi? Broker yoki aksiyador — kim haqiqatan ham daromad oladi?
Adam Xeyz, Ph.D., CFA, moliyaviy yozuvchi bo‘lib, 15 yildan ortiq Wall Street tajribasiga ega. U derivativ savdosida mutaxassis bo‘lib, iqtisodiyot va xatti-harakat moliyasini chuqur o‘rgangan. Adam The New School for Social Researchda iqtisodiyot bo‘yicha magistraturani tamomlagan va Wisconsin-Madison universitetida sotsiologiya bo‘yicha Ph.D. darajasini olgan. CFA sertifikatiga ega, shuningdek FINRA Series 7, 55 va 63 litsenziyalarini hamda hozirda Quddusdagi Ibroniy Universitetida iqtisodiy sotsiologiya va moliya ijtimoiy tadqiqotlari bo‘yicha o‘qituvchilik qiladi.
Qisqa sotuv — moliya olamida keng tarqalgan savdo turi bo‘lib, bu usulda treyder o‘zida bo‘lmagan aktivni sotadi. U aktivni qarzga oladi, keyinchalik esa kelajakda uni qaytarib olish uchun past narxda sotib oladi. Maqsad — aktiv narxi pasayishidan foyda ko‘rish. Qisqa sotuv margin hisoblari orqali amalga oshiriladi va bu savdo turi yuqori xavfga ega, chunki yo‘qotishlar cheksiz bo‘lishi mumkin.
Aksiyalarni qisqa sotuvda qarzga berishdan kim foyda ko‘radi, degan savolga javob berishdan oldin, kim qarz berayotganini aniqlash muhim. Ko‘plab individual investorlar o‘z aksiyalari qarzga berilgani uchun ularga ham foyda tegadi, deb o‘ylashadi, ammo bu noto‘g‘ri tushuncha.
Aksiyalarni Qarzga Berishdan Foyda Kimga Tegadi?
Treyder qisqa pozitsiyani olishni xohlaganda, u brokerdan aksiyalarni qarzga oladi, ammo u aksiyalarning kimga tegishli ekanini bilmaydi. Bu aksiyalar boshqa treyderlarning margin hisobidan, brokerning zaxirasidan yoki boshqa brokerlik firmalaridan olinishi mumkin. Muhimi shundaki, bu jarayonda qarz beruvchi broker bo‘lib, individual investorga hech qanday bevosita foyda tushmaydi. Broker esa aksiyalarni qarzga berish uchun foiz va komissiya oladi.
Agar qisqa sotuvchi qarz olgan aksiyalarni qaytara olmasa, masalan, kompaniya bankrot bo‘lsa, bu vaziyatda ham aksiyalarni qaytarish majburiyati brokerning zimmasida bo‘ladi. Margin talablarining mavjudligi tufayli broker uchun bu katta xavf emas, lekin xavf mavjudligi sababli broker qarzni foiz bilan ta’minlaydi.
Agar aksiyador o‘z aksiyalarini sotmoqchi bo‘lsa, qisqa sotuvchi odatda buni sezmaydi. Brokerlik kompaniyasi mijozning hisobidan qisqa sotuvchiga berilgan aksiyalar o‘rnini o‘z zaxirasidan to‘ldiradi, aksiyalar sotiladi va aksiyador o‘z hisobiga mablag‘ oladi. Broker esa qisqa sotuvchidan aksiyalarni qaytarishni talab qiladi.
Aksiyalarni qarzga berishdan foydaning brokerga o‘tishining asosiy sababi margin hisob-kitob shartnomasida ko‘rsatilgan. Bu shartnomada brokerga mijozning qimmatli qog‘ozlarini o‘z yoki boshqa tomonlarga qarzga berish huquqi beriladi. Shartnomani imzolagan mijoz esa aksiyalarining qarzga berilishidan hech qanday qo‘shimcha foyda olish huquqidan voz kechadi.
Yakuniy Xulosa
Qisqa sotuv xavfli bo‘lishiga qaramay, to‘g‘ri ma’lumot va strategiya bilan foyda keltirishi mumkin. Bunday savdo jarayonida aksiyalarni ushlab turgan broker eng katta foyda ko‘radi, chunki u aksiyalarni qarzga berish uchun foiz va komissiya oladi. Asl aksiyador esa, margin hisob-shartnomasidagi qoidalar sababli, bunday foydadan mahrum bo‘ladi.
Siz Investitsiyalarga kirish bo'yicha eng so'nggi yangiliklar va aktual voqealarni 26-07-2023 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Qisqa Sotuvda Qaysi Tomon Foyda Ko‘radi? " sizga Investitsiyalarga kirish sohasidagi eng dolzarb va ishonchli ma'lumotlarni taqdim etadi. Har bir yangilik chuqur tahlil qilingan va sizga foydali bilimlar berish uchun tayyorlangan.
Qisqa Sotuvda Qaysi Tomon Foyda Ko‘radi? haqidagi ma'lumotlar sizga Investitsiyalarga kirish bo'yicha qarorlaringizni yanada to'g'ri qilishga yordam beradi. Saytimizda yangiliklar doimiy yangilanadi va Jurnalstika standartlariga to'liq javob beradi.


