Nafasdagi Shovqinlar: Inspiratsion va Ekspiratsion Shovqinlar Farqlari va Davolash Usullari

Nafas olish paytida yuzaga keladigan shovqinlar — bu inspiratsion (nafas olishda) yoki ekspiratsion (nafas chiqarishda) bo‘lishi mumkin. Har ikkala holat ham nafas yo‘llaridagi muammolarni ko‘rsatadi va boshqa alomatlar bilan birga namoyon bo‘lishi mumkin.

Shovqin — nafas olish davomida eshitiladigan yuqori tovushli pufakcha yoki shivirdek tovushdir. Ko‘pincha nafas chiqarishda yuzaga keladi, ammo nafas olayotganda ham paydo bo‘lishi mumkin.

Ushbu shovqinlar nafas yo‘llarining torayishi yoki ovoz simlaridagi to‘siqlar sababli yuzaga keladi. Ammo boshqa sabablar ham mavjud. Agar shovqin bilan birga nafas olishda qiyinchilik sezsangiz, darhol shifokorga murojaat qilishingiz zarur.

Inspiratsion va ekspiratsion shovqinlar o‘rtasidagi farqlar

Shovqinlar ikki turga bo‘linadi — inspiratsion (nafas olayotganda) va ekspiratsion (nafas chiqarayotganda). Ba’zida ikkala turdagi shovqinlar ham bir vaqtda uchrashi mumkin.

Inspiratsion

Inspiratsion shovqin nafas olayotganda eshitiladi. Bu ko‘pincha astmaning keskinlashuvi vaqtida nafas yo‘llarining torayishi bilan bog‘liq bo‘ladi. Agar bu shovqin bo‘yinda eshitilsa, bu yuqori nafas yo‘llarining torayishidan dalolat beradi.

Ekspiratsion

Ekspiratsion shovqin kichik nafas yo‘llarining torayishi yoki qisman to‘siqlanishini bildiradi. Bu holat astma kabi kasalliklarda keng tarqalgan, ammo boshqa sabablar ham bo‘lishi mumkin.

Ekspiratsion shovqin nafas chiqarish tezligining pasayishini ko‘rsatishi mumkin. Nafas yo‘llari juda torayganda, nafas olish deyarli jim bo‘lib, shovqin paydo bo‘lmasligi ham mumkin.

Shovqin turini aniqlash uchun shifokor stethoskop yordamida uni qaysi joyda aniq eshitilishini tekshiradi — o‘pkada yoki bo‘yinda.

Boshqa alomatlar

Shovqin bilan birga qo‘shimcha belgilar ham paydo bo‘lishi mumkin.

Nafas qisishi, tez nafas olish yoki nafas olish uchun ko‘proq kuch sarflash kabi holatlar kuzatiladi. Shuningdek, burun teshiklarining kengayishi yoki bo‘yin hamda qovurg‘alar orasidagi terining tortilishi ko‘rinishi mumkin.

Shovqinlarning asosiy sabablari

Shovqin asosan tomoq yoki o‘pka shilliq qavati yallig‘lanishi natijasida yuzaga keladi. Havo toraygan yo‘llardan o‘tganida yuqori tovush hosil bo‘ladi.

Eng ko‘p uchraydigan sabab astmadir. Biroq, boshqa bir qator kasalliklar ham shovqin paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin. Ularning og‘irligi yengildan hayot uchun xavfli holatlarga qadar o‘zgaradi.

Yengil sabablar qatoriga quyidagilar kiradi:

• ovoz simlari disfunktsiyasi
• gastroezofageal reflyuks kasalligi (GERD)
• uyqu apnesi

Og‘irroq sabablar esa:

• allergik reaktsiyalar
• anafylaktik shok
• nafas yo‘llarining shishishi
• tashqi jismlarning nafas yo‘liga kirib qolishi
• bronxit — bronxlar shilliq qavatining yallig‘lanishi
• nafas yo‘llari infektsiyalari, masalan, pnevmoniya
• surunkali obstruktiv o‘pka kasalligi (SO‘P)
• bronxiolit — kichik bronxlar yallig‘lanishi
• o‘pka saratoni

Shovqin birinchi marta yuzaga kelganda, shifokor uni aniqlash uchun ko‘krak rentgeni yoki nafas olish tezligini o‘lchovchi test (peak flow testi)ni tavsiya qilishi mumkin.

Favqulodda vaziyatlar

Agar shovqin bilan birga quyidagi belgilar bo‘lsa, bu favqulodda tibbiy holat hisoblanadi va tez yordam chaqirish lozim:

• bosh aylanish
• ko‘krak sohasida og‘riq
• og‘ir nafas olish qiyinchiliklari

Shovqinni davolash usullari

Shovqinning davosi uning sababiga bog‘liq bo‘ladi.

Agar shovqin astma sababli yuzaga kelsa, shifokor bronxlarni kengaytiruvchi dorilarni buyuradi. Agar bu vositalar yetarli bo‘lmasa, yallig‘lanishni kamaytirish uchun steroidlar tavsiya etiladi.

Ba’zi hollarda shifokor bemorni shoshilinch yordam bo‘limiga yoki kasalxonaga yotqizishni maslahat beradi.

Bakterial infektsiya sababli yuzaga kelgan shovqinlarda antibiotiklar buyuriladi.

Xulosa

Shovqin — nafas olish jarayonida eshitiladigan yuqori tovushli shivir yoki pufakcha tovushidir. Bu nafas yo‘llarining torayishi yoki to‘siqlanishidan kelib chiqadi.

Inspiratsion shovqin nafas olayotganda, ekspiratsion shovqin esa nafas chiqarayotganda paydo bo‘ladi.

Davolash usullari sababga bog‘liq, ammo nafas olish qiyinlashib, shiddatli alomatlar paydo bo‘lsa, favqulodda tibbiy yordam talab qilinadi.

Siz Jinsiy Salomatlik bo'yicha eng so'nggi yangiliklar va aktual voqealarni 22-01-2024 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Nafasdagi Shovqinlar: Inspiratsion va Ekspiratsion Shovqinlar Farqlari va Davolash Usullari " sizga Jinsiy Salomatlik sohasidagi eng dolzarb va ishonchli ma'lumotlarni taqdim etadi. Har bir yangilik chuqur tahlil qilingan va sizga foydali bilimlar berish uchun tayyorlangan.

Nafasdagi Shovqinlar: Inspiratsion va Ekspiratsion Shovqinlar Farqlari va Davolash Usullari haqidagi ma'lumotlar sizga Jinsiy Salomatlik bo'yicha qarorlaringizni yanada to'g'ri qilishga yordam beradi. Saytimizda yangiliklar doimiy yangilanadi va Jurnalstika standartlariga to'liq javob beradi.