XX asrning eng ko‘rkam filmlari: Colliderning 10 ta vizual asari
Collider XX asrning eng ko‘rkam vizual filmlarini tanlab chiqdi: Manhattan ning monoxrom go‘zalligi, Baraka ning 70 mm keng format kadrlari, 2001: Kosmik sarguzasht va boshqalar bugun ham tomoshabinlarni hayratga soladi.
Kino olamining mashhur Collider nashri XX asrning eng ko‘rkam vizual filmlar ro‘yxatini e’lon qildi. Ular turli janr va davrlarni qamrab olsa-da, har biri ko‘rishga arziydigan yaxlit vizual tajriba taklif etadi.
XX asrning vizual jihatdan eng ta'sirli filmlari
- Lawrence of Arabia (1962) — Cho‘l kengliklari 70 millimetr formatda suratga olingan katta panoramalar; kamera, yorug‘lik va bo‘sh joyning qudrati tomoshabinni vaqt va hududdan voz kechishga undaydi.
- Baraka (1992) — 24 mamlakatda suratga olingan 70 mm tasvirlar; ammo hikoya yo‘q, undan ko‘ra ko‘rish hissi o‘rtasida musiqaviy kechikishdek o‘zaro uyg‘unlik hosil qiladi.
- Barry Lyndon (1975) — Kubrickning xonavor interyerlar candlelight bilan yoritilib, XVIII asr ko‘rinishini teatrlik rasmlar kabi taqdim etadi.
- 2001: A Space Odyssey (1968) — maxsus effektlar va hattoki vaqtning o‘zgarmas ko‘rinishi insonni kosmik sayohatga chorlab qo‘yadi.
- Blade Runner (1982) — neonlar, qorong‘u ko‘rinishlar va tehno-noir estetika tomoshabinni kelajak dunyosining vizual hissiyotlariga sho‘r qiladi.
- Il Conformista (1970) — ichki xonalar yoritilishi bilan XVIII–XX asrlar o‘rtasidagi konformistik ruhni vizual tarzda ochib beradi.
- Days of Heaven (1978) — kunduzgi yorug‘lik, tabiiy yoritish va qulay kadrlar yordamida netrojlikka o‘xshash go‘zallik yaratadi.
- Manhattan (1979) — Manhattan ning monoxrom go‘zalligini tinch, intizomli kadrlar orqali tasvirlaydi; shahar ritmi ko‘zga yaqin keladi.
- The Night of the Hunter (1955) — yorug‘lik va qorong‘ulik o‘yinlari badiiy tensiyalarni yaratadi; o‘tkinchi hayotiy sahnalar ta’sirchan bo‘ladi.
- The Prince of Egypt (1998) — boljonger animatsiya uslubida muqaddas sahnalar katta o‘lchamli ekranlarda etkaziladi.
Ekspert fikri: Vizual san’at kinoda hikoyadan oldin tomoshabinga his-tuyg‘ularni yetkazadi. Mazkur ro‘yxat XX asrning klassik filmlaridan olingan görkamlilik bugun ham yosh auditoriyani o‘ziga tortadi.
Collider ning tanlovi XX asrning vizual qudratini yana namoyish etdi. Har bir film zamonaviy texnikalarni hisobga olgan holda o‘z davrining estetik me’yorlarini mukammal uyg‘unlashtiradi. Bugungi kunda ham ularning kadrlaridagi go‘zallik ko‘rsatma bo‘lib xizmat qiladi va tomoshabinlar uchun ilmiy-ijodiy yo‘riqchi bo‘lmoqda.
Eng asosiy xulosa shundaki, haqiqiy vizual qudrat ko‘zga ko‘rinadigan kadrlarda asosan hayotiy ehtiroslar bilan bog‘liq bo‘ladi.