Psixologik Salomatlikka Turli Zo‘ravonlik Turlarining Ta'siri

Elizabeth — sog‘liq va farovonlik sohasida mustaqil yozuvchi. U brendlar uchun faktlarga asoslangan, ammo keng auditoriyaga mos tushadigan mazmun yaratishda yordam beradi.

Zo‘ravonlik dunyo bo‘ylab munosabatlarda keng tarqalgan muammo hisoblanadi. Zo‘ravonlik faqat romantik munosabatlar bilan cheklanmaydi; u oilaviy, do‘stlik, tanishlar va begonalarga nisbatan ham yuzaga kelishi mumkin.

Misol uchun, AQShda har to‘rt ayoldan biri va har to‘qqiz erkakdan biri sherigidanoq jiddiy jismoniy zo‘ravonlikka duch keladi. Bu ko‘plab insonlarda tirnalishlar, kuyishlar, jarohatlar kabi jismoniy izlar qoldiradi.

Jismoniy zo‘ravonlikning belgilarini ko‘rish oson bo‘lsa-da, sherik tomonidan qilinadigan zararli muomalalar ko‘pincha hissiy va ko‘zga ko‘rinmas bo‘ladi.

Ko‘plab oilaviy zo‘ravonlik qurbonlari psixologik bosim, e'tiborsizlik, moliyaviy zo‘ravonlik va boshqa turdagi sherik zo‘ravonliklarining ruhiy salomatlikka ta'siri bilan kurashishga majbur bo‘ladi.

Ushbu qo‘llanmada zo‘ravonlikning ruhiy holatga qanday ta'sir qilishi va zo‘ravon muhitda qanday yordam olish mumkinligi haqida batafsil ma'lumot beriladi.

Jismoniy Zo‘ravonlik

Bu eng ko‘zga ko‘rinadigan zo‘ravonlik turi hisoblanadi. Jismoniy zo‘ravonlik qurbonni mag‘rurlashtirish, nazorat qilish yoki majburlash uchun kuch ishlatishni o‘z ichiga oladi. Bu sherik ustidan hukmronlik o‘rnatish maqsadida tanaga zarar yetkazishdir.

Jismoniy Zo‘ravonlik Turlari

• Bo‘g‘ish
• Yuzga qarsak urish
• Tishlash
• Obyektlarni uloqtirish

Jismoniy Zo‘ravonlikning Ta'siri

Doimiy jismoniy zararlar tanada turli darajada yaralarni qoldiradi. Ayollar uchun jismoniy zo‘ravonlik va unga doimiy xavotir sog‘liq muammolariga, masalan, orqa og‘rig‘i va bosh og‘rig‘iga olib kelishi mumkin.

Shuningdek, ayollar orasida depressiya va bezovtalik darajasi oshadi. Zo‘ravonlikdan aziyat chekkanlar stress, posttravmatik stress buzilishi (PTSB), ovqatlanish buzilishlari bilan ham duch keladi. Ularning uyqu tartibi buzilib, uyqusizlikka chalinishi mumkin. Takroriy jismoniy zo‘ravonlikdan so‘ng giyohvand moddalarni suiiste'mol qilish xavfi yuqori.

Zo‘ravonlik qurbonlari kundalik faoliyatda charchoq va bezovtalikni his qilishlari mumkin.

Agar siz yoki yaqinlaringiz oilaviy zo‘ravonlik qurboni bo‘lsangiz, 1-800-799-7233 raqamiga qo‘ng‘iroq qilib, maxfiy yordam olishingiz mumkin.

Qo‘shimcha ruhiy salomatlik resurslari uchun Milliy yordam liniyasi ma'lumotlar bazasiga murojaat qiling.

Hissiy Zo‘ravonlik

Hissiy zo‘ravonlik ko‘plab shakllarda namoyon bo‘lishi mumkin, shuning uchun uni aniq tasvirlash qiyin. Bu sherikning so‘zlari yoki harakatlari orqali boshqalarni boshqarish, haqoratlash va tahdid qilish orqali ularning his-tuyg‘ularini manipulyatsiya qilishdir.

Hissiy zo‘ravonlik jismoniy aloqa talab qilmaydi, ammo odamning o‘zini qadrlashi va o‘ziga bo‘lgan ishonchini pasaytiradi.

Zo‘ravonlik qiluvchi sherik qurbonning haqiqat tuyg‘usini buzishi, ularning ehtiyojlarini e'tiborsiz qoldirishi, keraksiz janjallar boshlashi va tanqidiy so‘zlar ishlatishi mumkin. Ular kayfiyati tez o‘zgarib turadi va asossiz talablar qo‘yadi.

Ba'zan talablar bajarilmaganda qattiq tanqidlar bilan javob beradi.

Hissiy Zo‘ravonlik Turlari

• Jimlik bilan jazolash
• Mehr-muhabbatni cheklash
• Doimiy tahdidlar
• Qo‘pol laqablar
• Gaslighting (haqiqatni buzish)
• Qo‘rqitish
• Jismoniy zarar yetkazish bilan tahdid qilish
• Qurbonni do‘stlar va oila a'zolaridan ajratish

Hissiy Zo‘ravonlikning Ta'siri

Sherikning o‘zgaruvchan kayfiyati va so‘zlari ruhiy holatga jiddiy zarar yetkazishi mumkin. Hissiy zo‘ravonlik qurbonlari ko‘pincha depressiya, bezovtalik, fobiyalar va alkogol yoki giyohvand moddalar bilan bog‘liq muammolarni boshdan kechiradi. Ular o‘zlariga zarar yetkazish yoki xavfli jinsiy xatti-harakatlarga kirishishi mumkin.

Eng xavotirlantiradigan holatlarda, hissiy zo‘ravonlikdan aziyat chekkanlar o‘z joniga qasd qilish fikrlariga ega bo‘lishi yoki uni amalga oshirishi mumkin.

Agar sizda o‘z joniga qasd qilish fikrlari bo‘lsa, 988 raqamiga qo‘ng‘iroq qilib, malakali maslahatchidan yordam oling. Agar darhol xavf ostida bo‘lsangiz, 911 raqamiga murojaat qiling.

Qo‘shimcha ruhiy salomatlik manbalari uchun Milliy yordam liniyasi ma'lumotlar bazasiga qarang.

Jinsiy Zo‘ravonlik

Oilaviy zo‘ravonlikning eng shafqatsiz shakllaridan biri jinsiy zo‘ravonlikdir. Bu sherikning roziligisiz jinsiy harakatlarga majburlashni o‘z ichiga oladi.

Shuningdek, sherikning shaxsiy erkinligi tahdid ostida bo‘lgan holatlar yoki yaqinlikda kamsitish ham jinsiy zo‘ravonlik hisoblanadi.

Zo‘rlash eng taniqli jinsiy zo‘ravonlik turi bo‘lsa-da, bu zo‘ravonlik boshqa ko‘rinishlarda ham yuzaga keladi.

Jinsiy Zo‘ravonlik Turlari

• Sherikni ma'lum kiyim kiyishga majburlash
• Kasallik yoki charchoq holatida jinsiy aloqa talab qilish
• Ruxsatsiz jinsiy suratga olish
• Roziliksiz yalang‘och suratlarni tarqatish
• Sherikni pornografik materiallarni tomosha qilishga majburlash

Jinsiy Zo‘ravonlikning Ta'siri

Jinsiy erkinlikning zo‘rlab buzilishi tanada va ruhda salbiy oqibatlarga olib keladi. Zo‘rlab jinsiy harakatlarga majburlashdan keyin qurbonlarda ayb tuyg‘usi paydo bo‘lishi mumkin, garchi ular buning uchun javobgar emaslar.

Jinsiy zo‘ravonlik qurboni munosabatlarni saqlashda qiynalishi, depressiya va bezovtalikka duch kelishi mumkin. Ular PTSB, jinsiy funktsiya buzilishi va uyqu muammolari bilan ham kurashadi.

Juda og‘ir holatlarda, bunday zo‘ravonlik qurbonlari o‘z joniga qasd qilishga urinishlari mumkin.

Agar siz jinsiy zo‘ravonlikdan aziyat chekkan bo‘lsangiz, 1-800-656-4673 raqamiga qo‘ng‘iroq qilib, maxfiy yordam olishingiz mumkin.

Qo‘shimcha ruhiy salomatlik resurslari uchun Milliy yordam liniyasi ma'lumotlar bazasiga murojaat qiling.

Moliyaviy Zo‘ravonlik

Ko‘pincha e'tibordan chetda qoladigan, ammo xavfli bo‘lgan moliyaviy zo‘ravonlik sheriklarning moliyaviy resurslarga kirishini cheklashdan iborat.

Bunday holatda bir sherik moliyaviy nazoratni qo‘lga oladi va daromadlarni boshqaradi, boshqasining mustaqil moliyaviy imkoniyatlarini cheklaydi.

Moliyaviy zo‘ravonlik qurbonni kundalik xaridlar, kiyim-kechak va oziq-ovqat uchun sherikka bog‘liq qiladi, bu esa ularning mustaqil yashash qobiliyatiga ta'sir qiladi.

Moliyaviy Zo‘ravonlik Turlari

• Uyda pul sarflashni nazorat qilish
• Umumiy hisob-kitoblarga kirishni taqiqlash
• Qo‘shma moliyaviy resurslarni beparvo ishlatish
• Sherikning ish imkoniyatlarini cheklash
• Sherikning o‘z daromadidan faqat ma'lum miqdorda foydalanishiga ruxsat berish

Moliyaviy Zo‘ravonlikning Ta'siri

Bir sherikning boshqasining oziq-ovqat, kiyim-kechak yoki boshqa xarajatlarini cheklashi ruhiy va hissiy jihatdan juda zararli.

Ko‘pincha moliyaviy zo‘ravonlikka uchragan ayollar doimiy xavotir va depressiyada bo‘lishadi, chunki ular sheriklaridan ajralib chiqishga imkoniyati yo‘q deb hisoblaydi.

Moliyaviy zo‘ravonlik oiladagi ota-onalik vazifalarini bajarishga ham salbiy ta'sir ko‘rsatadi.

Verywelldan So‘z

Har qanday turdagi zo‘ravonlik insonning ruhiy va jismoniy sog‘lig‘iga jiddiy zarar yetkazadi. Agar siz zo‘ravonlik qurboni bo‘lsangiz, bu sizning aybingiz emasligini unutmang va yordam olish uchun mavjud resurslardan foydalaning.

• Farovon yashash
• Munosabatlar
• Zaharli muhit va zo‘ravonlik

Manbalar: Milliy oilaviy zo‘ravonlikga qarshi koalitsiya, Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti, ilmiy tadqiqotlar va boshqa ishonchli manbalar.

Muallif: Elizabeth Plumptre — sog‘liq va farovonlik sohasida mustaqil yozuvchi, brendlar uchun faktlarga asoslangan va keng auditoriyaga mos mazmun yaratishda yordam beradi.

Siz Munosabatlar bo'yicha foydali maqolalarni 03-11-2021 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Psixologik Salomatlikka Turli Zo‘ravonlik Turlarining Ta'siri " sizga Munosabatlar sohasidagi chuqur tahlil va amaliy maslahatlarni beradi. Har bir maqola ekspertlar tomonidan tayyorlangan va foydalanuvchiga maksimal foyda berishga yo'naltirilgan.

Psixologik Salomatlikka Turli Zo‘ravonlik Turlarining Ta'siri maqolasi sizga Munosabatlar bo'yicha bilimlaringizni kengaytirish, yangiliklardan xabardor bo'lish va to'g'ri qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Har bir maqola unikal kontent asosida yozilgan.