Immuntizim Koronavirusga Qarshi Yillar Davomida Himoya Qila Oladi
COVID-19 ga qarshi immunitet qancha vaqt davom etadi? So'nggi tadqiqotlar immunitetning yillar davomida saqlanishi mumkinligini ko'rsatmoqda, bu esa ko'pchilikni xursand qiladigan yangilikdir.
Bu, albatta, qayta infeksiya mumkin emas degani emas.
COVID-19 ga qarshi immunitet qancha vaqt davom etadi degan savol uzoq vaqt ilmiy hamjamiyat va oddiy odamlarni qiziqtirib kelmoqda. Bu, nafaqat kasallikni boshdan kechirgan yoki hozirda kasal bo‘layotganlar uchun, balki tez orada vaksinani kutayotganlar uchun ham muhim masala. Mutaxassislarning yaqinda bergan javobi esa umidli.
Yangi o‘tkazilgan tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, to‘liq sog‘aygandan keyin 8 oy o‘tgach ham odam organizmida qayta yuqtirishdan himoya qiladigan immun hujayralari yetarli darajada mavjud.
Olimlar 19 dan 81 yoshgacha bo‘lgan 185 nafar COVID-19 kasalligini boshdan kechirgani tasdiqlangan ko'ngillilarni o‘rganishdi. Ularning aksariyati yengil alomatlar bilan kasallangan va shifoxonaga yotqizilmagan. Ko‘pchilik faqat bitta qon namunasi taqdim qilgan bo‘lsa, 38 nafari bir necha oylik muddatda bir necha marotaba qon namunalarini topshirishgan.
Immun tizimining to‘rtta asosiy komponenti – antitanachalar, zarur bo‘lganda antitanacha ishlab chiqaradigan B-hujayralar va ikki turdagi T-hujayralar, ya’ni infeksiyalangan hujayralarni yo‘q qiluvchi hujayralar kuzatildi. Bu esa immunitet holatini yanada to‘liq baholashga yordam berdi.
Tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, antitanachalar soni kasallikdan keyingi 6-8 oy davomida faqat ozgina kamayadi (garchi ishtirokchilarda ularning dastlabki miqdori sezilarli farq qilgan). T-hujayralar esa juda sekin kamaymoqda, B-hujayralar soni esa kutilmagan tarzda oshgan – bu esa hali to‘liq tushuntirilmagan kashfiyotdir.
Bu natijalar immunitet og‘ir holatlarda, ya’ni kasalxonaga yotqizishni talab qiladigan kasallik shaklidan himoya qilish uchun bir necha yil yoki hatto o‘n yillar davom etishi mumkinligini taxmin qilish imkonini beradi. Tadqiqot mualliflaridan biri Alessandro Sette ta’kidlaganidek, qayta infeksiya yuz beradigan holatlarda kasallik simptomlarini sezishdan oldin, hatto boshqalarga yuqtirish imkoniyati paydo bo‘lishidan oldin, immun tizimi virusni yo‘q qiladi.
Shuningdek, 2003 yilda SARS-CoV virusidan kasallangan odamlarning immun hujayralari 17 yil o‘tib ham saqlanib qolayotgani haqida umid beruvchi ma’lumotlar mavjud.
Qo‘shimcha ravishda, Vashington universiteti immunologi Marion Pepper boshchiligidagi jamoa avgust oyida shunday xulosaga keldi: koronavirusga qarshi hosil bo‘lgan xotira hujayralari kamida uch oy davomida organizmda mavjud bo‘ladi.
Nature Medicine jurnalida so‘nggi hafta e’lon qilingan hisobotga ko‘ra, COVID-19 ni boshdan kechirgan shaxslarda kuchli immun hujayralar paydo bo‘ladi, hatto antitanachalar topilmasa ham.
Yangi tadqiqotda kichik guruhda immunitet uzoq davom etmagani kuzatilgan, bu esa ular virusga turlicha darajada duch kelganligi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Biroq, immunolog Jennifer Gommerman ta’kidlaganidek, vaksinalar bu farqni bartaraf etishga qodir.
So‘nggi oylar ichida antitanachalar miqdorining kamayishi haqida xabarlar chiqqan, bu esa immunitetning qisqa muddatli ekanligi haqida xavotir uyg‘otgan edi. Ammo ko‘plab olimlar antitanachalar darajasining pasayishi tabiiy holat ekanligini va immunitetning faqatgina antitanachalardan iborat emasligini ta’kidlamoqdalar.
Antitanachalar virusni bloklashda muhim bo‘lsa-da, ko‘pincha “sterilizatsiyalovchi immunitet” – virusni eslab qoluvchi immun hujayralar – asosiy rol o‘ynaydi. Koronavirus darhol o‘z ta’sirini boshlamaydi, organizmda bir necha kun davomida faol bo‘lishi uchun vaqt talab etadi, bu immun tizimiga virusga qarshi kurashish uchun zarur imkoniyat yaratadi.
Xulosa qilib aytganda:
- Sog‘aygandan keyin antitanachalar va T-hujayralar soni juda sekin kamayadi, B-hujayralar esa ko‘payadi.
- Antitanachalar ozroq bo‘lsa ham immun hujayralar virusga qarshi kurashishda samarali bo‘ladi.
- Qayta infeksiya holatida kasallik simptomlari paydo bo‘lishidan oldin virus yengiladi va bemor boshqalarga yuqtiruvchi holatga kelmaydi.
- Immunitet ta’siri bir necha yildan o‘n yilliklarga qadar davom etishi mumkin.
- Bu natijalar, shuningdek, kasallikdan keyingi immunitet va vaksinalar uchun ham amal qiladi.
Siz Sog‘lom Turmush va Wellness bo'yicha foydali maqolalarni 05-02-2022 sanasida topdingiz. Maqola sarlavhasi: " Immuntizim Koronavirusga Qarshi Yillar Davomida Himoya Qila Oladi " sizga Sog‘lom Turmush va Wellness sohasidagi chuqur tahlil va amaliy maslahatlarni beradi. Har bir maqola ekspertlar tomonidan tayyorlangan va foydalanuvchiga maksimal foyda berishga yo'naltirilgan.
Immuntizim Koronavirusga Qarshi Yillar Davomida Himoya Qila Oladi maqolasi sizga Sog‘lom Turmush va Wellness bo'yicha bilimlaringizni kengaytirish, yangiliklardan xabardor bo'lish va to'g'ri qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Har bir maqola unikal kontent asosida yozilgan.


