2026 FIFA Jahon Kubogi: Finalga chiqishi mumkin bo‘lgan underdoglar

2026 yilgi FIFA Jahon Kubogi finalga yaqinlashib, raqobat yanada qizg‘in bo‘lib qoldi. Dunyodagi 209 davlatdan faqat 64 tasi yo‘l oladi, mart oyidagi playofflar yakunida 48 jamoa qatnashadi. Ko‘pchilik uchun bu yo‘l past balandagi hayotiy kurash bo‘lib qoladi, ammo kichik millatlar ham o‘z imkoniyatlarini ko‘rsatmoqda.

Kichik davlatlar — katta imkoniyatlar

Kurasao — aholisi 155 ming, maydoni 444 kvadrat kilometr bo‘lgan Karib dengizi orollaridan biridir. Final o‘yinlari Nyu‑Jersi shahridagi MetLife Stadionida bo‘lishi mumkin bo‘lganligi bois, bu kichik jamoadan keladigan quvonch ham ulkan bo‘ladi (sig‘imi 82 500 tomoshabin). Dik Advocaat, 78 yoshli bosh murabbiy, Kubok tarixidagi eng keksa bosh murabbiylardan biri bo‘lishi kutilmoqda va u erishayotgan natijalarni “eng yoqimli voqea” deb ta’riflayapti.

Qape-Verde — Atlantika okeanining G‘arbiy Afrika qaramidagi kichik arxiplelagi millat. Ular Eswatini ustidan 3:0 hisobida yutib, guruhda asosiy joyni qo‘lga kiritib, Kubokga chiqish yo‘lini boshlab yubordi. O‘shanda “Blue Sharks” deb ataluvchi termamanda o‘z o‘rnini mustahkamlashdi.

Roberto “Piko” Lopes — Irlandiyada tug‘ilgan va Irlandiya terma jamoasida o‘ynagan markaziy himoyachi. U LinkedIn orqali chaqirilgan holda jamoaga qo‘shildi. Lopes: “Biz dunyoning qayerida bo‘lmasak ham, birga bo‘lgan paytda hamisha yaxshiroq natijalarga erishamiz” deb aytdi. (INLIBER Sport Africa intervyusida)

Qisqa tavsifda, Lopesning fikri shuni ko‘rsatadi: jahon bo‘ylab insonlar birlashganida mijozlar o‘yinda yanada kuchli bo‘ladi.

Yangi debyutlar

O‘zbekiston 2008 yilda Bunyodkor klubi Rivaldo bilan shartnoma imzolaganidan boshlab butun dunyo e’tiborini o‘ziga tortdi. Braziliyalik yulduz Rivaldo va italyan mutaxassisi Ziko boshchiligidagi davr uzoq vaqt davomida ko‘rinsa-da, bu kelajakdagi muvaffaqiyatlarning boshlanishi bo‘ldi. O‘zbekiston yevropa bozorlarida barqaror ishonchni qo‘lga kiritib, 2011-yilda Qit’a Kubogida chorak finalga chiqqan, 2023-yilgi Aziya Kubogida esa yarim finalga yaqinlashgan. Endi 2026 yilda Endi Fabio Cannavaro boshchiligidagi jamoa sifatida debyut qilishi kutilmoqda.

Jordiya terma jamoasi esa Oman ustidan 3:0 hisobidagi safar yutuqi bilan finalga chiqish yo‘lini ochdi. Murabbiy Jamal Sellami, murakkab yo‘llarni bosib o‘tgan o‘yinchilarga minnatdorlik bildirdi va “hammaning ishonchi uchun” deb ta’kidlab berdi. 2023-yilda o‘tkazilgan Aziya Kubogida Jordaniya Katalik finaliga qadar borib, qisqa muddat ichida katta muvaffaqiyatga erishdi, yomg‘irli Qatarda mezbonlarga yo‘qotish berdi.

Qiyinchiliklar ustidan yutuqlar

Hayti bosh murabbiyi Sebastien Migne mamlakat ichki qonfiyliklar va ziddiyatlar darajasiga qaramasdan Kubok yo‘lini zabt etdi. 18 oydan beri mavhum bo‘lgan vatanda katta ijtimoiy bosim mavjud bo‘lsa-da, o‘yinchilar vatanni nisbatan quvonch bilan ko‘rishga muvaffaq bo‘ldi. 1974 yildan beri Kubokga bormagan, guruh o‘yinlarida 14 ta gol qabul qilgani uchun tanqidlarga uchragan jamoa ham bu safda o‘z o‘rnini topdi.

Demokratik Respublikasi Kongo (Leopards) sharqdagi qiyin ichki barqarorlikka qaramay, fevral oylari ichida Kamerun va Nigeriyani engib, 1974 yildan beri finalga qaytishni orzu qiladi. Ular mart oyidagi interkontinental playofflar natijasiga qarab, Jamaika yoki Yangi Kaledoniya bilan kurashadi.

Iroq ham playoff yo‘lini orzulab turibdi: Basrada 2:1 UAE ustidan g‘alaba, 39 yil oldin Mexiko mundialidagi qatnashuvga o‘xshash xotiralar. Yaqin yillarda ular yana Kubogiga chiqish imkoniyatini sinab ko‘rmoqdalar.

Yangi Kaledoniya — 25 nomozli ballar, 250 thousanddan ortiq aholiga ega Arxipelago. Ular birinchi marta interkontinental playoff yo‘lini zabt etib, Jamaika va Demokratik Respublikasi Kongo bilan kurashadi. O‘rtasidagi afsonaviy raqobat Tahiti bilan narigi dengizda davom etmoqda.

Suriname — FIFA reytingida 123‑o‘rinda joylashgan kichik davlat. Ular Bolivia va BA? Iroq bilan kurashadi. AQShga yaqin o‘zbekistonlik yo‘lida eng qiyin irmog‘lar orasida bo‘ladi.

Kubok yana kattalashadiymi?

2026 yil kubogi 22-yillik kunlaridan farq qiladigan, eng katta ro‘yxatlar bilan bo‘ladi. Kritiklar bu kengayishni ba’zi maydonlar uchun mos bo‘lmasa, deb hisoblaydi, boshqalar esa kutilgan dramatik momentlar, ko‘zga ko‘rinmagan yutuqlarni eslatadi. Futbol federatsiyasi 2030 yilga borib 64 ta jamoa bilan ikkinchi marta kengayishni Xohlayapti—bu so‘rov hali ham muhokama qilinmoqda.

Mutaxassislar fikri: Kubok kengayishi yangi yulduzlar paydo bo‘lishiga yo‘l ochadi, ballar ko‘payadi, lekin raqobat darajasi ham o‘zgarmoqda. Keyingi bosqichda hamma jamoalar tayyorgarlik ko‘rishi kerak.

Asosiy xulosalar

Qisqa qisqa xulosalar: 2026 yildan boshlab kichik davlatlar ham dunyo futbolining markaziy o‘yinlaridan biriga aylandi. Kurasao, Qape-Verde, O‘zbekiston, Jordiya kabi jamoalar o‘z tarixini yozmoqda va yangi yulduzlar paydo bo‘lmoqda. Kubok kengayishi futbol olamida adolat va raqobatbarqarorlikni kuchaytiradi.

Kalit fikr: Kubog‘ kengayishi yangi yulduzlar paydo bo‘lishiga zamin yaratadi va kichik davlatlar ham global sahnada ishonchli o‘rin topadi. Manba: BBC Sport