Shri-Lankada toshqinlar: kamida 193 kishi halok, ko‘plablar yo‘qolmoqda
Shri-Lankada yomg‘irlar va loy tushishi oqibatida yuzlab odamlar halok bo‘lishi, ko‘plari yo‘qolishi haqida xavotirlar ortmoqda; favqulodda holat e’lon qilindi va xalqaro yordam chaqirilmoqda.
Shri-Lankada so‘nggi kunlarda yuz berayotgan toshqinlar va loylar mamlakat bo‘ylab xavfsizlikka tahdid yaratmoqda. Rasmiylar kamida 193 kishi halok bo‘lganini tasdiqlagan, minglab odamlar yo‘qolmoqda.
Bu voqeada 20 000 dan ortiq uy yo‘q qilingan, 108 000 kishi davlat tomonidan tashkil etilgan vaqtinchalik boshpanalarda yashamoqda. Mamlakat bo‘yicha elektr toki uzilishi va suv ta’minotining cheklanishi ham kuzatilmokda, favqulodda holat e’lon qilingan.
Vaziyatning asosiy ko‘rsatkichlari
Kelani daryosi suv darajasi tez oshmoqda; ba’zi joylarda evakuatsiya buyruqlari qo‘llanildi. Ditvah sikloni endi mamlakatdan uzoqlashmoqda.
Eng og‘ir yo‘qotishlar va qutqaruv ishlari
Kandiy va Badulla viloyatlaridagi talofotlar eng og‘ir bo‘lgan; ko‘plab hududlar aloqa yo‘llarsiz qoldi. Maspanna qishlog‘idan Saman Kumara: Biz ikkita odamni yo‘qotdik; odamlar ibodatxonada yoki barqaror turadigan uyda yashamoqda, dedi.
Qishloqdan chiqish mumkin emas, yo‘llar loy bilan to‘silgan. Oziq-ovqat yo‘q, toza suv tugamoqda, deb qo‘shimcha qildi u News Center bilan telefon orqali.
Kurunegala viloyatidagi keksa qarov markazi suvga qurbon bo‘lib, 11 kishi halok bo‘lganligi politsiya tomonidan aytilmoqda.
Anuradhapura shahrida suvga sho‘rilgan avtobusdan 69 kishi qutqardi. AFP agentligiga bergan suhbatda, dengiz flotasi tomga chiqishda yordam bergani aytiladi: Biz juda omadli edik; tomda bo‘lganimizda qismi quladi; uch ayol suvga tushib qoldi, lekin ularni yana tomga chiqarmoqdalar edi.
Hukumat xalqaro yordam uchun murojaat qildi va chet elda yashovchi vatandoshlar pul yordamiga chaqirilmoqda.
Ditvah sikloni mamlakatning sharqiy qismiga to‘lqin urib o‘tdi, keyin esa yo‘nalishini o‘zgartirib, mamlakatdan chiqdi. Hozirgi mavsumda hamon musson mavsumi bo‘lsa-da, bunday zo‘r yomg‘irlar kamdan-kam hollarda kuzatiladi.
2003 yil iyunida sodir bo‘lgan toshqinlarda 254 kishi halok bo‘lib, yuzlablar ko‘chirilgan edi. Janubiy-Sharqiy Osiyo hamkorlaridan Indoneziya, Malayziya va Tailandda ham katta suv toshqinlari ro‘y berayotganini ko‘rish mumkin.
Ekspert izohi
Ekspert izohi:Bu kabi zo‘r toshqinlar iqlim o‘zgarishi natijasida tez-tez yuz beradi. Hamma darajada xavfsizlik choralarini kuchaytirish va xalqaro yordam tezkor ta’minoti zarur.
Qisqa xulosa
Bu ofat iqlim o‘zgarishining aniq belgilari bo‘lib, ehtiyojlar ko‘payishi bilan tezkor boshpanalar, oziq-ovqat va suv ta’minoti muhim vazifa bo‘lib qoldi. Hukumat xalqaro yordamga tayyor, chet eldagi vatandoshlar ham pul yordam berishga chaqirilmoqda. Vaziyat hozir davom etmoqda va qutqaruv ishlari davom ettirilmoqda.
Asosiy xulosa: yirik yog‘ingarchiliklar iqlim o‘zgarishi bilan bog‘liq xavflarni kuchaytirmoqda; oldindan ogohlantirish va xalqaro yordam hayotni saqlashda zarurdir. BBC xabar manbai


